Carmen Apologeticum
Commodianus
Commodianus. Commodiani Carmina. Dombart, Bernhard, editor. Corpus scriptorum ecclesiasticorum Latinorum, Volume 15, 1887.
- Praemittetur enim ante illos angelus Alti,
- Qui ducatum eis pacificum praestet eundo.
- Hi sine labore leuiter gradiuntur euntes
- Et quasi leones, qua transeunt, omnia uastant.
- Neque gens ulla quidem poterit resistere contra,
- Si bellum intulerit, cum sit Deus ipse cum illis. [*]( 956 Obtemperant quoniam Ld; Obseraant quoniam B (coniecturâ); Obtemperant qm̃ M; Obtemperantque P1 (8. u. I.); Obtemperantque (Dei) Lb candidae M 157 ipsiaequemnr M 958 aderit P1 snrda] = ignota? 959 ergo scripsi; erat M; erit Plv; aderit Wilh. Meyer popJf M est extra repostus; P1Ld; est extra repositus X; (qui, nunc) repositus extra, LbB - indea M 961 df M; Deus P1 (962; 974); Dominus JB Ld (sine nota) Wilh. Meyer, Abh. p. 290; cf. Instr. II1, 31 962 Qni P1v, 4 M . ezsnltant v; exultat M; eisultat P1 964 letatnr M 965 exurgunt esse parati M (cf. Instr. II17, 8 surrezerunt ludere fili); exsurgunt, escae parati P1 (s. u. l.); (exsurgunt,) escae paratae P3R; exsurgunt e se parati Ld; et eacae parantur Huemer - poplf M celesti M 967 Vmbracnlum illis MP1R; Vmbram illis Ld ; illis tmcinis inclusi 969 Pmittetur M; Praemittitur P1 (s. u. I.) v ante illos in M initio omissum m. 2. 8. l. add. al////ti M (uidetur i erasum) 970 prestet M 171 Hii M 172 qua M (cf. u. 966 ; Liu. XXVI 26, 10 uastatos agros.., qua .. isset Hannibal; XXXIII 29, 9); qui P1 (s. u. l.) v 171 Neque gens Ld; Nec gens P1R; Nec legis M (e in ral.); Nec legio? )[*]( IV. )[*]( 12 )
- Expugnant gentes, ciuitates quoque deponunt,
- Permissione Dei uiduant colonias omnes,
- Auro uel argento locupletanturque praedando
- Et sic honestati hymnos pariterque decantant.
- Mox autem properant sanctae ciuitati paternae,
- Expauescet enim terribilis ille tyrannus,
- Et fugit ad reges Boreae cum concitu magno,
- Vnde rapit populum, ut stet quasi contra (re)pugnans.
- Cum properant autem exercitu Dei rebelles,
- Sternunturque solo ab angelis proelio facto [*]( 175 ciuitates qoqe M; ciuitatesque Pl (s. u. I.) v 976 colonias colonias M (attero loco uocabulum m. t expunxit) 976 sqq. uiduant ..... (M) colonias omnes; I Auro uel argento locupletanturque (quq M) praedando. I Et sic P1; uiduant (uiduantque Lb) colonias omnes, I Auro uel argento locupletantur (Lb) praedando I Et sic B; uiduant coL pmnes I Auro uel argento, locnpletanturque praedando. I Et sic Ld; ego interpunctionem hinc inde mutuatus sum hoc maxime spectans, ut ea legi Meyerianae de paribus uersuum coniungendis conueniat 178 Et in M m. 2. in ras. pariterque decantant MP1 B (qui in commentario lectionem codicis argumentis tuetur; cf. u. 154; 824); per iter Deo cantant LbLd, quod defendi uidetur uersu 962: per totum iter exultant Deo praesente; sed cf. u. 799; 939; Instr. I 41, 20; II 2, 6; \'forte parodiasque decantant\' Ld in praefat. 979 aut M properant MPl ; malim hoc loco et u. 983: propiant; adproperant v sancte .. paterne M 980 Ezpanescet P1; Expauescegt M (n ante t eras.); Expanescit P3v 181 Et fug ad reges boreę cQ c̃citũagno M (cf. Instr. II 1,37 sq. Rex .. iniquus .. in partem boreae refugit); Et fug(iet in rub)ore, ac u(eniet cum exer〉citu magno Px; Et fugit in Bore, ae uenit cum exercitu magno P1; Et fug(it in B)orea(m), u(ictus ab exer)citu magno B; Et fug(it in B)oreae (partem ab exer〉citu magno Ld 982 rap M. popfm M quasi contra (re)pngnans Wilh. Meyer (cf. Instr. II 20, 11); quasi otra pugnas (inter contra et pugnas duarum fere litterarum spatium est) M; quasi (uir unus) pognans P1; quasi (fortiter) pugnans Bi quasi (pro suis) pugnanB Ld 183 aut M exercitu M (est datiuus; cf. Instr. II 1, 39 sq. Sed cum se inlidet exercitu Dei tyrannus, I Terrore caelesti prosternuntur milites eius; de properant cf. u. 979); exerc(itaB) P1v rebelles P1v; rebellos M 984 Sternu...qe M (post Sternn tres fere litteras — nt? — euanuisse monet Knoell); Sternunt(ur)que P1; Sternuntur B (eidem in mentem uenit prosternuntur) ; Sternunt 〈ubi〉que Ld )
- (Et prensus ad〉ulter, ipsius et pseudopropheta
- Mittunt<ur in stagnum sub i)gnea p〈o〉ena uiuentes.
178
179