In Hieremiam Prophetam Libri Sex
Jerome, Saint
Jerome, Saint. S. Euesebii Hieronymi Opera, Section 2, Pars 1: In Hieremiam Prophetam (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 59). Vienna, Leipzig: Tempsky, Freytag, 1913.
Latenter ostendit praeceptum dei. qui uoluntate facere noluerint, suscepturos necessitate et audituros: bibentes bibetis. \'uelitis\'. inquit. \'nolitis, dei conplenda sententia est. si enim ciuitas Hierusalem, in qua notum fuit nomen dei dicente propheta: notus in Iudaea deus: in Israhel magnum nomen eius, bibit meracum calicem furorisque, quanto magis uos non eritis mundi. qui pro dei nomine idola colitis!1
[*]( 25, 29 b(32, 15 b) )Gladium enim ego uoco super omnes [*]( 1 si—indicium est] \'prauum interpretem\' (p.307, 3) innuit 4 *Hier. 25 (32), 27 (13) 6 Hier. 25 (32), 27 (13) 11. 13 *Hier. 25 (32), 29 (15) 15 Hier. 25 (32), 28 (14) cf. Cic. Nat. deor. I 17. Donat. ad Ter. Andr. 214. Eun. 1058. August. In euang. Ioh. 9, 13. Paul. Nol. Epist. 16, 5 etc. (Wõlfflin, Mus. Bhen. XXXVII [1882} p. 88. Otto, SprichwOrter p. 362. Sonny et Weyman, Archiv IX 78. XIII 402) 17 Ps. 75; 2 )[*]( 1 bibere] et add. v 2 inebri Ma.c.m2 3 catartice P quaeq. (q. 8. u.) L 5 cadere] adherere Ma.c.m3 facit M id s. u. L, om. cet. est eras. M aii hec add. s. u. m2A 7 manu] tua add. La.c.Mp.c.m2,v cum Vulg. et LXX (excepto cod. Alex.) 8 dices] dicis P,LAa.c. 9 bibitis P 10 incipiam Vulg. 11 innocentes] et add. V eum Yulg. eritis siue—immunes om. V 12 non—siue in mg. P immunis La.c. 18 hostendit Ma.r. 14 uolumtatem M uoluntatē V nolluerint La.c. 15 MMtia VP.La.c. uellitis—nollitis La.c. dei] de (mea s. de) m3M sententia complenda v 16 scientia Ma.c.m3 18 nomen magnum v caliee P 19 furoris Mp.r.,v 21 omnes s. u. L )
[*]( 25,30.31 (32,16.17) )Et tu prophetabis ad eos omnia uerba haec et dices ad illos: dominus de excelso rugiet — sine responsum dabit — et de habitaculo sancto suo dabit uocem suam; rugiens rugiet super decorem suum — siue respondebit super locum suum —, celeuma quasi calcantium concinetur aduersum omnes habitatores terrae. peruenit sonitus — sine interitus — usque ad extrema — siue super partem — terrae, quia iudicium domino cum gentibus; iudicatur ipse cum omni carne; impios tradidit gladio, dicit dominus.
Primum dicamus, ut se interpretationis ueritas habet. \'cunctis\', inquit, \'gentibus prophetabis et dices, quod dominus de excelso rugiat, hoc est: det sui furoris indicium iuxta illud, quod scriptum est: leo rugiet, et quis non timebit? dominus locutus est, et quis non prophetabit?\' et de habitaculo sancto suo dabit uocem suam. ut cunctos terreat audientes.
rugiet autem super decorem suum, hoc est super templum. cumque ille rugierit. [*]( 4 Hier. 25, 9 11. 13 *Hier. 25 (32). 30 (16) 16 *Hier. 25 (32), 31 (16) *Hier. 25 (32). 31 (17) 22 *Am. 3, 8 24. 25 Hier. 25 (32), 30 (16) ) [*]( 2 iste s. «. m3 M calicis V 3 snper s. w. m3M 4 nabueod. La.c. nabochod. V nabogod. P 5 babiionis M 6 eos] eam v 10 dicis P,LMa.c. 11 dauit Ma.c. et—dabit in mg. Y de s. u. m2M suo om. V 14 quas La.c. concinentur Ma.r. (= p. 316, 2) aduersus P cum Vulg. 18 omne P tradidi Ap.r.,v cum Vulg. 21 mgiet V det LA de cet. 22 indicio (o ex u) M,Ap.c. 23 loqaatus MA prophctaurt AP,Ma.c. .25 terreat] terre ad P 26 ille] sd te P )
si autem iudicium domini cum gentibus est, sunt et gentium merita diuersa. ad exponendum illum locum, ut quidam uolunt: qui non credit. iam iudicatus est. iudicatus quidem est in eo, quod non credidit; sed ipsi, qui non credunt inter se, diuersis afficientur suppliciis. iudicatur ipse cum omni carne, ut nullus iniudicatus abeat. impios autem — hoc est, qui domino non credunt, — tradit gladio sempiterno.
allegorici interpretes iuxta LXX hunc locum sic disserunt, ut ad bonam partem referant apertam domini comminationem. \'dominus\', inquiunt. \'de excelso responsum dabit, his uidelicet, quos saluaturus est, et de loco sancto suo dabit uocem suam respondebitque sermonem in loco suo. illi autem quasi uindemiantes pleni fructibus illius sententiae respondebunt. super omnes habitatores terrae ueniet interitus, non super uniuersam terram, sed super partem terrae, eorum uidelicet, qui non credunt; iudicium enim [*]( 3 *Hier. 25 (32), 30 (16) 4 *Hier. 25 (32), 31 (17) 7 loh. 3, 18 10 Hier. 25 (32), 31 (17) 14. 16 *Hier. 25 (32), 30 (16) 19 *Hier. 25 (32), 30. 31 (16) 20. 21 *Hier. 25 (32), 31 (17) ) [*]( 1 torcolaribus MAa.c. 2 lucubre Ma.c. lugrubre A 3 xατἁλεsγμα L. Bos (Uetus Testam. ex uersione septuaginta interpretum. Franequerae 1709. Proleg. c. III) et Field, Origenis Hexapl. II 640 KaTaΛΗΓΜa Lv KaraAHMa M KaΓaλΗΜa,(cagalema s. u.) A KƜTƜΛΗ⊃-⊂Ɯ V ΚΛΤΛΛΗΜΜΑ P τUCMON M iacmon V iaamon P (s. uocem Grae- cam A) αἰασμὀν Bos 5 dno AV 6 dno A.p.c. š eras. M 7 locumj iuuat add. in mg. m3M 9 ipsi] hi Ap.c.m2 qui om. P,LMAa.c. creduut] dum add., sed exp. L 10 supplicis La.c. 11 habeat P,MAa.r. quid,uo (sic) L 12 tradet Mp.c. tradidit V 13 edisserunt Vv 15 dabit] dauid Ma.c. 19 ueniet] autem add. MAP, exp. L 20 alt. super] per P 21 indicium P enim om. a )