Divinarum Institutionum

pater ideo appellandus est, quia nobis multa et magna largitur, dominus ideo, quia castigandi ac puniendi habet maximam potestatem. dominum uero eundem esse qui sit pater etiam iuris ciuilis ratio demonstrat. quis enim poterit filios educare, nisi habeat in eos domini potestatem?

nec inmerito pater familias dicitur, licet tantum filios habeat: uidelicet nomen patris conplectitur etiam seruos, quia \'familias\' sequitur, et nomen familiae conplectitur etiam filios, quia \'pater\' antecedit. [*](AUCTORES 4 ss.] lib. I frg. IX. ) [*](BRHSPVJ 1 et om. H, ut S iuppitur V a om. R 2 et om. H saturTius1 P3, saturnis V post liber hoc ex 6 s. saturnus pater mars ianus quirinus pater H 3 lucillius H co,n,cilio V1 4 ut V, idem in fine uersiis scr. Marxius, stud. Lttcil. pag. 54, uti BRSP, utine H; uti (nunc) in fine uersus scr. Baehrensius (frg. 8); uemo ut sit initium insequ. uersus facit LMuellerus 5 siet B V, quod ex 7 sumptum esse existimo 6 aut] atque V ueptullus] neminus P pater om. Bl, add. B3, pater**** H Liber om., saturnus — quirinus pater hic om., sed post liber 2 intrusit H pater om. B 7 siet B, si et RSP, et H, sic et V ac] hoc ac R, hoc H, hac S ad unum om. P 8 patietur B 9 o\'r\'go V etiam] et B 10 unius V colendum V 11 pater nominarij pominari sic V 12 qui B sio (~m. 2 ?) S coherccre BS, coercere rell. 14 dominus] dm H ac] et H 15 uero om. H 16 deinonstrat ratio BSac filios possit B, filios poterat V 18 tanti // ex tantum B habet H 19 etiam et H seruos — conplectitur (20) om. P conplectitur etiam om. B familias] familiae R, familia V familias - filios quia om. H 20 filius BV )

denique et filius manu emittitur tamquam seruus et seruus liberatus patroni nomen accipit tamquam filius. quodsi propterea pater familias nominatur, ut appareat eum duplici potestate praeditum, quia et indulgere debet, quia pater est, et cohercere, quia dominus, ergo idem seruus est qui et filius, idem dominus qui et pater.