In Hieremiam Prophetam Libri Sex

[*]( 17,9.10 )Prauuni est cor omnium et inscrutabile; quis cognoscet illud? ego dominus scrutans cor et probans renes, qui do unicuique iuxta uiam et iuxta fructum adinuentionum suarum. LXX: profundum est cor super omnia et homo est; quis cognoscet eum? et cetera similiter. Uerbum Hebraicum \'enos\' quattuor litteris scribitur, \'aleph\' et (nun\' et <uau\' et \'sin\'; si igitur legatur \'enos\', \'homo\' dicitur; si autem ‛anus’, ‛inscrutabile’ siue \'desperabile\' eo, quod nullus cor hominum ualeat inuenire.

Symmachus uero hunc locum ita interpretatus est: inscrutabile cor omnium; uir autem quis est, qui inueniat illud? solentque nostri bono quidem uoto, sed non secundum scientiam uti hoc loco contra Iudaeos, quod homo sit dominus atque saluator secundum dispensationem carnis assumtae nullusque possit natiuitatis eius scire mysterium secundum illud, quod scriptum est: generationem eius quis enarrabit?, nisi solus deus, qui arcana rimatur [*]( 1 cf. Marc. 11. 18. 14 3 Hier. 17, 7 6 cf. Rom. 6, 8. 10 7 Ioh. 14, 6 12 *Hier. 17, 9 15 *Hier. 17, 9 Hier. 17, 9 16 *Hier. 17, 9 18 *Hier. 17, 9 23 Esai. 53, 8 ) [*]( 1 fructum Mp.c.,v 2 nondam v et om. V fructos Aa.c. 5 adfert P fructum MAVPv 6 morietur V 8 omnium] hominuni YPMp.c. 9 cognoscit P.La.c. dominus} sum V 10 uias v suam add. V cum Vulg. suaa add. v 13 eognoscit La.c. ea P 14 literis La.c. alep VP uau] Nuau Mur. bau P 15 scrutabile MY,Aa.c. 16 disperabile P,La.c. 17 simmaehus M 18 omnium] hominum : P,Va.c.Mp.c. uir autem] nir tutem (sic) P 19 solentque] solent Į quidam v 20 uti] ut in F 22 as(d)sumptae codd. (p exp. L) 24 euarrauit M,Pa.c. ennarabit Yp.c. qui s. u. A, om. cd. arcbma V ł )

melius autem est, ut simpliciter accipiamus, quod nullus cogitationum secreta cognoscat nisi solus deus; dixerat enim supra: maledictus homo, qui spem habet in homine, et e contrario: benedictus uir, qui confidit in domino.

unde, ne hominum certum putaremus esse iudicium, intulit omnium propemodum corda esse peruersa dicente psalmista: ab occultis meis munda me, domine, et ab alienis parce seruo tuo — hau dubium quin cogitationibus — et in Genesi: uidens autem deus, quod multa malitia hominum esset in terra et cuncta cogitatio cordis intenta ess-et ad malum omni tempore, et iterum: sensus enim et cogitatio humani cordis in malum prona sunt ab adulescentia sua. per quae discimus deum solum nosse cogitationes eorum. si autem de saluatore dicitur: uidens autem Iesus cogitationes eorum nullusque potest uidere cogitationes nisi solus deus, ergo Christus deus est, qui scrutatur corda et probat renes et reddet unicuique iuxta opera sua.