Epistulae

Cyprian Saint, Bishop of Carthage

Cyprian. Saint. S. Thasci Caecili Cypriani Opera omnia, Pars II (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 3.2). Hartel, Wilhelm von, editor. Vienna: Gerold, 1871.

Denique quam sit inseparabile unitatis sacramentum et quam sine spe sint et perditionem sibi maximam de indignatione Dei adquirant qui schisma faciunt et relicto episcopo alium sibi foris pseudoepiscopum constituunt, declarat in libris Regnorum scriptura diuina, ubi a tribu Iuda et Beniamin decem tribus scissae sunt et relicto rege suo alterum sibi foris constituunt: et indignatus est, inquit, Dominus in omni semine Israel et dimouit eos et dedit eos in direptionem donec [*]( 3 Ps. 67, 7. 20 II Reg. 17, 20. 21. ) [*]( 1 dni Cl dei] christi CR 2 unianimes CL, nnanimitas S psalmis] psalmista C 3 habitare CR nnianimes OILS et ita saepius 4 cristianam S 6 declyantur 01 . 7 con- iestmm R 19 botruis C1LPQR1V, botruifl S, botria C2R2v semis ex amicis L, racemis C 10 expressum] et presumat R . Item L, om. P 11 commistione S adunate Q, adunitate S: fort. ad for. 110 ^ unitateni copulatamjjrunt spm R. om. si nouatianus ... p. 765,11 peccare coepe 12 huic ex hic C si om. S 13 poterit) potest C {14 constituerit S ecclesia im 115 et quam] est quam S 16 sibi] subi S mxima S, maxime C indignationem L 17 chrisma S foris pseudoepiscopum om. S foris posito C 18 regnorum ... tribu om. L 19 tribu] tribus PQ, patiifous 8 decim P schissae 8 20 sint LPS sunt et fort. expungenda constituerunt v, instituerunt C 21 est om. 8 omne sem C istrahel QS (isrl M) ita sacpius )

755
abiceret eos a facie sua, quia dissipatus est Israel a domo Dauid, et constituerunt sibi regem Hieroboam filium Nabat. indignatum esse Dominum dixit et eos in perditionem dedisse quod ab unitate dissipati essent adque alterum sibi regem constituissent. et tanta indignatio Domini extitit aduersus illos qui schisma fecerant, ut etiam cum homo Dei ad Hieroboam missus esset qui ei peccata sua exprobraret adque ultionem futuram praediceret, panem quoque apud illos edere et aquam bibere uetaretur. quod cum non custodisset et contra praeceptum Dei prandisset, statim diuinae censurae maiestate percussus est, unde regrediens inpetu ac morsu leonis in itinere necaretur. et audet quisquam uestrum dicere aquam baptismi salutarem et gratiam caelestem communem cum schismaticis esse posse, cum quibus nec terrestris ** nec saecularis potus debeat esse communis? satiat adhuc in euangelio suo Dominus et maiorem intellegentiae lucem manifestat quod idem qui tunc se a tribu Iuda et Beniamin sciderant et Hierosolymis derelictis Samariam secesserant, inter profanos et gentiles conputarentur. nam cum primum discipulos suos in ministerium salutis mitteret, mandauit et dixit: in uiam nationum ne [*]( 20 Matth. 10, 5. ) [*]( 1 quia] quo C 2 ieroboam C et postea 3 nabath v, iobath C, manabat S dno L dixit CLPQSV, dicit v 4 eos *** M qui eras. (eos Q) disBnpati L adq. ad M (adq. Q) 5 constitonit S indignatione dns P 6 aduersos S fecerunt CS ut C a. l. cum om. S 7 ad] ab S ieroboam L asset] est L ei] et C exprobaret CL 8 praedicaret S panem ... uetaretnr om. kic S et inserit l.13 post gratiam caelestem et 9 uitaretur L non om. S oustodissent S 10 prandidisset Q, prandedissent S censura maiestatis ex censure maiestate ate C 11 unde S, ut inde CLPQv recedens CV impetum Q 12 in om. L . uestrum S, om. CLPQv 13 et gratiam caelestem] et gratiam salutarem et gratiam caelestem et S; cf. 1. 8 commune S 14 terrestris] cibus add. v 15 putus S debet v satiata C, latiati M (satiat Q), sonat Pamelius 16 maiore LP intellegentiae saae S luce LPS hiidem LPQ 17 se tunc v stinderant LQS, insciderant P 18 samaiia C conputarenturl communicaretur S 20 mittere C, inmitteret M (mitteret Q) ) [*]( 48* )
756
abieritis et in ciuitatem Samaritanorum ne intraueritis. ad Iudaeos prius mittens gentiles adhuc praeteriri iubet: addendo autem et ciuitatem Samaritanorum debere omitti, ubi erant schismatici, ostendit schismaticos gentilibus adaequari.

Quod si aliquis illud opponit nt dicat eandem Nonatianum legem tenere quam catholica ecclesia teneat, eodem symbolo quo et nos baptizare, eundem nosse Deum patrem, eundem filium Christum, eundem spiritum sanctum, ac propter hoc usurpare eum potestatem baptizandi posse quod uideatur interrogatione baptismi a nobis non discrepare: sciat quisque hoc opponendum putat primum non esse unam nobis et schismaticis symboli legem neque eandem interrogationem. nam cum dicunt credis in remissionem peccatorum et uitam aeternam per sanctam ecclesiam, mentiuntur interrogatione, quando non habeant ecclesiam. tunc deinde uoce sua ipsi confitentur remissionem peccatorum non dari nisi per sanctam ecclesiam posse, quam non habentes ostendunt remitti illic peccata non posse.

Quod uero eundem quem et nos Deum patrem, eundem filium Christum, eundem spiritum sanctum nosse dicuntur, nec hoc adiuuare tales potest. nam et Core et Dathan et Abiron cum sacerdote Aaron et Moyse eundem Deum nouerant, pari lege et religione uiuentes, unum et uerum Deum qui colendus adque [*]( 1 abieritia S, ieritis C\'LPQ, geritis O. sainaritarum L item. 2. 3 intraneritis S, introieritis CLPQv 2 prius] primum C gentilem C praeterire C 4 erunt O. aciasmatici C; deinde repetit p. 755,14 esse posse c. q. nec terrestris nec e. p. d. e. c. satiaU a. L e. a d. et maiore L luce manifestat quod gentilis C1 7 cato- lica 8 tenet S 8 quo et nos C 8.1. nosse] filium nosse 8 eundem f. cbristom om C1 9 eundem spiritum om. S ac om. L, hac 8 propter hoc] propterea V 10 in interrogatione Qv 11 quisquis c opponidum Cl 13 symbnli S nec ex nihil S m. 2 14 in om. c remissione QS 15 mentiuntur ... L 17 peccatorum om. 8 in interrogatione Cv 16 uoci snae C1 17 dari non C «ccleria L posse C, dari posse 8, om. LPQ quam] qua SQ1, quando M 18 illis S posse ex esse C, habere non posse S 19 quem] quod S 21 potest] possent 8 corjfre P c in ras., chore Cv et abiron et datbans 8 22 aron QS mojsen CPQ, moses L 23 adque innocandus om. 8 )

757
inuocandus fuerat inuocabant: tamen quia loci sui ministerium transgressi contra Aaron sacerdotem qui sacerdotium legitimum dignatione Dei adque ordinatione Domini perceperat sacrificandi sibi licentiam uindicauerunt, diuinitus percussi poenas statim pro inlicitis conatibus pependerunt, nec potuerunt rata esse et proficere sacrificia inreligiose et inlicite contra ius diuinae dispositionis oblata. turibula quoque ipsa, in quibus incensum inlicite fuerat oblatum, ne in usum de cetero essent sacerdotibus, sed potius indignationis et ultionis diuinae memoriam corrigendis posteris exhiberent, iussu Domini conflata adque igne purgata in laminas ductiles producuntur et adfiguntur altari secundum quod loquitur scriptura diuina. memoriale, inquit, filiis Israel ut non accedat quisquam alienigena qui non est ex semine Aaron inponere incensum ante Dominum ut non sit sicut Core. et tamen illi schisma non fecerant nec foras egressi contra Dei sacerdotes inpudenter adque hostiliter rebellauerant, quod nunc hi ecclesiam scindentes et contra pacem adque unitatem Christi rebelles cathedram sibi constituere et primatum adsumere et baptizandi adque offerendi licentiam uindicare conantur. quomodo perficere quae agunt aut impetrare aliquid inlicitis conatibus de Deo possunt qui contra Deum quod eis non licet moliuntur? quare qui Nouatiano siue ceteris eiusmodi schismaticis patrocinantur frustra contendunt baptizari et sanctificari illic aliquem salutari baptismo posse ubi constet baptizantem baptizandi licentiam non habere.

[*]( 12 Num. 16, 40. )[*]( 1 quia] quo S 2 qui* L, quia Q1S (qui MQ1) 3 dignatio 8 domini L, dei atq. S, om. CPQV perceperant S (Tdiuinae om. S 7 thuribula PQS ipsa] illa C in quibus om. S 8 usum CS, uflu LPQv 9 et ultionis om. S corrigentis S 10 eiiberent S 11 laminas L2PQ, flamminas Ll et adf*iguntur L (1 eras.), om. S 12 et loquitur C 13 ut] et S reoedat 8 15 dm S sit om. C sicut ex sic L chore Cv; pereant add. C e. I. sibi schisma C 16 sacerdotis S 17 reuelauerant QS, rebellauerunt L hii L t. I. 20 quae] quod C 21 inlicitos S conantibus Ql (conatibus MQ1) 22 nouatianus L 23 sine om. C ceteros S, ceterisque C schismaticos 8; fort. qui Nouatianos siue ceteros e. schismaticos (cf. App. 54,12) 24 et sanctificari om. S salutare S 25 posse et S, possit C, potest L )
758