Epistulae

Jerome, Saint

Jerome, Saint. S. Euesebii Hieronymi Opera, Section 1 (Pars I-III): Sancti Eusebii Hieronymi Epistulae (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 52-54). Hilberg, Isidor, editor. Vienna, Leipzig: Tempsky, Freytag, 1910-1918.

Haec idcirco, ne ignoratio scripturarum auctoritatem tibi praeberet in luctum et uidereris rationabiliter errare. et adhuc sic locutus sum, quasi unam de turbis conuenerim Christianam. nunc uero, cum sciam toto renuntiasse te mundo et abiectis calcatisque deliciis orationi, ieiuniis, lectioni uacare cotidie, cum ad exemplum Abraham cupias exire de terra tua et de cognatione tua, ut Chaldaeis et Mesopotamia derelictis terram repromissionis introeas, cum omnem substantiolam aut pauperibus dilargita sis aut filiis ante mortem mundo mortua dederis, miror te ea facere, quae si facerent ceterae, reprehensione dignae uiderentur.

redit tibi in memoriam confabulatio eius, blanditiae, sermo, consortium et, cur his careas, pati non potes: ignoscimus matris lacrimis, sed modum quaerimus in dolore. si parentem cogito, non reprehendo, quod plangis; si Christianam et monacham Christianam, istis hominibus mater e.xcluditur. recens uulnus est et adtactus iste, quo blandior, non tam curat, quam exasperat; attamen, quod tempore mitigandum est, cur ratione non uincitur?

nam et Noemin famem fugiens in terram Moab et maritum perdidit et filios. et cum suorum esset auxilio destituta, Ruth alienigena ab eius latere [*](6 cf. Gen. 12, 1 18 cf. Ruth 1, 3-5 19 cf. Ruth 1, 16-17 ) [*]( 1 idc.] add. dicimus S ignorantia Ep.c.m2DxI\' 2 in luctu I s.l. D uideris 2a.c.m2D athuc G ad hoc B 4 tunc Za.c.m2B cum oi». Z, s. I. D totam Za.r. toti ^ te ren. B 5 del.] add. saeculi S lectione K, \'7\'a.c.m.rec.orationi Ba.c. cottidie G (e ex ae) P 6 ad om. KW abrahae Z 7 ut et SD caldaeis K caldeis YB chaldeis cet. et om. D, s. l. Z mesopotamiam Ia.r.D dere- licta B 8 oflis D substantiam KP 9 largita KP filiam D 10 fecerint 1:a.c.D cet.] add. a te G 11 memoria K,Wa.c.m2 12 cur] cum B quod S his] ista KW 13 sed querimus modum B in mg., om. in t. 14 dolore B 15 et mon. xpianam (xpianam in ras. m2 B) GB, om. K in t., et mon. (K in mg.) cet. ab istis 2D 16 et a tactus B adtactus KT et tactus ZD quo] quod KDXF 17 non tam-attamen om. KW 18 cur rat.] curatione GW et om. KW noemin xFp.c.m2B noomin K, \'J\'a.c.m2 noemi GD noemmi 2 19 terra YB perdit Za.c.m2D 20 aux. esset S esse K destuta K Ruth] add. moabitida (exp.) Z eius] cuius Zp.c. )

305
non recedit. uide, quanti meriti sit desertae praestitisse solacium: ex eius -semine Christus exoritur. respice, Iob quanta sustineat. et uidebis — te nimium delicatam! — erectis in caelum oculis inter ruinam domus, poenas ulceris, innumeras orbitates et ad extremum uxoris insidias inuictam tenuisse patientiam.

scio, quid responsura sis: hoc illi quasi iusto ad probationem euenisse. et tu e duobus elige, quid uelis: aut sancta es et probaris, aut peccatrix et iniuste quereris minora sustinens, quam mereris. quid uetera replicem? praesentia exempla sectare. sancta Melanium, nostri temporis inter Christianos uera nobilitas, cum qua tibi dominus mihique concedat in die sua habere partem, calente adhuc mariti corpusculo et necdum humato duos simul filios perdidit. rem sum dicturus incredibilem, sed Christo teste non falsam.

quis illam tunc non putaret more lymphatico, sparsis crinibus, ueste conscissa lacerum pectus inuadere? lacrimae gutta non fluxit; stetit inmobilis et ad pedes aduoluta Christi, quasi ipsum teneret, adrisit: \'expeditius tibi seruitura sum, domine, quia tanto me liberasti onere\'. Sed forsitan superatur in ceteris? quin immo, qua illos mente contempserit, in unico postea filio probat, cum omni, quam habebat, possessione concessa ingrediente iam hieme Hierosolymam nauigauit.

Parce, quaeso, tibi, parce filiae iam cum Christo regnanti, parce saltim Eustochiae tuae, cuius parua adhuc aetas et rudis [*]( 2 oritur ZD iob (non hiob) codd. 3 susti(eJa.c.)nuit ZDB delicatam illum g; distinguendi signa addidi 4 ruinas B 7 uenisse D quod ZDB 8 es et] esse SD 9 sustines G sustinere B 10 Melanium scripsi melanius GK\']\' melania (nia s. I. B) cet. 11 mihique (mihi qui 1]\') cone. dom. K\'l\' 12 suo B part.] add. quae ZD 13 fil. sim. perd. G sim. perd. fil. S 14 teste xpo S 15 tunc om. D, in mg. m2 Z lymfatico G enfatico K\'l\' limph(h s. I. I)atico cet. 16 concissa B 18 arridens B tibi] tibi inquit B inquit tibi S 19 quia] qui a B on. me lib. ZB me on. lib. D 20 qua] quales B 21 fil. post. B omni quam G,2p.c. omnem quam KT olTla quam D omni que Ia.c. omnium quae B possessionem KI]\' 22 ingruente ZDB 23 tibi ex te m22 cum xpo iam S 24 eustociae G eusthociae K custodiae 2a.c.D eustochio S ) [*]( LIV. Hieron. Epist. I. ) [*]( 20 )

306
paene infantia te magistrante dirigitur. saeuit nunc diabolus et, quia cernit unam de tuis liberis triumphantem, obtritum esse se condolens quaerit in remanente uictoriam, quam in praeeunte iam perdidit. grandis in suos pietas inpietas in deum est.

Abraham unicum filium laetus interficit et tu unam de pluribus quereris coronatam? non possum sine gemitu eloqui, quod dicturus sum. cum de media pompa funeris exanimem te referrent, hoc inter se populus mussitabat: \'nonne illud est. quod saepius dicebamus? dolet filiam ieiuniis interfectam, quod non uel de secundo eius matrimonio tenuerit nepotes. quousque genus detestabile monachorum non urbe pellitur, non lapidibus obruitur, non praecipitatur in fluctus? matronam miserabilem seduxerunt, quae quam monacha esse noluerit, hinc probatur, quod nulla gentilium ita suos umquam filios fleuerit\'.

qualem putas ad istas uoces Christum habuisse tristitiam, quomodo exultasse satanan, qui nunc tuam animam eripere festinans et pii tibi proponens doloris inlecebras, dum ante oculos tuos filiae semper imago uersatur, cupit matrem simul necare uictricis et solitvldinem sororis inuadere relictae?