Epistulae

Quis enim hoc Christianorum patienter audiat, quod in tua epistula continetur: Iudaeus erat Paulus, Christianus autem factus non Iudaeorum sacramenta reliquerat, quae conuenienter ille populus et legitime tempore, quo oportebat, acceperat. ideoque suscepit ea celebranda, cum iam Christi esset apostolus, ut doceret non esse perniciosa his, qui ea uellent, sicut a parentibus per legem acceperant, custodire? rursum obsecro te, ut pace tua meum dolorem audias. Iudaeorum Paulus caerimonias obseruabat, cum iam Christi esset apostolus, et dicis eas non esse perniciosas his, qui eas uelint, sicut a parentibus acceperint, custodire; ego e contrario loquar et reclamante mundo libera uoce pronuntiem caerimonias Iudaeorum et perniciosas esse et mortiferas Christianis et, quicumque eas obseruauerit siue ex [*]( 10 cf. Apoc. 2, 9. 3, 9 13—20 = epist. LXVII 4, 1-2 et pag. 380,23-381,3 ) [*](1 pr. et F$, om. cet. surrexitF 2 pr. et om. F iudaeis 5 alt. et om. 5 3 nostro] n L 4 furato $ immo punctum om. § ut dicitur g uulnere $ 5 quod] et !p lar.ceae $ et om. β, Ma.c. phalariace D palaricae F est om. $ 7 haeresin 5 rursus § 8 si F haec] et $ incumbet Fj 9 suis om. B eos ?$LDM, Fa/c. 10 exercuerant ^ 11 faciuntF facerent B 13 epistole D 16 legitimo codd. praeter F% 17 ideo SjB suscipit La.c. cel. ea g . ea om.$ 18 ut] et $ docerent j 19 eam LD, Ma.r. uelint 5P 20 per leg. accep. om. ?)S custodiri ^3 rurs.—24 cust. in mg. mlM, om. β 21 meos doloresF dolorum meum D 22 dices Fa.c.z 23 non eas F esses D pernitiosa has 3 nellent F 24 acce (iF) perant FLB e om. $& contraria ^ recL mecum F 25 pronuntio ς 26 ea L obseruauerint DM seruaberit F siue ex gent. siue ex iud. L - )

finis enim legis Christus ad iustitiam omni credenti, Iudaeo scilicet atque gentili. neque enim omni credenti erit finis ad iustitiam, si Iudaeus excipitur, et in euangelio legimus: lex et prophetae usque ad Iohannem Baptistam et in alio loco: propterea ergo magis quaerebant eum Iudaei interficere, quia non solum soluebat sabbatum, sed et patrem suum dicebat deum aequalem se faciens deo, et iterum: de plenitudine eius nos omnes accepimus et gratiam pro gratia, quia lex per Moysen data est. gratia et ueritas per Iesum Christum facta est.

pro legis gratia, quae praeteriit, gratiam euangelii accepimus permanentem et pro umbris et imaginibus ueteris instrumenti ueritas per Iesum Christum facta est. Hieremias quoque ex persona dei uaticinatur: ecce dies ueniunt, dicit dominus, et consummabo domui Israhel et domui Iuda testamentum nouum non secundum testamentum, quod disposui patribus eorum in die, quando adprehendi manum eorum, ut educerem eos de terra Aegypti.

obserua, quid dicat, quod non populo gentilium, cum quo ante non fecerat testamentum, sed populo Iudaeorum, cui legem dederat per Moysen, testamentum nouum euangelii repromittat, ut nequaquam uiuant in uetustate litterae, sed in nouitate spiritus. Paulus autem, super cuius nunc nomine quaestio uentilatur, crebras huiusce modi ponit sententias, e quibus breuitatis studio pauca subnectam: ecce ego [*]( 2 Rom 10, 4 5 *Luc. 16,16 6Ioh.5,18 10 Ioh. 1,16—17 16*Hier. 38 (31), 31-:-32 24 cf. Rom. 7, 6 27 *Gal. 5, 2 ) [*]( 1 baratro $ inuolutum $ 2 xps est Fj 3 iudeos B adque 5$ et F nec β 4 si] sine L sed § et Fõ, om. cet. 5 prophetainusque $ 6 altero 3 ergo F&, qm. cet. 8 sed et quod tyLDM, Ba.r.. 9 esse dic. aLDMB dic. esse g deum om. § et sequalem se (et s exp.) F 10 nos om. F 11 et 5. om. cet. pro] perj l2.gratia autem aDMB 13 pro] per L accipiamus 5 17 domum utroquelocoHILD, Ma.c. Bp.c. 19 disposuit Fa.r. dissui g in om. $5 20quando § qua cet. 21 quod F 22 cum] eum βLDB, Ma.c.m2 ei ς qui βLD, MBa-c.m2 recerat Ba.c.m2 receperat LD, Ma.c.m2 receperant $ testam.—ded. om. j 24 uiuant om. 3 25 desuper F nomine nunc Fj 26 huius g depanit F 27 paucas$ . )

ex quo apparet, qui sub lege est non dispensatiue, ut nostri uoluere maiores, sed uere, ut tu intellegis, eum spiritum sanctum non habere. qualia autem sint praecepta legalia, deo docente discamus: ego, inquit, dedi eis praecepta non bona et iustificationes, in quibus non uiuant in eis.

haec dicimus, non quo legem iuxta Manicheum et Marcionem destruamus, quam et sanctam et spiritalem iuxta apostolum nouimus, sed quia, postquam fides uenit et temporum plenitudo, misit deus filium suum factum ex muliere, factum sub lege, ut eos, qui sub lege erant, redimeret, ut adoptionem filiorum reciperemus et nequaquam sub paedagogo, sed sub adulto et domino et herede uiuamus.