Epistulae

Christum in [*]( 7 adu. Ioii. I 15 *I Cor. 6, 12. 10, 23 ) [*]( 1 tollerabilius ADxIr alt. est s. I. m2 B 2 facesset D facescat A cessat 7?,sac. calumniam Efia.r. et] add. de KAD\'l\' 3 et] add. de KT libet AD disputabimus KD primo] add. sed AD,Ils.l.,% in mg. 4 dix.] add. tolerabilius est A (-11-) D, Ils s. 1. i esse] add. melius B ad prim. in mg. m2 E matrimonium B omnibus 77 6 digamiae et trigamiae Aa.c.D digamie (corr. -a) et trigamia Jl denique—disp. in mg. m2 77 7 disputatione y hac] hec sa.c. hic šp.c. h* (= hoc) B ac D a KT signabimus D 8 alt. non ex nam m2 1]\' digamus-trigamus D 9 octogamus D 10 etiam om. B 12 aequa Es aequali cet. 14 digamus D immo nec] et S 15 trigamus D et-octog. om. AD octog.] neque octog. B 16 est praed. § 17 est laud. K durus in eo AD 18 aequa E?5 aequali (.le y -lit D) cet. 19 me non KI\' iudicauit E quia A 20 et paen. om. B tert. et om. Ef5 21 scort. addidi coll. lin. 10, om. codd. legeret Aa.c.m2D )

rursumque, ubi uirgines et uiduas conparo, quid de nuptiis senserim et quomodo tres gradus uirginitatis uiduitatisque et continentiae et coniugii fecerim, declarant ipsa, quae scripta sunt: nonnego beatas esse uiduas, quae ita postbaptismum manserint, nec illarum detraho merito, quae cum uiris in castitate perdurant, sed sicut hae maioris apud deum praemii sunt quam nuptae coniugali officio seruientes, ita et ipsae aequo patiantur animo uirginitatem sibi praeferri.

Ad Galatas quoque testimonium apostoli proponentes: ex operibus legis non iustificabitur omnis caro tiuiuscemodi sensum intulimus: opera legis et nuptiae [*]( 4 adu. Iou. I 23 13 adu. Iou. I 33 20 Rom. 3, 20 21 adn. Iou. I 37 ) [*]( 1 carnem K spiritum D habet %,Ba.c.m2 3 nupt.] add. eras. cuius hic sermo est 77 dicor s. l. m2 B cuius hic sermo est s. I. m2 77 4 aron K, Pp.c. 5 eliazer (ia ex i m2) K finee Ka.c. phinees 77 atyrpe KW generatis Aa.c.m2 6 obp. KB opponerenter (sic, alt. n exp.) S 7 errorem ED,A%a.c. Encratitarum (alt. t s. litt. eras. 77, ta in ras. m2 B)] encretitaium 3 encracitarum A engratiarum D; add. ducti S 8 datianum D tacianum (t ex d) A encracitarum A engraticarum D encreatitarum (tit ex tt) K abiecit 5 9 condemnauimus Sp.c. 10 nuptias Aa.c.D 11 inuiduitatisque (in exp.) A 12 pr. et 7s\'§ uel cet. 13 nego KASp.c.ml ttel 2, 1\'B ego cet. post bapt. om. B 14 meritum 8 15 perd.] laborant B sicut s. 1. m2 B sicuti B haec AD haee T hee in ras. m2 B 16 praem. ap. d. s praem. s.] 8. meriti d 19 galathas 773JB praeponentes II 20 ex] et (in mg. add. ex m2) E 21 huiusmodi d et om. B )

sed et in eo loco, ubi de Apocalypsi testimonium posuimus, nonne manifestum est, quid de uirginibus, uiduis et coniugibus senserimus? hi sunt, qui cantant canticum nouum, quod nemo potest cantare, nisi qui uirgo est. hi sunt primitiae dei et agni et sine macula. si uirgines primitiae dei sunt, ergo uiduae et in matrimonio continentes erunt post primitias, id est in secundo et tertio gradu. in secundo et tertio gradu uiduas ponimus et maritas, et heretico furore damnare dicimur nuptias?

