Carmen Apologeticum

Commodianus

Commodianus. Commodiani Carmina. Dombart, Bernhard, editor. Corpus scriptorum ecclesiasticorum Latinorum, Volume 15, 1887.

  1. Sed uenit, ut faceret populum suo nomine dictum.
  2. Quem si quis confessus non erit in ista natura,.
  3. Perdit et quod uixit, et in poena sero declamat;
  4. Aut certe, dum sperat exspectans credere canus,
  5. Excluditur diu(t)ius ab aeterna uita defunctus.
  6. Ergo iam ad illum citius recordari debemus.
  7. Qui nobis post obitum pollicetur reddere uitam.
  8. Insuper hoc addit, inmortales esse futuros
  9. Et frui, quod oculus non uiderat ante, uidendo.
  10. Sex milibus annis prouenient ista repletis,
  11. