In Hieremiam Prophetam Libri Sex

Jerome, Saint

Jerome, Saint. S. Euesebii Hieronymi Opera, Section 2, Pars 1: In Hieremiam Prophetam (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 59). Vienna, Leipzig: Tempsky, Freytag, 1913.

[*]( 22, 1 5 )Haec dicit dominus: descende in domum regis Iuda et loqueris ibi uerbum hoc et dices : audi uerbum domini, rex Iuda, qui sedes super solium Dauid, tu et serui tui et populus tuus, qui ingredimini per portas istas! haec dicit dominus: facite indicium et iustitiam et liberate ui oppressum de manu calumniatorum et aduenam et pupillum et uiduam nolite contristare neque opprimatis inique — siue impie — et sanguinem inno- [*]( 9 cf. Eaai. 40, 9 10 *Esai. 22, 1 15 cf. Echi. 48. 22 (25). 49, 4 (5) 27 *Hier. 22, 3 ) [*]( .1 loquitur Aa.c. dijs R 3 nrae V 4 babillonias T babylonios Aa.c. chaldeorum codd. 5 ira] ita V 6 omneml quae add. M circa] e add. s. u. M 10 et om. DVP eaaia MVP,Dp.c.Aa.c. syon DV 12 etj ad add. v 13 qui} in add., sed eras. A 14 liberatur A 15 de om. D atyrpe Pp.c. sunt] & add. T 16 ut u in ras. м ait P ezecias O,Ma.c.m2 20 uerbum] et add. V alt. et om. T dieena Tp.c. 21 sedis P,Aa.c. 26 contristari Bp c. )

255
centem ae effundatis in loco isto!

si enim facientes feceritis uerbum istud, ingredientur per portas domus huius reges sedentes de genere Dauid super thronum eius et ascendentes currus et equos, ipsi et serui et populus eorum. quodsi non audieritis uerba haec. per memet ipsum iuraui. dicit dominus. quia in solitudinem erit domus haec. Haec uisio.

immo hic sermo domini. uel ante iit ad prophetam. quam Sedecias ad eum nuntios mitteret, uel certe postquam nuntiis praecepit, quid regi referre deberent, praecipitur Hieremiae, ut nequaquam per nuntios loquatur ad regem, sed ipse uadat ad palatium et ibi loquatur ei.

simulque animaduertamus diuinam sapientiam, quod per nuntios iubet tristia nuntiari mixtis et prosperis, si agere uoluerit rex paenitentiam. hic uero, quia ipsi imperatur, ut pergat, non tristia nuntiat et captiuitatem - iam iamque uenturam, sed monet, quid facere debeat, ut uitet inpendentem sententiam dei. regum autem proprium est facere iudicium atque iustitiam et liberare de manu calumniatorum ui oppressos et peregrino pupilloque et uiduae, qui facilius opprimuntur a potentibus. praebere auxilium.

et ut curam eis praeceptorum dei maiorem iniceret, intulit: \'nolite contristare, ut non solum eripiatis, sed ne patiamini quidem per uestram coniuentiam ab aliis contristari, et sanguinem innocentem non effundatis in loco isto!\' homicidas enim et sacrilegos et uenenarios punire non est effusio [*]( H cf. Hier. 21, 1 cf. Hier. 21. 3-; 21 Hier. 22. 3 23 *Hier. 22,3 ) [*]( 1 effandetis P -4 trano (v s. alt. o). M throno Aa.c. carros MAa.c. 6 per] in Vulg. ipso Vulg. iurauit R S di T 9 sedechias DP,Aa.c. nuntios ad eum v 10 rei R referri F,Ta.c.m2 refferreA praecipiturq; Mp.c. 12 eis P 13 tristitia TRMAVa.c. tristitiS FP 15 tristitia V,Aa.r. tristitia FP 16 iam om. V aentara P 17 regnuni Pa.r. 18 atque] et De de manu om. V calumniatorem RPa.c. 19 pr. et om. M 20 oppraemantur Ma.c. eis post dei tr. D 21 maiore M inicirent P contristari Rp.c. id add. s. w. n3 A 22 solum] non add. a patimini V 23 conbibentiam OTB conibentiam F eohibentiam DV conuentiam P 24 innoctem M non om. M )

256
sanguinis, sed legum ministerium.

