In Hieremiam Prophetam Libri Sex

[*](25, 1 a (1) )Uerbumquod factum est ad Hieremiam de omni popul-o Iudaeae — siue super omnem populum Iuda — in anno quar to Ioiacim, filii Iosiae, regis Iuda da. Haec priora sunt praeterita uisione; illa enim sub Sedecia facta est, postquam Iechonias translatus est Babylonem, haec autem sub Ioiacim.

filio Iosiae et patre Iechoniae. non enim curae erat, ut ante iam dixi, prophetiae tempora conseruare, quae historiae leges desiderant, sed scribere, utcumque audientibus atque lecturis utile nouerant; unde et in Psalterio male quidam iuxta textum historiae psalmorum requirunt ordinem, quod in lyrico carmine non obseruatur.

[*]( 25,1 b. 2 (2) )Ipse est annus primus Nabuchodonosor, regis Babylonis. quod in LXX non habetur: et sequitur: quod locutus est Hieremias propheta ad omnem populum Iuda da et ad uniuersos habitatores Hierusalem dicens. Quarto anno regis Ioiacim, filii Iosiae, patris Iechoniae, Nabuchodonosor in Babylone suscepit imperium atque ita factum est. ut annus, qui primus erat Nabuchodonosor in Babylone, quartus esset in Hierusalem regis Ioiacim.

denique octauo anno regni sui Iechoniam cum matre et principibus duxit in captiuitatem, qui tribus tantum post interfectionem patris Ioiacim regnarat mensibus. interfectus est autem Ioiacim undecimo anno regni sui in Hierusalem. [*]( 2 *Hier. 25, 1 5 cf. IV Reg. 24, 15. Hier. 24, 1 7 cf. p. 248, 11 13 *Hier. 25, 1 19 cf. IV Reg. 24, 12. 14. 15. Hier. 24, 1 21 cf. IV Reg. 24, 8. II Par. 36. 9 22 cf. IV Reg. 23, 36. II Par. 36. 5 ) [*]( 2 iudeae LA iudae cet. Iuda v cum Vulg. 3 quartum La.c. ioacim TP.La.c. ioachim MA filio V haec-facta est om. P 4 praeteritae Mp.c.m3 uisioni Mp.c.m3 uisionem V sedechia Ap.c.m2 5 ieconias P babylone P 6 ioacim VP ioachim MA,La.c. iecouiae P cura P 7 erant V dixit La.c. profetiae M prophetia P prophetis v 8 legis P.La.c. 9 lectoris Ma.c.m3 lectores P male] quale M 11 liricoP 12 est] autem V nabucod. MP,La.c. (semper) 13 babilonis M alt. quo V 15 ad om. P 16 ioachim M,La.c. ioacim AVP filio V 19 ioachim MA ioacim P iochim V 20 dixit Ma.c. 21 ioachim MA.La e., (h s. u.) P ioacim V regnauerat V -reguaret P 22 est om._ V,Aa.c.m2 ioachim MAP ioaeim V )

[*](25, 3)A tertio decimo anno Iosiae, filii Amon, regis Iuda, usque ad diem hanc, iste est tertius et uicesimus annus, factum est uerbum domini ad me et locutus sum ad uos de nocte consurgens et loquens; et non audistis.

Tertio decimo auno regni Iosiae, qui regnauit in Hierusalem annis triginta et uno, Hieremias prophetare exorsus est et prophetauit sub eo annis decem et nouem, cui successit in regnum filius eius Ioachaz; quo statim ducto in captiuitatem a Nechao, rege Aegyptio, regnum optinuit Ioiacim, frater eius, in cuius regni quarto anno iste ad Hieremiam sermo fit domini. ac per hoc uicesimus tertius annus erat Hieremiae prophetae, ex quo loqui coepit ad populum et numquam praedicare cessauit, sed singulis diebus diluculo et de nocte consurgens loquebatur ad populum; et non, inquit, audistis.

sin autem, ut noui ex ueteribus heretici uolunt, lex semel in adiutorium data est et constituta praecepta, quae nostri arbitrii uoluntate uel facimus uel non facimus, quomodo propheta se semper ingerit et cotidie replicat mandata dei, quae utique semel accepta suffecerant eis, quibus data fuerant, nisi ut hoc ostendat dei nos indigere semper auxilio et numquam posse sufficere, quod semel datum est, nisi cotidie domini ammonitione renouetur?

[*]( 25, 4a )Et misit dominus ad uos omnes seruos suos,[*](5 cf. Hier. 1, 2 IV Reg. 22, 1. II Par. 34. 1 7 cf. IV reg. 23. 30 — 34. II Par. 36. 2-4 13 cf. Hier. 25. 4 14 Hier. 25. 3 15 noni ex ueteribus heretici] scil. Pelagiani ex Origenistis )[*]( 1 fili P amos MVP,Aa.c. 2 est om. Vulg. uicensimus La.c. uincensimus M uigensimas (g ex c) A uigesimas Vulg. 5 regis v 6 annos MVP,LAa.c. XXXI. P 7 profetanit M annos P XYIIII V 8 regno AVP,LMa.c. ioacaz P quod P captiuitate P 9 regi P aegyptiorum MAVPo optenuit La-c. ioachim MA,La.c. ioacim VP fre V 10 fit sermo v 11 acl hac P mcensimus ia.c. nigensimus (g ex c) A XXmns V & add. P IIIas F 12 ad populum coepit v 13 sedj in add. V delueulo LMAa.c. de om. P 18 {= 21) cottidie V 19 sufficerant V,LMa.c. sufficerent P,Ap.c. 20 nos iterauit Y eemper iadigere MAVPv 23 ds̄ MA, om. V, )

[*](25,4 b. 5 )Neque inclinastis aures uestras, ut audiretis, cum dicerem: reuertimini unusquisque a uia sua mala et a pessimis cogitationibus uestris, et habitabitis in terra, quam dedit dominus uobis et patribu-s uestris a saeculo et usque in saeculum.

