Divinarum Institutionum

At enim dicet aliquis et huic summo qui fecit omnia et illis qui partim profuerunt suam uenerationem esse tribuendam.

primum nec factum est umquam ut qui hos coluit, etiam deum coluerit, neque fieri potest, quoniam si honos idem tribuitur aliis, ipse omnino non colitur, cuius religio est illum esse unum ac solum deum credere.

clamat summus poeta eos omnes qui inuentas uitam excoluere per artes aput inferos esse ipsumque illum repertorem medicinae talis et artis ad Stygias undas fulmine detrusum, ut intellegamus quantum ualeat pater omnipotens, qui etiam deos fulminibus exstinguat.

sed homines ingeniosi hanc secum habebant fortasse rationem: quia deus fulminari non potest, apparet non esse factum. immo uero quia factum est, apparet hominem fuisse, non deum.

mendacium poetarum non in facto est, sed in nomine: metuebant enim malum, si contra publicam persuasionem faterentur quod erat uerum.

quodsi hoc constat inter ipsos, ex hominibus deos factos, cur ergo non credunt poetis, si quando illorum fugas et uulnera et [*](AUCTORES 13. 14] Yerg. Aeu. VI 663; VII 772 s. 24 s.] cf. Cic. de nat. deor. I 16, 42. ) [*](B(G)RSHPV] 1 cum om. B liminibus V1 uenerantur P 2 quid] quia Bl (qu∗am B3) G in] uel S corpore B 3 sanare B presleJutior P *** qui fqui ? er.) B 4 uiuendi (s. I. corr. R2) RS, uidendi BGRlHVP (uidendi ex uendi PH) edd., sed cf. II11, 6 accepta uiuendi sentiendique ratione 5 ipsa ceteraque II atque PV 8 esse om. V 9 quis P 10 in fieri potest desinit codicis G pag. 5 (151), sequitur pag. 6 (152), cuius in uerss. 1-21 pleraque legebantur 11 idem] inde H ante aliis s. 1. ab add. B3 13 omnis P1 (corr. P2) V [in](uent)[am] G, a inuentes H 14 inferas V1, in ras. corr. V2 15 talis et om. BG *rtis (e ? er.) B stugias H flumine P 16 ualet S 18 habeant RS, habent H qua H 19 uero] uero etiam BG 20 post mendacium add. enim edd. 21 est post nomine SH 23 hc (i. e. haec) S errgo B1)

quibus de rebus intellegi datur non potuisse ullo pacto fieri deos, quia ne homines quidem probi fuerunt eaque in uita sua gesserunt quae mortem pariunt sempiternam.