\'si,\' inquit, haec feceritis, o reges Iuda, tenebitis pristinam potestatem et cum ambitione ingrediemini portas Hierusalem; sin autem facere nolueritis, o domus regia, non tam domini erit crudelitatis quam tuae uoluntatis, ut omnis ciuitas redigatur in solitudinem .

quicquid regiae domui dictum est. intellegant episcopi sociique eorum, presbyteri atque diaconi, et omnis ordo ecclesiasticus, quod, si fecerint, quae praecepta sunt, et inter cetera innocentem sanguinem non fuderint scandalizantes minimos quosque et percutientes conscientias singulorum, optineant traditam sibi a domino dignitatem: sin autem facere noluerint atque contemserint, ipsi redigant ecclesiam in solitudinem.

ingrediuntur autem de genere Dauid per portas Hierusalem et sedent super thronum eius, qui interpretatur fortis manu\', et ascendunt currus et equos, quando refrenant et suas et populi perturbationes et conposito in ecclesia ingrediuntur gradu et multarum uirtutum choro sibique ex omni parte concinentium. et ut hoc uerum esse credamus, iurat per se, qui iuxta apostolum maiorem alium. per quem iurare possit, non habet

[*]( 22, 6 9 )Quia haec dici dominus super domum — siue ad domum — regis Iuda: Galaad tu mihi, caput — siue principium — Libani, si non posuero te in solitudinem, urbes inhabitabiles. et [*]( 9 cf. Matth. 18, 6. Marc. 9, 41. Luc. 17, 2 cf. I Cor. 8, 12 14 cf. II Reg. 17, 10 16 cf. Esai. 3, 16 19 cf. Hebr. 6, 13 21. 22 *Hier. 22. 6 ) [*](1 ministeriom P 2 ambitime Ma.r. 3 ingredimini TD.Op-c.Ma.c. ai T,Pa.e. nolueris facere P nolueris MAVP 4 tam] tantum P erndelitas OTa.c. quam tuae uoluntatis om. M 5 ciuitas] hec add. s. u, m2 A xeddigatur (g ex c) M 7 presb(p)iteri RD(P) 9 quo- . que P.MAa.c m2 10 obteneant P 11 si T contemserint (sic semper fere Lp.c.)] contempserint codd. 12 eccl. siam] dei add. e 15 curros P pr. et eras. T perturbatione V 16 ecclesiam P gratu R gradum P 17 uirtutum] coacerbant add. s. u. m3 M cboros ibique MVF, (que erat.) T continentium B 18 uerũ hoc D quia Ma.r.,v 19 posset F possintu 22 principum V 23 in om. Yulg. inhabitabilis P)

257
sanctificabo super te interficientem uirum et arma eius et succident electas cedros tuas et praecipitabunt — siue mittent — in ignem. et pertransibunt gentes multae per ciuitatem hanc et dicet unusqusque proximo suo: quare fecit dominus sic ciuitati huic magnae? et respondebunt ebu ut: eo. quod reliquerint pactum domini dei sui et adorauerint deos alienos et seruierint e.is.

Galaad, quam possedit dimidia tribus Manasse. trans Iordanen scriptura commemorat: in quo monte Laban fugientem consecutus est lacob et mons iuxta Genesin nomen accepit ο̄ωρός, id est tumulus testimonii>. eo, quod ibi Iacob Labanque iurauerint in aceruum lapidibus congregatis.

est autem caput sine principium Libani. montis excelsi. qui uniuersus cedris consitus est iuxta illud Dauid canentis: et commonebit dominus cedros Libani et alibi: uidi impium exaltatum et eleuatum sicut cedros Libani; et in Zacharia legimus: aperi, Libane, portae tuas et comedat ignis cedros tuas! igitur praesenti loco.

