Epistulae

Illud quoque sollicita mente tractemus et scripturarum nos doceat auctoritas, sanctos huius terrae, quam Iudaei terram repromissionis autumant, non habitatores esse, sed accolas atque peregrinos. ex iusti uiri persona legimus: aduena sum ego et peregrinus sicut omnes patres mei. qui cum diu in terrae huius tenebris uersaretur, flebiliter ingemiscit et dicit: heu me, quia peregrinatio mea prolongata est, habitaui cum habitantibus Cedar, multum accola fuit anima mea.

ubicumque autem habitator terrae legitur, et priora et media et extrema tractemus et liquido scripturarum poterit regula conprobari, semper habitatores terrae peccatores appellari, de quibus in Apocalypsi Iohannis illud exemplum est: uae habitatoribus terrae. Abraham, ad quem primum facta est promissio dicente domino: tibi dabo terram hanc et semini tuo, iuxta Stephani, primi in Christo martyris, concionem ne uestigium quidem pedis dicitur accepisse.

ita enim scriptum est: tunc egressus de terra Chaldaeorum habitauit in Charran et inde, postquam mortuus est pater eius, migrauit in terram, in qua nunc uos habitatis; et non dedit ei possessionem, ne uestigium quidem [*]( 1 cf. Act. 9, 15 2 *I Cor. 3, 9 9 *Ps. 38, 13 12 *Ps. 119, 5—6 18 *Apoc. 8, 13 19 *Gen. 12, 7 22 *Act. 7, 4-5 ) [*]( 3 estis s.l.m2B,om.J 4 sensum-5 diff. partim in ras., partim in mg.m2B sensum-et in mg.2,om.J leg. uid. I 6 scriptorum D 7 sanctos] quod omnes sancti B 8 non-9 leg. in mg. inf.Itom.J habitationem pro incolatu senserunt, unde propheta B 9 ego sum B 11 uers. in terre huius ten. B ingemescit 2p.c.m2D 13 caedar J 14 accula J,Da.c. acola :Sa.c.B incola f 17 de quibus] denique B apocalipsi B apocaly(ex i l)psin JI iohannis scribit (eras.) I 18 ue DB 19 repromissio D 20 martiris in xpo B 21 martyri D contentionem J nec D,Bs.l. pedis] add. huius terrae D, Is.l.m2Binmg.m2 23 caldeorum B charran D carran B carra J ca(r s.l.)- ram I 25 uos nunc D 26 cis D poss.] add. in ea s.l.m2B nec IDB )

ac ne iorsitan lectoris tacita cogitatio trahat eum ad illam intellegentiam, ut, quod non est datum parenti, reddatur posteris, uas electionis loquitur ad Hebraeos: fide, qui uocatur Abraham, oboediuit egredi in locum, quem accepturus erat in possessionem, et egressus est nesciens, quo iret. fide peregrinatus est in terra repromissionis quasi in aliena in tabernaculis habitans cum Isaac et Iacob, coheredibus eiusdem promissionis; expectabat enim fundamentum habentem ciuitatem, cuius artifex et creator deus est.

et iterum, cum de Abel et Enoch, Noe Sarraque dixisset, intulit: iuxta fidem mortui sunt hi omnes non acceptis repromissionibus, sed procul eas uidentes et salutantes et confitentes, quia peregrini et aduenae sunt super terram. qui enim sic loquuntur, ostendunt, quod quaerant patriam. et, siquidem illius recordabantur, de qua egressi erant, habebant tempus, ut reuerterentur; nunc uero meliorem desiderant, id est caelestem.

multisque in medio sanctis ad extremum intulit: et hi omnes testi- . monium habentes in fidem non acceperunt repromissionem deo de nobis quid melius prouidente, ne sine nobis perfecti fierent. [*]( 4 cf. Act. 9, 15 5 *Hebr. 11, 8-10 13 cf. Hebr. 11, 4. 5. 7. 11 14 *Hebr. 11, 13-16 23 *Hebr. 11, 39-40 ) [*]( 1 quam] sed in ras.m2B in possess. om.I in add.m2B 2 ipsum] eium (i del.) D ac] hac D 5 habraham B 8 ire B terra Bp.c.m2 9 quasi in aliena in in ras. m2B tabern.-11 enim in mg. m2B 10 heredibus I et heredibus J et coheredibus g 11 exspectauit g ciu. hab. fund. B 12 art. et creat.] rector et art. B 13 est deusi habel B enoc B; add. et I 14 Saraque ç iuxta—15 omnes] et hii omnes iuxta fidem defuncti sunt B 15 hii JB 16 confidentes JZ 17 peregrinaia.c. peregrinia (a eras.) J aduena J sunt (s.l. erant eras.)I erant D 18 sic B se J haec Is.l.m2D 19 quae(e)- runt J,2a.c. 23 sanctis] add. commemoratisD,2hiiJB 24 habent et J fide 2p.c.m2D 25 de] pro B melius quid D 26 fuerint JDtSa.c. )

nec me fugit, quod perfidia Iudaeorum haec testimonia non suscipiat, quae utique ueteris testamenti auctoritate firmata sunt. illud nostris dicendum est, hanc epistulam, quae scribitur ad Hebraeos, non solum ab ecclesiis orientis sed ab omnibus retro ecclesiae Graeci sermonis scriptoribus quasi Pauli apostoli suscipi, licet plerique eam uel Barnabae uel Clementis arbitrentur, et nihil interesse, cuius sit, cum ecclesiastici uiri sit et cotidie ecclesiarum lectione celebretur.

quodsi eam Latinorum consuetudo non recipit inter scripturas canonicas, nec Graecorum quidem ecclesiae Apocalypsin Iohannis eadem libertate suscipiunt, et tamen nos utramque suscipimus nequaquam huius temporis consuetudinem sed ueterum scriptorum auctoritatem sequentes, qui plerumque utriusque abutuntur testimoniis, non ut interdum de apocryphis facere solent — quippe et gentilium litterarum raro utantur exemplis —, sed quasi canonicis et ecclesiasticis.