Multa sunt, quae per omnem librum cauto moderamine de uirginitate, de uiduis, de nuptiis diximus. sed breuitatis studio unum adhuc ponam testimonium, cui non reor contradicturum nisi eum, qui aut inimicum se probare uoluerit [*]( 1 cf. I Eeg. 1, 6 12 adu. Iou. I 40 cf. Apoc. 14, 3-5 ) [*]( 1 habet § 2 si] sic AdD 3 pr. aliud-euang. in mg. B pr. aliut E; add. tarnen S indulgentia E trib.] concedere d alt. aliud] add. est AD 4 praemium II pollicere AD,\'I\'a.c.Ba.c.m2 dix. in eu. nupt. conc. B 5 dicimus d tamen] tantum AD 8 epise.] add. et AD diaconis EIIZ -nibus cet. 10 et om. d in s. I. II 11 de s. l. D 12 quod A uirg.] add. et AD,II a. l. coniugiis E hii KDB,Ea.c.m2 (hic et 14) 14 canere K&TB 15 alt. et om. AdD primitiuae d dei om. d 16 in om. D 17 id] hoc AD in om. AD 18 in—gradu om. AD,Ba.c.m3$p.c. ponemus Ea.c.m2D proponimus B maritatas sd*FB,Ep.c.m2Ilp.c. 19 et om. K dic. dam(p)nare ADW 21 nuptis B 22 contradictorem (e ex u m2) P 23 quia ut D in. reprobari Aa.c.m2D se in. probare S )

et tunc uirginitati posset officere, si nuptias post uirginitatem et uiduitatis castimonia non in gradu tertio poneremus; nunc autem, cum hereticorum sit damnare coniugia et dei spernere conditionem, quidquiddelaudedixerintnuptiarum, libenter audimus. ecclesia enim matrimonia non damnat, sed subicit, nec abicit, sed dispensat sciens, ut supra diximus, in domo magna non solum uasa esse aurea et argentea, sed et lignea et fictilia, et alia esse in honorem, alia in contumeliam, et quicumque se mundauerit, eum futurum esse uas honorabile et necessarium, in omne opus bonum praeparatum.

quidquid, inquam, de laude dixerint nuptiarum, libenter audimus. laudari nuptias libenter audimus, et nuptias condemnamus? ecclesia matrimonia non damnat, sed subicit — uelitis nolitis, mariti, subicit — uirginitati et uiduitati. ecclesia nuptias, sed nuptias in suo opere permanentes subicit, non damnat, nec abicit, sed dispensat. in potestate uestra est, [*]( 1 cf. Ioh. 2, 1-2 3 adu. Iou. I 40 11 cf. II Tim. 2, 20 13 cf. II Tim. 2, 21 ) [*]( 1 uaec. EKlF uec. cet. nam cum] nra non Aa.c.m2 2 chana ESB chanan A canan Da.c. gallilęae E etiam om. B 3 ibit ED,Aa.c.m2 4 uirginitatis Kp.c.Wa.r. posset off. sa.c.B posse suff. E possit off. (0 sup. ras. \'If) cet. si nuptias etiam g et tunc nuptias possim addicere si nuptias AD 5 castimonia Es -iam cet. 6 tertio] testimonio D 8 dixerit S 9 audiuimus -AD non damnat (-ant Aa.c.) matrimonia (-nii Da.c.) AD 11 sicut AD uasa e. aur. EK\'P uasa aur. e. 3 e. uasa aur. cet. 12 quart. et] sed AD 13 honore Ba.c.m2 contumelia Ba.c.m2 14 manducauerit Aa.c.m2 15 honorabilem (b ex u m2 E) E,§a.r. 16 praep. in ras. B paratum AD dix. de 1. B de s. l. §j dixerit Aa.c.mSD 17 utroque loco audiuimus AD audiamus 8 laudare A9B 19 ueletis noletis Ea.c.m2 uellitis nollitis K maritus subicitur B 20 pr. nuptiis D )

Igitur, cum totiens et tam crebro lectorem admonuerim et per singula paene tractatuum milia cautus uiator incesserim, me ita recipere nuptias, ut eis continentes, uiduas uirginesque praeferam, debuerat prudens et benignus lector etiam ea, quae uidebantur dura, aestimare de ceteris et non in uno atque eodem libro criminari me diuersas sententias protulisse.