quia ad domum regiam loquebatur, per μεταϕορὰν loquitur ad templum siue ad domum stirpis Iuda, quod ipsa sit in excelso siue quod de templo atque sacrario omnium peccatorum remedia poscebantur; unde et [*]( 93 *Hier. 22, 7 8 cf. Deut. 3, 13. los. 13; 29. 31. I Par. 27. 21 9 cf. Num. 32, 29 10 cf. Gen. 31, 23 11 cf. Gen. 31, 46 (48)-48 12 cf. Gen. 31, 46 (48)—54 (53) 13 cf. Gen. 31, 45. 46 15 *Ps. 28, 5 16 *Ps. 36, 35 18 Zach. 11. 1 ) [*]( 2 succidentem P electos Ap.c. lectas P tuos Pa.c. 3 sine respondebunt (lin. 6) om. Remittent A in] te add. m mg. *3 M 5 dicit P,TMa.c. 6 magna Aa.c.m2 grandi Vulg. 7 dereliquerint D,OAp.c. cum Vulg. dereliquerunt p di om. T,Pa.c. adorauerunt Pv 8 seruierunt v quam TRFMVP quem A,Op.c.Da.c.m2 9 Iordanem r 11 iacob] a quo add. 8. u. m3 M mons] mox P genesim Ap.c.,v CѠpc R CѠpѠC V COpaC P 12 testimoniu P ibi] sibi laban (sic) V 13 in aceruum om. V 14 labani V uniuerais Bp.c. eonstitutos Tar. 15 commedit Ta.c.m2 16 cedro P impium] & add. T soperexaltatum Dv 17 zaccharia M 18 commedat V 19 igitur] in add. s. u. m3 M loquebantur R 20 ΜΗΘΛΦѠpAN A CΗθaΦѠpaN V MeeaΦѠpaN P metafora DF metaphoram v strippis P 22 sacro T pascebantur P ) [*]( LIX. Bieron. iu Hierem. ) [*]( ..17 )

258
hic idem propheta commemorat: numquid resina non est in Galaad aut medicus non est ibi? quare non ascendit curatio filiae populi mei?

comminatur igitur regiae domui et urbi Hierusalem et templo, quod uocat caput Libani. quod redigendum sit in solitudinem cum uniuersis urbibus suis non potentia regis Babylonii. sed domini iussione, qui dicit: sanctificabo super te interficientem. \'sanctus\' autem uocaturNabuchodonosor et omnis eius exercitus, quia exsequitur sententiam dei.

\'et succident\'. inquit, (electas cedros tuas\' — potentes quosque et principes ciuitatis — \'et mittent in ignem, ut omnia deuorans flamma consumat. cumque deleta fuerint uniuersa, transibunt gentes multae per ciuitatem et templum, quod eis prius ingredi non licebat. et unusquisque loquetur proximo suo, quare fecerit dominus ciuitati inclytae et magnae tam subitam et tam grandem euersionem. respondebuntque\', inquit, \'qui interrogati fuerint, et exponent causas ruinarum dicentes: quia reliquerunt pactum domini dei sui et pro deo idola uenerati sunt\'.

audiat hoc et nostrae urbis domus regia et principes eius et cedri, quae eleuant usque ad nubes uerticem suum et per superbiam loquuntur: <quis nos non uidebit ?\', quod cito flamma domini consumantur, si noluerint illius praeceptis adquiescere. alia autem est sanctificatio interfectoris et armorum eius, alia sacerdotum et eorum. qui ministrant domino. [*](1 *Hier. 8, 22 7. 9 Hier. 22, 7 11 *Hier. 22, 7 1S *Hier. 22, 9 ) [*]( 1 regyna V 4 urbe P 5 quo TR,0p.c.m2 rediendum RP 7 interficiente V 8 nabucod. P 9 quia] que P exequitnr MP.Ma.c. auecedent Aa.c. sucscendent (sic) V succidet P 10 qaoque T 11 in om. MAVP 12 consumant JB 14 loquitur P,Aa.c. 15 inelytxe ODA -cli- cet. 17 exponant TP 18 requirunt O requerunt R,Ta.c.m2 relmquerunt V dereliquerunt v 20 eius om. Y caeli (dn s. li m3) M lenant T nubem M 21 nos non scripsi nos om. RDu non om. OTMAVP nos (ex non) F 22 consumentar Ap..c. consummantur F )

259

[*]( 22,10-12 )Nolite flere mortuum neque lugeatis super eum.\' fletu plangite eum, qui egreditur, quia non reuertetur ultra nec uidebit terram natiuitatis suae! quia haec dicit dominus ad Sellum filium Iosiae, regem Iuda, qui regnauit pro Iosia patre suo, qui egressus est de loco isto: non reuertetur huc amplius, sed in loco, ad quem transtuli eum, ibi morietur et terram istam non uidebit am p lius. Iosias. rex iustus, tres filios habuit.