Epistulae

Dicam et aliud, quid in Aegypto uiderim. Graecus adulescens erat in coenobio, qui nulla continentiae, nulla operis magnitudine flammam poterat carnis extinguere. hunc periclitantem pater monasterii hac arte seruauit. imperat cuidam uiro graui, ut iurgiis atque conuiciis insectaretur hominem et post inrogatam iniuriam primus ueniret ad querimonias. uocati testes pro eo loquebantur, [*]( I ) qui contumeliam fecerat. flere ille contra mendacium; nullus alius credere ueritati, solus pater defensionem suam callide opponere, ne abundantiori tristitia absorberetur frater. quid multa? ita annus ductus est, quo expleto interrogatus adulescens super cogitationibus pristinis, an adhuc molestiae aliquid sustineret: \'papae\', inquit, \'uiuere mihi non licet, et fornicari libet ?: hic si solus fuisset, quo adiutore superasset?

Philosophi saeculi solent amorem ueterem amore nono quasi clauum clauo expellere. quod et Asuero septem principes fecere Persarum, ut Uasti reginae desiderium aliarum puellarum amore conpescerent. illi uitium uitio peccatumque peccato remediantur, nos amore uirtutum uitia superemus. declina, ait, a malo et fac bonum; quaere pacem et persequere eam. nisi oderimus malum, bonum amare non possumus. [*](9 cf. II Cor. 2, 7 14 cf. Cicero, Tusc. disp. IV 75 15 cf. Esth. 2, 1-4 18 *Ps. 33, 15; cf. Ps. 36, 27 ) [*]( 1 illud B quod IJI B egypto t egipto HB prouiderim W Graecus om.H adulesc. GD adulisc. vH adolisc. C adolesc. cet. 2 caenob(ex u)io N cenob(ex u t)io GDtB cenubio H continentia N (a in ras. w2),B (ex —ta) abstinentia DC 4 seruabit GDt superabat H imperauit C indicat H 5 insectaret D inlatam H 6 at t querimoniam H 7 faceret IJI mendatium VB; add. cepit D, quod g 8 alius om. W crederet HP ueritatem V calide H,Ba.c. obp. yW]add. studuit DC,Bs.l.m2 9 abundantiore Ga.c.Nt habundantiori D habundanti V,H (ex -tis) obsorb. B 10 ita om.Nt de- ductus G quod (d eras.)G interrogatur Gv adulesc. G adulisc. vH ad- olesc. cet. 11 aliquid om.Nt 12 papae HC pape NtB papa GlJIJI pene ex pane m2D mihi] me V libeat g licet H hoc vHNt 0 DC 13 quo ex qui B quod D 14 phylosofi F phylosopi C philosophy G saeculi om.Fa 15 quod-17 conp. om.r et om-VH Asuero—princ.] ad septem reges H asuero V in mg. WtB assero G (del.m2) assuero DCN; add. regi P septe N 16 uasthi Ga.c.m2C uastin Gp.c.m2 uastis V*P uastes H 17 illi—remed.] et uitium uitio curare r uitio uitium V que om.DBquiH medicantur g 18 nos uero r superamus NPt ait s.l.B,om.H 19 inquere H inquire DC consequere G sequere Np.r.B 20 odiremus H )

pax quaerenda, ut bella fugiamus. nec sufficit eam quaerere, nisi inuentam fugientemque omni studio persequamur, quae exsuperat omnem sensum, in qua habitatio dei est dicente propheta: e t factus est in pace locus eius. pulchreque persecutio pacis dicitur iuxta illud apostoli: hospitalitatem persequentes, ut non leui citatoque sermone et - ut ita loquar — summis labiis hospites inuitemus, sed toto mentis ardore teneamus quasi auferentes secum de lucro nostro atque conpendio.

Nulla ars absque magistro discitur. etiam muta animalia et ferarum greges ductores sequuntur suos. in apibus principes sunt; grues unam sequuntur ordine litterato. imperator unus, iudex unus prouinciae. Roma, ut condita est, duos fratres simul habere reges non potuit et parricidio dedicatur. in Rebeccae utero Esau et Iacob bella gesserunt. singuli ecclesiarum episcopi, singuli archipresbyteri, singuli archidiaconi et omnis ordo ecclesiasticus suis rectoribus nititur. in naui unus gubernator, in domo unus dominus; in quamuis grandi exercitu unius signum expectatur.

et ne plura replicando fastidium legenti faciam, per haec omnia ad illud tendit oratio, ut doceam te non tuo arbitrio dimittendum, sed uiuere debere in monasterio sub unius disciplina patris consortioque multorum, ut [*](3 Phil. 4, 7 5 Ps. 75, 3 6 *Rom. 12, 13 14 cf. Gen. 25, 22 ) [*]( 1 ut declinamus D et declinandum r 2 quae(e H)renda est GH ut] et Nt sufficiat (a exp.)P suffecit V querere eam P eam] illam DB 3 studio omni B 4 omne sensu t quo D habitaculum H dei s.l.DN 5 pulcreque DN, Pa.c. 6 pac. pers. DCB pacis] legis P 7 sequentes Np.r. sectantes H leuius GNt scitatoque B uisitatoqui (sic) H usitatoque GDC ut ita] ut it C uita W ita V 8 ten. ard. B 9 afferentes B 10 maiesterio H etiam -13 prouinciae] si enim animalia et ferae, aues et apes duces habent et principes suos secuntur, quanto magis homines sine rectore et doctore esse non possuntjT etiam in fJC et om. P 11 greges] reges et f suos duct. seq. V secuntur TGHCNt in om.H 12 secuntur IIWB ordine litterato (to in ras.m2) B ordinem litterarum C,om.H unus iudex G 13 conderetur H habere reges GvW reges habere cet. 14 par(ri s.l.m2)cidium H rebeche B isau H 15 gerunt Nt sing. archipr. om.G 16 arcidiaconi G diaconi B 17 utitur D naue V pr. unus] add. est GNt in domo] domi H in naui P alt. unus] add. est Nt 18 quemuis G quouis DB,Np.r. uis C grande VD spectaturiVfB 19 illum V tenditur V tendat H 20 uiuere deuere (deberi V) in mon. Gy uiuere in mon. D,Ba.c.m2 monachus uiuat in mon.r )

tantis negotiis occupatus nullis uacabis cogitationibus et, dum ab alio transis ad aliud opusque succedit operi, illud solum mente retinebis, quod agere conpelleris.