Epistulae

Jerome, Saint

Jerome, Saint. S. Euesebii Hieronymi Opera, Section 1 (Pars I-III): Sancti Eusebii Hieronymi Epistulae (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 52-54). Hilberg, Isidor, editor. Vienna, Leipzig: Tempsky, Freytag, 1910-1918.

Quomodo autem in his nostris litteris non potest quis ad legenda uerba tegendaque procedere, nisi prius ab elementis coeperit, ita et in scripturis diuinis non ualemus ea, quae maiora sunt, nosse, nisi ethicae habuerimus exordium, secundum illud, quod propheta dicit: a mandatis tuis intellexi, [*](2 cf. Deut. 32, 1-43 18 Pa. 118, 104 ) [*](1 iamb.] iambico uersu IIDd,Bp.c.m2 esse-constare om. M eptametrb A 2 constare om. A sicut et A sicut in M ut in y scilicet sicut IID cantico My conscriptum M 3 cent. uero N dec. oct. S alt. ih G, om. AN psalmo (s. I. m2B) cet. literas D 4 sectantur M singulae litterae singulis uersibus N 5 singulis B, om. M gemini dep. IIDd dep. duplices M putant MNy,Bp.c.m2 6 et om. GMN 7 alfabeta sic codd. 8 safico M (corr.), y tres] in tertio M - uersieuli N sibi con. sunt in ras. ni2 B 9 coma B,Aa.c.m2 cpm 0 commate N dogma M 10 concluduntur N non cludit AB uero om. N alphabetum NB,M (ph ex p) et in ras. m2 B a om. IIDJJfOB 11 sed om. N et hisdem A idem lIDNd ternis B 12 alphabetum NB,M (ph ex p) 13 claudit GB concludit y alphabetum N,Mp.c. alpabetom B,Ma.c.; add. quod tetrametrum cludit alphabetum eo N (exp.) trimetro My tetrametro iambico UDd,Bp.c.m2 supput.] add. ab eo loco in quo ait mulierem fortem quis inueniet (cf. Prou. 31, 10) IIDd,Bm2mg. 15 teiandaque d tenendaque M 16 et om. M 17 nisi ab JIDil (a)ethice GDNd etice B aethica II et haec M hab.) ipsis (corr. ipsi 77) hab. JlDd 18 dic. proph. N )

246
quo uidelicet post opera coeperit habere scientiam secretorum. uerum iam conplendum est, quod petisti, ut sensum uniuscuiusque elementi interpretatio adnexa significet.

ALEPH interpretatur \'doctrina\', BETH \'domus\', GIMEL \'plenitudo\', DELETH \'tabularum\',. HE \'ista\', VAV \'et\', ZAI \'haec\', HETH \'uita\', TETH \'bonum\', IOD \'principium\', CAPH \'manus\', LAMED \'disciplinae\' siue \'cordis\', MEM \'ex ipsis\', NUN \'sempiternum\', SAMECH \'adiutorium\', AIN \'fons* siue \'oculus\', PHE \'os\' — ab ore, non ab osse intellege, ne litterarum ambiguitate fallaris —, SADE \'iustitiae\', COPH \'uocatio\', RES \'capitis\', SEN \'dentium\', TAU \'signa\'.

Post interpretationem elementorum intellegentiae ordo dicendus est.

Prima conexio est \'doctrina domus plenitudo tabularum ista\', quo uidelicet doctrina ecclesiae, quae domus dei est, in librorum repperiatur plenitudine diuinorum.

Secunda conexio est \'et haec uita\'. quae enim alia potest esse uita sine scientia scripturarum, per quas etiam ipse Christus agnoscitur, qui est uita credentium?

