Epistulae

unde et euangelistarum scriptura commemorat pharisaeos et scribas haec indignatos, quod uiderunt populum psalmi prophetiam super Christo intellegere conpletam et clamantes paruulos: osianna filio Dauid, di- I xisse ei: audis, quid isti loquuntur? et Iesum respondisse: ) numquam legistis, quia ex ore infantium et lactantium perfecisti laudem? centesimum septimum decimum psalmum octaui psalmi adsertione firmantem.

et de eo quidem, quod facile exprimi poterat: benedictus, qui uenit in nomine domini, omnium euangelistarum scriptura consentit; de uerbo uero \'osianna3, quia in Graecum non poterant transferre sermonem, sicuti et in \'alleluia\' et in \'amen\' et in plerisque factum uidemus, ipsum Hebraeum posuerunt dicentes \'osianna\'.

Lucas igitur, qui inter omnes euangelistas Graeci sermonis eruditissimus fuit, quippe ut medicus et qui in Graecis euangelium scripserit, quia se uidit proprietatem sermonis transferre non posse, melius arbitratus est tacere, quam id ponere, quod legenti faceret quaestionem.

Ad summam, sicuti nos in lingua Latina habemus et. interiectiones quasdam, ut in exultando dicamus ua\' et in [*]( 6. 7 *Matth. 21,15-16 8 *Matth.21,16.cf.Ps.8,3 11 Matth.21.9etc. ) [*]( 1 prosperare 2WB 2 benedicimus aBD uos WB uobis cet. do- mini] add. et (eras. Σ, s. I. m2 L) LΣWℬB 3 pr. et om. WℬB 4 ad (s. 1. m2) haec indignatos I hac indignatione cummotus (commotos ς) Wg ad hec indignatos commotosque B 5 uiderant W uiderent ς 6 osanna D,La.c.2p.r. ossanna W 7 locuntur WB dicunt 2 ihm (min ras.m2)B respondisse eis D,Bp.c.m2 8 lactentium B 9 cent. sept. dec. WB CXVII cet. 10 psalmum] psalmo 33 ad(s)sertione LΣW,B(corr.) 11 poterit ir 13 uero] autem S osanna D ossanna W 14 sicuti-amen s. I.2 sicuti W sicut cet. pr. et IIx, om. ret. alt. in eras..? 16 osyanna D osienna W omnes om. codd. praeter WB 17 in grecia eu. W in greco eu. B eu. graecis S 18 scrip(b)serat 2W scripsit S quia] qui W se] si D uidet W 19 est arb. L2 est s. 1. m2 S 21 assummam D ad summa W ad summam igitur B linguam latinam (corr. 2) codd. praeter B et ZS, om. cet. 22 in exultando D in om. L2is I Isultando (I is in ras. m2) B insultando W uah 2p.c. alt. in om. 2 )

\'osi\' ergo \'saluifica\' interpretatur, anna interiectio deprecantis est. si ex his duobus uelis conpositum uerbum facere, dices \'osianna\' siue, ut nos loquimur, \'osanna\' media uocali littera elisa, sicuti facere solemus in uersibus, quando meneincepto desistere uictam scandimus \'men incepto\'. aleph quippe, littera prima uerbi sequentis, extremam prioris uerbi inueniens exclusit.

quapropter, ut ad quaestionis originem reuertamur, ubi nos legimus in Latino : odomine. saluum fac, odomine, bene conplace; benedictus, qui uenit in nomine domini, iuxta Hebraeum sensum legere possumus: obsecro, domine, saluum fac, (obsecro); obsecro, domine, [*]( 10 Verg. Aen. I 37 14 *Ps. 117, 25-26 ) [*]( 1 admirandum 1V eu WD 2 imperare WB,Zisp.c. impetrare LD,25sa.c. imponere S spiritum] om. D, spiritu Z33 3 cogitamus L,2 (corr.) cogimus (agimus g) tantum sibilum BS in sonandum (um ex o) S inson. L2DB insan. W insonando S st (ante insonandum tr.) B est TV sunt D sith S, om. cet. et om. ZrvD 4 liolent L 5 deum LZ deprecare D predicari TIr affectum L,2 (corr.) effectu W afectu ex ad effectum B dicunt W 6 anna] uerbum (in mg. 2) anna ZD osi 23 UJCI LZD (JUCY B ѠCIѠΘ W 8 si ex] in mg. at siue e m2 2 his duob. WDB duobus cet. duob. his S dicis W dicens D osienna TV 9 osianna (i eras.) 95 ossanna TV helisa 2 (corr.), W elisa id est percussa et (et m2) exclusa B 10 sicuti WB sic cet. sicut S nersibus W, add. id est (del. m2 B, om. S) uirgilii (uergilii D) cet. S quando pro S 11 menin coepto D alef B quippe] namque D 12 litteram primam codd. praeter 8 uerbis D extremam TF93 -ma eet. prioris] propriis W inucniens W a inueniens L}SD ain ueniens 2 id est ioth inueniens B 13 excludit S questionem D 14 latinum D me fac L2 me fac obsecro domine prosperare o d saluum me fac B 15 conplace] prosperare 2 16 hebreorum B possimus S 17 saluumdom. om. W fac S me fac codd. pr. obsecro add. Engelbrecht prospera (seq. ras. ca. 16 litt.) L bene prosperare B prosperare cet. )

denique Matheus, qui euangelium Hebraeo sermone conscripsit, ita posuit: \'osianna barrama\', id est \'osanna in excelsis\', quod saluatore nascente salus in caelum usque, id est etiam ad excelsa, peruenerit pace facta non solum in terra, sed et in caelo, ut iam dici aliquando cessaret: inebriatus est gladius meus in caelo.

Haec interim iuxta mediocritatem sensus mei breuiter strictimque dictaui. ceterum sciat beatitudo tua in istiusmodi disputationibus molestiam in legendo non debere subrepere, quia facile et nos potuimus aliquid ementiri, quod exuna uoce solueret quaestionem, sicuti et ceteros fecisse monstrauimus. sed magis condecet ob ueritatem laborare paulisper et peregrino aurem adcommodare sermoni, quam de aliena lingua fictam ferre sententiam.. [*]( 5 *Matth. 21, 9 8 *Esai. 34, 5 ) [*]( 1 obsecro] om. DB obs. domine LZ 2 fac. s. I. Z subaudiatur LZ 3 mattheus S matthaeus S 4 osianna ex osanna m2 Z osanna cet. 5 ba»rama 33 rama W ossanna 2 (corr.), W 6 in caelum] del. m2 B in caelo W id est THS, om. cet. ad s. l. 2 7 et om. W 8 in hoc (exp.) hebriatus B 12 modestiam W in (s. l. B) legendo WDB legendo cet. subripere WℬD,Σp.c.Ba.c.m2 13 aliquid om. Lℬ emendare Da.c. ementire W uocem D 14 sicuti W sicut cet. 15 condocet W 16 referre 218 alibi referre D referri L )