Tanta fuit duritia populi. ut ne habitum quidem audientis assumeret et inclinaret aurem suam praecipue domino commonente, ut reuerteretur unusquisque a uia sua mala et a pessimis cogitationibus suis. et o infinita clementia, non supplicium inferre pro scelere, sed ad paenitentiam prouocare tam malorum operum, quae significat uia mala, quam pessimarum cogitationum, quae et ipsae absque opere reputantur in peccatum!

et promittit praemium. si fecerint, quod praeceptum est, ut habitent in terra, quae data sit patribus et propter filiorum uitia sublata. quodque ait: a saeculo et usque in saeculum siue: ab aeterno usque in aeternum, ostendit dei dona perpetua, si digni exstiterint hi, quibus data sunt. [*]( 5 Hier. 25, 3. 4 21 Hier. 25, 5 *Hier. 25, 5 ) [*]( 1 delaculo M.LAa.c. (— l n. 4) diliculo P 2 prophetas V om̄s ml et m3A om̃em m2A 3 ipsi V,Pa.c. 5 non audistis V 6 fierent Ap.c. 8 dicere V diceret Vulg. reuertimini] ad me add. v 9 pissimis L uestris] at audiretis add. P habitatis P 10 terra P et om. V patribusq. V 11 et om. v 12 habitu P audientes Lu.c. 13 reaertetur P 15 et o L ergo V et eet. suplicium L infert Ap.e. 16 prouocaret** M prouocat Ap.c. tam om. M 17 quam pessimaramq; Mp.c. 18 ipse AVP,La.c. putantur Ma.e.m2 reputentur v peccatum] paetam :Ma.c.m2 premium L 19 terrã P \'21 quoqus P,MAa.c.m2 22 aetemo] & add. Pv dansdi M 23 extxterint MA VP,La.c. hii MP.LAa.r. in V )

[*](; 25, 6. 7 a )Et nolite ire post deos alienos, ut seruiatis eis adoretisque eos, neque me ad iracundiam prouocetis in operibus manuum uestrarum, et non affligam uos; et non audistis me. Et haec\', inquit, \'monebam cum superioribus, ne alienis dis seruiretis et adoraretis eos et ne ista faciendo me prouocaretis ad iracundiam propter opera manuum uestrarum, ut facerem, quod nolebam, et affli- [*](25, 7 b) gerem uos; et non audistis me\'.

quodque sequitur: dicit do minus, ut me ad iracundiam prouocaretis in operibus manuum uestrarum in malum uestrum, in LXX non habetur.

[*]( 25,8. 9a )Propterea haec dicit dominus exercituum: pro eo, quod non audistis uerba mea, ecce ego mittam et assumam uniuersas cognationes aquilonis, ait dominus, et Nabuchodonosor, regem Babglonis, seruum meum. \'Quia me ad iracundiam prouocastis et fecistis malum in interitum uestrum et prouocantem ad paenitentiam superbo calcastis pede, mittam\', inquit, ad uniuersas cognationes siue nationes aquilonis et adducam principem earum Nabuchodonosor, regem Babylonis, seruum meum\'.

mittit autem dominus uel angelos, ut concitent gentes, uel certe huiuscemodi mouet cogitationes, ut faciant domini uoluntatem. quodque uocat \'seruam suum\' Nabuchodonosor, non sic \'seruus\' uocatur ut prophetae et omnes sancti, qui uere seruiunt domino, sed quo in euersione Hierusalem domini seruiat uoluntati, secundum [*]( 5 cf. Hier. 25, 5 8 Hier. 257 7 II *Hier. 25, 7 16 cf. Hier. 25, 7 ) [*]( 1 et om. MAVP deos] eos V seruiretis P 2 adoratiaque P me om. V 4 me] dicit dominus, at me ad iraeandiam proaocaretis in operibus manuum uestrarum in malum aestram add. v; ef. Un. 8 5 neq; Pa.r. diis alienis v diis AVP,La.c.Mp.c. adoretis M VP,LAa.c. 7 faceretis (tia in ras.) Aa.c.m3 8 quoque P,MAa c. 15 (= 19j nabochod. V nabucod. P,La.c. 16 me om. V 17 saperbos Y super nos Ma.c. 18 calcasti V 21 haiasroodi v moaet om. Y 22 cognationes MAP,La.c.,v 23 nabacod. P,La.c. )

[*]( 25, 9b )Et adducam eos super terram istam et super habitatores eius et super omnes nationes, quae in circuitu illius sunt, et interficiam eos et ponam eos in stuporem et in sibilum et in solitudines sempiternas .