Libellus Adversus eos qui contra Synodum Scribere Praesumpserunt

Ennodius, Magnus Felix

Magnus Felix Ennodius. Magni Felicis Ennodii Opera Omnia (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 6). Hartel, Wilhelm, editor. Vienna: Gerold, 1882.

Sed promissi memores uniuersa, quae operi ipsorum recolimus inserta, tangamus. arguitur stilo splendidissimo papa Symmachus, quare conuentionem praeueniens cum populorum coetibus examen intrauerit et postea iudicia, cum euocatus quater fuisset, spreuerit. sic a uobis ueri discessit affectio, ut mendaciorum nebulis orbis testimonium putetis inuolui et fallaciae peniculo depicta uerba plus uirium credatis habere, quam ueritatem Roma quam retinet? ergone ille disceptationem uel inportunus adiit uel expectatus aufugit? ergone illam multitudinem deuotae deo plebis non pro fidei diligentia Christiana [*]( 6 ? ? ? ) [*]( 2 ut (t in ras.) L 8 rigore m poene A, pene T, pquae c 4 antUtitem AR 5 choorte T 6 non om. Rm uni] ui R, uestri m 7 ptne T, potestne bm meus R indoctilis B, docilia Pb a] et m 8 ∗proposito B effecta V cessariferiari A his om. Sirm. Iocupletis B, locupletos LRV........ his 1. m. effecit T in ras. 9 efficit A 10 quod Rmhabunbat ezhuberat A tensaurus B 12 promissio R, promissionis m memores-inserta om. B, add. m mg. inf. corr. nninersa om. B 13 arguetur B 14 simacns T 15 intranerit scripei, intrauit libri postea] positus Pb 16 spreueri. (m ? eras.) T, spreuit b dicessit T 17 mendatiorum ABR, mandatorum b orbis B, urbis LPTVb, uerbis ARm 19 ergonec T\' desoeptationem T 90 ergone] ergo AR ille T 21 deo B s. l., om. m )

307
magis expectatio quam furor euocauit? quisquamne ad inferendam uiolentiam currens lacrimas comites habet et qui studet esse formidini uultum timentis ostendit? multitudo illa iuncta sacerdotis officiis adtulit ad nos lamenta, non iacula, nec uenit telis minax, sed fletibus miserabilis, una tantum intentionem uestram ostentatione grauatura, quia uberibus oculorum fluminibus demonstrabat, quam esset per acerbitatem uestram condicio dolenda pulsati, et in sobrietate uenerandi examinis adflictione propria commendabat quem uoce non poterat. sed habetis manifestum ex hac re qui bilem furor accendat, quia paene absolutus ad iudicia uenit, pro quo orbis inlacrimat, et dum rebus extraneam in praedictum inuidiam sermone colligitis, paulisper reuerentiae nostrae diu ceruix superba submittitur. sacram enim congregationem tunc uocatis, quando extinctorem nostrum Symmachum uultis adserere, et crudeli pietate honori nostro putatis adcrescere quod residens in ecclesiarum arce perdiderit. nos ista non solum non sensimus, sed diuersa sentimus: ad alios magis tutelae uestrae uenena conuertite. non habet testimonium defensoris qui repugnanti inpendit oris obsequium: perdit quam esse putat beneficii gratiam qui aliquid praestat inuito, quia non est munus nisi quod uelis accipere.

Nunc longa non opus est admonitione iam perditis: odium debemus operi, de cuius iam non superest quod damnetur auctoribus. mulierum turbas adseritis urbanis coloribus cum praefato ad iudicia conuenisse, et ilia uestra subtilitate ostenditur sexus qui maiorem antistiti debuisset affectum. profanissimi [*]( 1 furore uocauit BT 3 stndit B 4 non om. R 6 in- ». tentione uestram ostentationem A urm V 7 accerbitatem T 8 pulsatus B 10 furor] fore B 11 adcendat B poenae R, pene PT 13 collegites BV1, collegitis R ceruix-congre T in ras. 14 submittitur V sacra B m 15 simacum T 16 quod] quia T 17 eclesiarum B , arte T ita B, ita Rm 21 inuitus R 22 uellis B 23 ammonitione B perdiBtis V, perdidistis Pb 24 dampnetur R actoribus T 25 adaeretis B 27 qui-profanissimi om. R \' prophanissimi Tm ) [*]( 20* )