Tertia conexio habet \'bonum principium\', quia, quamuis [*](1 quo GILDd quia M quod cet. 2 est s. l. B sensus M 3 adnixa A annixa G conexa M 4 doctr. int. HDMdy interpr. om. N gemel GM 5 daleth B uau] bau G naf B zay N zaim B iai M 6 haeth M eth GATlDd het B theth N eth G iod G ioth cet. capf G caf JlDd kaph N kaf B 7 lametb y lamech cet. disciplina AMNy,Ba.c.m2 cor N men N 8 sempiternus A sameth MNy samaec (alt. a eras.) G zamech B hain B 9 oculis D phe N fe cet. os om. N,ya.c. non ab osse om. N osse dictum IlDd,Bp.c.m2 dictum N 10 iustitia GNy cof GlJDdB 11 sin MB,IIp.c.ya.c. san D seth N thau GNy than D taf B 13 discendus A docendus d dic. est] add. aleph beth gimel deleth IlDd 14 con. est] add. aleph beth gemel deleth M,Bm2mg.,y (deleth he) 15 ista del. Bm2, om. ATIDd a quo IID quod yB doctrinae A,Ba.c. (-e) 16 reperiatur D repperitur JJlyB 17 est] om. M; add. he (om. y) uan zai (iai M) (h)eth ista (om. y) IlDMdy,B (he-eth s. l. m2) et] et ipse y,Np.c.m2 ut G quaeuita om. A pot. esse al. M 18 esse om. II sine] nisi My,Bp.c.m2 quam IIDMNdy,Bp,c.m2 etiam] in ras. m2 B sententiam N 19 co- gnoscitur Jf 20 habet (est y)] add. teth ioth IIDMdy,Bm2mg. )

247
nunc sciamus uniuersa, quae scripta sunt, tamen ex parte cognoscimus et ex parte prophetamus et nunc per speculum uidemus in aenigmate; cum autem meruerimus esse cum Christo et similes angelis fuerimus, tunc librorum doctrina cessabit.

Quarta conexio est \'manus cordis\' siue \'disciplinae\'. manus intelleguntur in opere, cor et disciplina interpretantur in sensu, quia nihil facere possumus, nisi prius, quae facienda sunt, scierimus.

Quinta conexio est \'ex ipsis aeternum adiutorium). hoc explanatione non indiget et omni luce manifestius est ex scripturis aeterna subsidia ministrari. -

Sexta conexio habet \'fons\' siue \'oculus oris iustitiae\' secundum illud, quod in tertio numero exposuimus.

Septima conexio est, quae et extrema, quo et in ipso quoque septenario numero sit mysticus intellectus, \'uocatio capitis dentium signa\'. per dentes articulata uox promitur et his signis ad caput omnium, qui Christus est, peruenitur. [*]( 1 I Cor. 13, 9 2 *I Cor. 13, 12 18 cf. Eph. 4, 15 ) [*]( 1 nunc] in ras. Bm2 non y,Mp.c. 3 in] et M enigmata DS 5 cessauit GD,Ba.c. cessant (n eras.) M; add. atque omnium librorum et tunc uidebimus facie ad faciem bonum principium sicuti est Bm2mg. 6 est] om. M, add. caf (caph MyB) lamech (-eth y -ec B) HDMdy,Bm2mg. disc. s. cord. IIDd,Bp.c. cord. siue disciplina My disciplina siue cor N 7 intellegantur G in om. M opera M 8 quae prius HD qui pius d 9 sint B sciremus A sciamus My 10 est] om. My, add. mem (men y) nun samech (-eth My) JlDMdy,Bm2mg. aeternum GAy sempitemum cet. 11 explanationem Dd set d sed JIDM,Bp.c.m2 cum omni N manifestue D manifest-B est] esse IIDd 12 min.] add. poauimus (del. m2) B 18 habet (est MyB)] add. ain fe sade IlDMdy,Bm2mg. fontem N oculum N oris om. N iustitia N 14 illud om. M num. interpretationum M proposuimus B 15 pr. et om. DMyB extr. est M quo] quia M dum hoc y quod S in s- l. B ipso] hoc M 16 num. sept. M intell.] add. cof (coph y) res sen (sin MB,IIp.c.) tau (thau y) JlDMdy,Bm2s.l. 17 dentes] dentiumMa.c.m2 »«centes (corr. den centes m2) quia N promittitur A,Ba.c. exprimitur M et] et ex My et pro N et in S 18 qui] quod M est xps IIDMNd peruen.] itur M,B (in ras. m2); per quem uenitur (uen. om. B) ad regnum sempiternum IlDMd,Bm2mg. )

248