In Hieremiam Prophetam Libri Sex

[*]( 32 (39), 31 )In furore et in indignatione mea facta est mihi ciuitas haec a die, qua aedificauerunt eam, usque ad diem istam, qua aufertur de conspectu meo. Si ex eo tempore, quo ciuitatis iacta sunt fundamenta, usque in hanc diem, quando capta est atque succensa et sublata de conspectu domini, fuit semper in uitio et indignationem contra se domini prouocauit. ubi est — ut saepe iam diximus — peccatorum quies?

[*]( 32(39), 32 )Propter malitiam, inquit, filiorum Israhel et filiorum Iudae, quam fecerunt ad iracundiam me prouocantes ipsi et reges eorum, principes eorum et sacerdotes eorum et prophetae eorum, uiri Iuda et habitatores Hierusalem. Quia supra dixerat: in furore et in indignatione mea facta est mihi ciuitas haec a die. qua aedificauerunt eam. usque ad diem istam, qua aufertur de conspectu meo. et nuL lum generaliter absque peccato fuisse monstrauerat, nunc per [*]( 1. 5 *Hier. 32 (39), 30 13 cf. Hier. 32.39), 29 15 cf. p. 21-5,15. Hieron. in Esai. 57, 17—21 p. 683 22 *Hier. 32 (39). 31 24 cf. Hier. 32 (39). 30 ) [*]( 2 et om. v adulise. M adolisc. P 3 quoque La.c. 4 exaceruant M operibus MAVP 5 et (x s. t) A de om. A 6 qui MP.Aa.c. adulisc. M adoIe(i)sc. V(P),Ap.c. adj in Y 7 ingiter om. V delinqaerunt MVP iuxta VP,Ma.c. sentcntiam VP 9 quia ante pr. in add. Yulg. alt. in om. VP (= lin. 22) 11 aaferetur (etur s. u. m2) M.Ap.c m3 cum Vulg 13 inj ad v 14 fuitj & add. s. u. m3M etj in add., sed exp. L 15 proaocabat P 18 iuda Ap.r. cum Vulg. 19 pr. eorumJ et add. MPv 20 pr. et om. v 21 dixerant (i 8. a) L 34 anferetar (etnr s. w. m3) M ) [*]( LIX. Hieron. in Hierem. ) [*]( 28 )

pulchreque non dixit: \'reges mei et principes mei et sacerdotes mei et prophetae mei\', sed quia peccauerunt: reges eorum et principes eorum et sacerdotes eorum et prophetae eorum.

[*]( 32 (89), 33 a )Et uerterunt ad me terga et non facies. Iuxta illud, quod alibi scriptum est: et uerterunt contra me scapulam recedentem. qui enim precatur, inclinata ceruice in terram pronus funditur; qui uero tergum uertit, ipso gestu corporis indicat se neglegere comminantem. (et hoc,\' ait, \'faciebant\'.

[*]( 32 (39), 33 b )Cum docerem eos diluculo et erudirem et nollent audire, ut acciperent disciplinam. \'Fugatis erroris tenebris et omni idolorum cultu, mea sententia confutata cotidie corda eorum inluminare cupiebam et docere, quae recta sunt\'. et ut liberum seruaret arbitrium, iungit et dicit: et nollent audire, ut acciperent disciplinam. sequitur:

[*]( 32 (39), 34 )Et posuerunt idola sua in domo, in qua inuocatum est nomen meum, ut polluerent eam. Non solum eo tempore ludas posuit in templo dei statuam idoli, quam in Hiezecihelis principio legimus, sed usque hodie [*]( 2 Hier. 32 (39), 32 5 *Hier. 32 (39), 32 9 Zach. 1, 11 17 cf. Eccli. 2, 10 sec. Vulg. 19 Hier. 32 (39), 33 23 cf. Ezech. 8, 3 ) [*]( 2 cuncta uno v cunctos Mp.c.m3 uir VP,LMAa.c. 8 tergam P faciem V 9 alibi om. P 10 praeeator e (o ex u; e s. u. m3) M 11 in—funditur in fine pag. om. L 12 gesto La.c.m2 se negligere (i ex e m2) L neglegere se cet. v ait] ita La.c.m2 faciebant ait P 14 delneulo LMa.c. 15 reciperent Ap.c.m3 16 dolorum L cultum ea P,La.c. confutato Ap.c.m2 17 quotidie Lp.c.m2 cottidie V 18 pr. et aid. (m2) L cum OD, om. cd. (cum ZF) seruarent P iucrit M dicet Lax. 24 hiezecihelis (pr. i s. u.) L hiezechielis MV iezechielis P, (pr. i s. u.) A principium P,LMAa.c. legis V hodie s. u. L.\' )

[*]( 32 (39),35 a )Et aedificauerunt excelsa — siue aras — Bahalquae sunt in ualle filii Ennom, ut initiarent filios suos et filias suas Moloch. Pro \'initiarent\' in Hebraico scriptum est \'ebir\', quod Aquila et Symmachus \'transducerent\', LXX et Theodotio \'offerrent\' interpretati sunt. de (ualle filiorum Ennom\', quae Hebraice dicitur \'Gehenna\', supra plenius diximus, quod subiaceat Siloae fontibus et amoenitate sui. quia locus inriguus est, populum prouocauerit ad luxuriam. quam idolorum cultus sequitur.

notandumque, quod \'arae\' et \'excelsa\' Hebraico sermone appellentur \'bamoth\' propter eos, qui, in Samuelis et in Regum uolumine quid significet hoc uerbum, dubitant. Moloch idolum Ammanitarum est, quod in \'regem\' uertitur; significat autem scriptura diuina, quod non solum Bahal idolo, sed et Moab cunctisque daemonibus in ipso loco populus seruierit. [*]( 3 cf. Deut. 27, 15 4 I Cor. 3, 16 6 *Hier. 32 (39), 3.5, 8 Hier. 32 (39), 35 9.10 *Hier. 32 (39). 35 11 cf. p. 29, 16. 10.5. 16. 231, 19. Hieron de sit. et nom. p. 128, 9 14 *Hier. 32 (39;, 35 Hier. 32 (39), 35. cf. Hieron. Nom. Hebr. p. 16, 17. 25, 9 15 cf. II Reg. 1, 19 (18). 25. 22, 34 16 cf. III Beg. 3, 2 etc. IV Beg. 12, 3 etc. 17 cf. III Reg. 11, 5 (5.7). 33. IY Reg. 23. 13. Hieron. Nom. Hebr. p 46, 17. 54, 24. 70, 5 19 cf. III Reg. 11, 5 (7). 33. IV Reg. 23. 13 ) [*]( 2 dogmata L constituitur a 4 nescitis—uobis in mg. M 5 habitet P 6 et om. V haras Aa.r. ars F 7 fili P ennon V,Ap.c. 8 saas] idolo add. e moloth A,MPa.c. initiaaerunt Mp.c.m3 ebraico P 9 euir P transtulenmt P 10 theodotion P iaterpr. s. offerent a 11 ennon A emnon P,Ma.c. genna Lax. Geennom p super P 12 siloe VPv 13 Iuioriam Aa.c. ___quam] qS Aa.c.m3 14 -que] quoque v 15 appellantur MAVPv hamoth F in om. V samuheiis AV 16 in om. MAVv 17 ammonitarum MPv, rege M 19 Moab] moloch Mp.c.m3,v cunctisq:ue(;add.m2)L demouibus F in om. F ) [*]( 28* )