308
hominum, scriptum retineo: aliud est male dicere, aliud accusare, et prophetam dixisse: reprobantes uerbum sperastis in calumnia et in tumultu, et estis in eo: propterea erit nobis iniquitas haec sicut interruptio, quia pro nobis dicit deus: eos uero, qui iudicant uos, ego iudicabo. et iterum ad seruos suos dicit: nolite timere obprobrium hominum et blasphemias eorum ne metuatis. rursus etiam uobis clamat: accedite huc semen adulteri et fornicarii: super quem lusistis, super quem dilatastis os et eiecistis linguam? numquid non uos fili scelesti estis, semen mendax?

Quae quibus copulatis, aduertite, dicentes: "indicta causa, derelictis defensoribus papa discessit", fori nobis in negotio praesenti et platearum quarum estis hypocritae exempla proponentes. nobis scriptum est per Paulum apostolum: quibus crucifixus est mundus, quid illis cum foro? sed ista nescitis aut, quod est grauius, nota contemnitis. peregrinum credo aliquid et a ratione separatum postulans papa discessit. nonne hoc sperauit pro statu labentis ecclesiae pastorali cura constrictus, quod et religiosa prouidentia et causae ipsius ordo flagitabat? quae enim iudiciorum forma praecesserat, ut nobis hostiliter disruptis, etiam per suggestionem uestram sublatis ecclesiae opibus, qui diu fuerat cibus esurientium famis mancipium uideretur effectus, dum alimentis distributor egebat, ut fieret in dominatu seruitus et in seruitute dominatus? quae [*]( 1 Cic. pro Caei. 6 2 Ea. 30, 12 5 Es. 49, 25 6 Es- 51, 7 8 Es. 57, a 4 15 of. Gal. 6, 14 ) [*]( 1 nisi hominum B 2 profetam BLV 4 propteres-interrnptio om. L 6 deminua Pb uero own. tn 6 itenun om. A 7 blasfemias B, blasphemiam Rm 10 egistis lingua B 11 filii ALRTV Bcaelesti B, scelestis (estis om.) R 12 quae om. B dioena R, dicatis m 13 dicessit T, decessit b 14 platarum A ypocritae ABLPTV 17 contempnitis LBV, contempnetis B 19 stratu V* eclesiae B 20 relagiosa (r corr.) B 21 praeceeeerat ut (cesserat ut in ras. corr.) T a nobis fort. 22 sugeesionem B* sublatib: V1 28 eclesiae B cybus B 24 dstributor T aegebat B 25 in dominatum L que T, usque Rm )

309
hoc qualitas praecedentis aeui per memoriam in medium transacta reddebat? qualis habuit effici ex censura conuictus, in quo causam adiudicatio praecedebat? non fuit priuilegium, quo spoliari potuit iam nudatus. unum uobis putastis residere in sacra collectione subsidium, ut ad tuendorum inmanitatem criminum sacerdotes uobis comites iungeretis et fieret inpunitum facinus pollutione multorum. numquam conuenienti tempore censor adsciscitur, qui ad decisum paene negotium conuocatur: criminosi etsi est meritum, tollit accusator, qui in eo plus furori suo uult licere quam iudici. dicit enim uos inpetens propheta : haec est pars eorum, qui uastauerunt nos, et sors diripientium nos. ite, angeli ueloces, ad gregem conuulsum et dilaceratum et populum terribilem. ad uos angelus missus est, scilicet per sacerdotes, quorum uoce atque merito perferenda Christo dona suscipiunt et placato dominante inpetrata mortalibus uota concedunt, per quos uobis oblata sunt munera repudiata concordiae, qui poenam merentibus dilectionis praemia detulerunt, qui dum se considerant, in nullo quod merebamini respexerunt.

