Divinarum Institutionum

cur enim formatus sit homo, [*](EPITOME 15-20] c. 62, 6. ) [*](BRtiSPJ 1 nemo] ne P 2 scire post eius S, om. P 4 efficere B, ifficeret Rl, deficeret H 5 et] ut P 6 ipsam R 7 eiqu*e (a er.) B 8 armantesque R 9 utroque loco ne\'c\' B2 10 inculrJsantque B3 delicto H, delectu (pr. e ex i) P* 11 quecumque P3 earum RP 12 exsistit B quam Bl, corr. B2 proprius Harpl, corr. P3 13 particulati* ex -tis S2 his HSP 14 facta P1, corr. P1 loquuntur lIP, loquntur S 15 apparent BR erant Hsac, corr. m. 1 ? 16 sua om. 11 18 neque disponi neque fieri neque ordinari (ornari R) nisi ab (si non, om. ab, S) aliquo RS prouidentissimo B3 (s. I., pru- Bx) H 19 potuit] non potuit BBS, potest II et om. BH ea om. R 21 sunt B3 22 locuntur B 28 miodoj S* effusos] homines effusos codd. recent., wir probabilius effusos nos 24 nullaque] nulla B )

ad uirtutem capessendam nasci homines Ariston disseruit: idem nos monemur ac discimus a prophetis. falsus igitur Aristippus, qui hominem uoluptati hoc est malo tamquam pecudem subiugauit.

inmortales esse animas Pherecydes et Plato disputauerunt: haec uero propria est in nostra religione doctrina. ergo Dicaearchus cum Democrito errauit, qui perire cum corpore ac dissolui argumentatus est.

esse inferos Zeno Stoicus docuit et sedes piorum ab inpiis esse discretas et illos quidem quietas ac delectabiles incolere regiones, hos uero luere poenas in tenebrosis locis atque in caeni uoraginibus horrendis: idem nobis prophetae palam faciunt. ergo Epicurus errauit, qui poetarum id esse figmentum putauit et illas inferorum poenas quae ferantur in hac esse uita interpretatus est.

totam igitur ueritatem et omne diuinae religionis arcanum philosophi attigerunt, sed aliis refellentibus defendere id quod inuenerant nequiuerunt, quia singulis ratio non quadrauit, nec ea quae uera senserant in summam redigere potuerunt, sicut nos superius fecimus.

Unum est igitur summum bonum inmortalitas, ad quam capiendam et formati a principio et nati sumus. ad hanc tendimus, hanc spectat humana natura, ad hanc nos prouehit uirtus: quod bonum quia deprehendimus, superest ut etiam de ipsa inmortalitate dicamus.

Platonis argumenta quamuis ad [*]( 19 superius] c. 6, 1. ) [*](EPITOME 5 s.] c. 63, 8; 64, 6. 20-23] c. 65, 7 (immortalitatem-mentis). 24-609, 6] c. 63, 8; 64, 6. ) [*](AUCTORES § 13 (Epicurus)] cf. ad frg. 341 (pag. 228, 21). 14 s.] cf. Lucr. III 978 s. ) [*](BRHSPJ 2 duxit H capessandam B 3 aristo toleo R, cariston H, aristoteles S deseruit H 4 falsus om. R uoluptati* (s er.) S 5 male S pecudum B 6 fereades S 7 dicearcus BS 8 democritus B 10 discretarsl B2 illorsl P3 12 locis om. RS 13 palam] plana B 14 poenas quae] intel sic R feruntur (pr. u ex a) 82 17 nequiuerant R 18 rati R non quadrauit] inquadrauit S qui S senseuserant R 20 summumum bonunum R immortalitas (s in ras. ex tis ?) S 21 ad hanc] et ad (ad s. I. S2) SP \'tendimus om. P 22 ad S2 24 documenta S quamuis] quamuis argui H )

nos igitur certioribus signis eligere possumus ueritatem, qui eam non ancipiti suspicione colligimus, sed diuina traditione cognouimus.

Plato autem sic argumentatus est: immortale esse quicquid per se ipsum et sentit et semper mouetur; quod enim principium motus non habet, nec finem habiturum, quia deseri a semet ipso non potest. quod argumentum etiam mutis animalibus aeter-. nitatem daret, nisi adiectione sapientiae discreuisset.

addidit ergo, ut effugeret hanc communitatem, fieri non posse quin sit inmortalis animus humanus, cuius miranda sollertia inueniendi et celeritas cogitandi et facilitas percipiendi atque discendi et memoria praeteritorum et prouidentia futurorum et artium rerumque innumerabilium scientia, qua ceterae careant animantes, diuina et caelestis appareat,

quia et origo animi, qui tanta capiat, tanta contineat, nulla reperiatur in terra, siquidem ex concretione terrena nihil habeat admixtum: sed necesse esse in terram resolui quod est in [*](EPITOME 8—610, 4] c. 65, 1. ) [*](AUCTORES 8-12] Phaedr. 245 C ss. (cf. Cic. Tusc. I 23, 53; de rep. VI 25, 27). § 5 s.] Cic. Tusc. I 27, 66 (ex Consolatione). ) [*](BRHSPj 1 rem multum] remedium Stamen om. P approbandam (om. ad) S probandam] pro I R 3 collegerat (pr. e ex i m. 3) P 6 elicere BH 7 ancipiti] a principio R, accipiti Hac suspitione R collegimus H sed - cognouimus in inf. mg. P2 11 qui H deseri a] desidelria Bl, desiderajria sic Blf semet] se* (\'d er.) B 12 animalirbuls P3 13 addit S 14 ergo] igitur P potest H 15 cu (~ ut uid. er.) ius P 16 et (ante facilitas) om. H 17 memoriam H, memoria (~ er.) S 18 ret prouidentia futurorum\' PJ prudentia R, prouidentiam H plerumque BHP, sed cf. Epit. 65, 1 et Buenemannum 19 carent RS diuinaet1 B2 21 capiat tanta om. P cupiat B in terra om. B 22 congregationem P 23 esse] est B terra R ) [*]( XVIlli. Lact. 1. ) [*]( 39 )