Epistulae

\'Si ista\', inquit, \'noueras, cur eum laudasti in opusculis tuis?\' I et hodie laudarem, nisi uos eius laudaretis errores; non mihi displiceret ingenium, nisi quibusdam eius placeret inpietas. et apostolus praecipit: omnia legentes, quae bona sunt, retinentes. Lactantius in libris suis et maxime in epistulis ad Demetrianum spiritus sancti negat omnino substantiam et errore Iudaico dicit eum ad patrem referri uel ad filium et sanctificationem utriusque personae sub eius nomine demonstrari.

quis mihi interdicere potest, ne legam Institutionum eius libros, quibus contra gentes scripsit fortissime, quia superior sententia detestanda est? Apollinaris contra Porphyrium egregia scribit uolumina: probo laborem uiri, licet fatuum in plerisque dogma contemnam. confitemini et uos in [*](3 cf. I Cor. 3, 1 8 cf. Ps. 94, 6 17 *I Thess. 5, 21 ) [*](1 phil.) rhetorum G 2 dogm. ign. g 3 pytag. Ga.c.NB1 pitag. DB2 phitag. Q emphed. DB2 euphed. Q temped. G 4 lactentis QBl,B2 (i ex e m2) lactentes N (ex lactantes) errore N didicistis B2 6 profiteri simpl. N 7 emendemus GN 8 et lacrimas DQ 9 paen.] add. uanam B2 uana] una D 10 geh. trah. prof. s aut] autem NB2 queratur B2a.c. creditur DQ 12 cup.] quaeritis s creditis DQ 13 et om. GB2 14 inquid ais D inquit aliquis B ais Q ut ais inquit s quare DQ 15 laudassetis Bl errorem B2 17 praecepit Bl legentes] prouantes G 18 eplis suis D suis eplis Q epla B2 19 spu 91 omn. neg. DQ 20 eum] add. uel s.l.m2B2,g alt. ad om. g 21 pers. et D 22 in quibus B2 scribit G 23 fortissimus N Apollinarius g 24 scripsit WDQ )

dicite eum male sensisse de filio, peius de spiritu sancto, animarum de caelo ruinas inpie protulisse, resurrectionem carnis uerbo tantum confiteri, ceterum adsertione destruere et post multa saecula atque unam omnium restitutionem id ipsum fore Gabrihel, quod diabolum, Paulum, quod Caiphan, uirgines, quod prostibulas: cum hoc reieceritis et quasi censoria uirgula separaueritis a fide ecclesiae, tuto legam cetera nec uenena iam metuam, cum antidotum praebibero.

non mihi nocebit, si dixero: Origenes, cum in ceteris libris omnes uicerit, in Cantico canticorum ipse se uicit, nec formidabo sententiam, qua illum doctorem ecclesiarum quondam adulescentulus nominaui. nisi forte accusare debui, cuius rogatus opuscula transferebam, et dicere in prologo: \'hic, cuius interpretor libros, hereticus est; caue, lector, ne legas. fuge uiperam aut, si legere uolueris, scito a malis hominibus et hereticis corrupta esse, quae transtuli. quamquam timere non debeas; ego enim omnia, quae fuerunt uitiata, correxi/ hoc est aliis uerbis dicere: \'ego, qui interpretor, catholicus sum; hic, quem interpretor, hereticus est.

\' denique et uos satis simpliciter et ingenue ac non malitiose, parui scilicet pendentes praecepta rhetorica et praestigias oratorum, dum libros eius περὶ ἀρχῶν hereticos confitemini et in alios crimen transferre uultis, iniecistis legentibus scrupulum, ut totam auctoris uitam discuterent et ex ceteris libris eius coniecturam praesentis facerent quaestionis; ego callidus, qui emendaui silens, quod uolui, et dissimulans crimina [*]( 9 Hieron. praef. ad Orig. homl in Cant. cant. init. 11 cf. Hieron. praef. III.. ad libr. de interpr. nom. Hebr. fin. et praef. ad Orig. hom. in Hierem. et Ezech. init. ) [*]( P 1 quibus N errare 21DQ muttum mtBl mutum cet. mu ultra g non] me Q dicitis Q 3 tantum om. DQ 4 adseruatione D destrui DQB2 omnibus DQ 5 resurrectionem N id s.l.G glabrihel (sic)2I gabrihelum D gabrielum G gabrielem cet. alt. quod om. N 6 caifan G cayfan B2 caipham WBl prostibulae W -latas Ba -la GN,BLp.r. prostribulas D haec DQB2 reiceritis DQ proieceritis N 8 timebo g 9 origenis N,Baa.c. uinceret D 10 cantica DN canticis Q 11 quia D illum] eum B2 12 rogatu Q,BLp.c.m2 13 interpreto D 14 uipeream G 16 quamquam] quam D; add. enim (del. m2)Ba fuerant uitiata DNQ uiciata fuerant Bl 17 interpreto D 19 ac] hac N et W 20 retor. B2 rethor. cet. praestigia Q 21 crimen s.l.m2N crimina Bl ad (eras.) uultis (1 in ras. m2) B3 22 actpris Bl uitam disc.] disc. doctrinam (r s.l.)G discurrerent D 23 eius libris NB1 ergo G 24 uolui] uobis N dissimilans N ) [*]( -LV. Hieron. Epist. II, Hi1berg. ) [*]( 9 )

centum et quinquaginta prope anni sunt, ex quo Origenes dormiuit Tyri. quis Latinorum umquam ausus est transferre libros eius de resurrectione, περὶ ἀρχῶν, stromateas ? quis per infame opus se ipsum uoluit infamari? nec disertiores sumus Hilario nec fideliores Victorino, qui tractatus eius non ut interpretes, sed ut auctores proprii operis transtulerunt. nuper Ambrosius sic Exaemeron illius conpilauit, ut magis Hippolyti sententias Basiliique sequeretur.

ego ipse, cuius aemulatores esse uos dicitis et ad ceteros talpae caprearum in me oculos possidetis, si malo animo fuissem erga I Origenem, interpretatus essem hos ipsos, quos supra dixi, libros, ut mala eius etiam Latinis nota facerem; sed numquam feci et multis rogantibus adquiescere nolui. non enim consueui eorum- insultare 4 erroribus, quorum miror ingenia. ipse, si aduiueret, Origenes irasceretur uobis, fautoribus suis, et cum Iacob diceret: odiosum me 1 fecistis in mundo.