"Quis eum" inquiunt "uidit cum accusatoribus suis aperta, ut aiunt, pugna confligere?" inpudentissimi hominum, quem cum quibus uultis decertare, respicite et utriusque partis, si quid salutis in uobis resedit, loca tempora personas adtendite: et si uos nefarie congesta cordis adhuc praui non subegit [*]( 11 Es. 17, 14 et 18, 2 ) [*](1 memoriM T 2 qualiter Rm connictus] iudicatio add. ARm S priuilegiũ (legiũ in ras.) A, priuilegio R 4 quo om. AR putatis Rb residere T in ras. corr. 6 triminum T 7 polliciotteL 9 adsisciture A, adscitur L1, assciscitur B ad decisum] additisuntR 9 controcatusS, conuocantur m accusato B 11 profeta BLV 12 deripientium B 15 adque B, ad per R, 16 a mortalibus Rm 18 dllectionis] delectatiionis Am \'19 respexerant R 22 imprudentissimi Rm hominutH Pb, omnium ABLRTV m quem]que AR, qui m 23 despicite R 15 nefarie i congesta(611 in rãs. corr.) T opolentia B )

310
opulentia, oculos ad deum paulisper adtollite et uel breui tempore sinistri monitoris iussa contemnite. agnoscitis summi regis praeceptionibus uos in his, quae merito plectenda sunt, non muniri, quia quamuis responsi qualitatem dictent dogmata postulati et petitio dum existit praeuia quae sint secutura. describat, numquam tamen cassibus uestris libera regnantis uerba cepistis, numquam desideriis per aucupia calliditatis imperialia uobis scripta militarunt. quotiens uanis hiatibus nocendi inefficax morsus increpuit ? quotiens de accusato quicquid spe tenuistis effugit et uacuos imago praesumptione occupata deseruit? deo gratias, qui hanc prouidentiam indidit ei, cui rerum humanarum summa conmisit. spes certa quietis est et salutis perfecta in gubernatore sapientia. puppis, cuius magister ad claui regimen intellectus dote praeparatur, ubique stationem, ubique portum habet in fluctibus. certa est generalitatis securitas, quando rempublicam nobilibus regit artibus institutus. scit imperatoris nostri caelo infusa dispensatio obuiam manum famosis in fallendum ingeniis exhibere. labore apud eum non opus est, quem sortita est olim nuda ueritas defensorem. cessent impii conmenticia apud illum simplicitatem fraude mentiri: quicquid se aduersus iustitiam mouerit mox tenetur: nihil apud praedictum tutius innocentia est: legatione ualida utitur qui aequitati res congruentes insinuat: quae grauis est plerumque principibus inpugnatio, minus [*]( 1 ocnlis V 2 monitus R coutempnite ABLRTV 3 qui T* plectanda A 4 mnneri B dicent Rm 5 postulata m exsistit AB preuia B, breuis A sequutura A 6 discribat BV cassibus BLPVbm, casibus ART ueris A T cepistis PT, coepistis ABLRV desideriis inclusis Schottus uacupia B 8 milita∗∗ront L7 multarunt R quoties ARm 9 quoties A, totiee Rm , quidquid B 18 pupia T 14 clauu TI, clam gubernaculi A dote praeparatur om. A 15 est om. ARm. 17 eit Bm 18 fallendo m 19 quam A olim eat T 20 impia Bm commentitia ART 21 quidquid B ee aduersus] ait dum Rm nouerit Bm 22 totius BV1 23 lectione Rm qui] quia ARV1m congruenter ARm 24 grauis eet (uis eet in ras. corr.) T, grauis B fidelium uel infidelium A - )
311
fidelium blanditiis non legatur. sed haec deo melius narrantur, a quo frugis huius planta descendit

Ad uos me reducit propositi operis non amica condicio, qui melioribus hactenus operam uolui nauare sermonibus, dum captiuam orationem exigit imperiosa necessitas. dixistis enim: "quomodo de causa uel qualitate eius primitus tractabatis, cum necdum haberet synodus firmitatem ?" o frontem dictionis inmundae et faciem libelli, quam non sola maculauit inperitia. tractatus nostri prouinciam et narratis et quaeritis. hinc eramus nempe dubii, quia, quemadmodum loquimini, non habebat synodus firmitatem: transibat negotii qualitas audituros et plus adhuc remanserat in reuerentia pulsati, quam esset ia nostri integritate collegii.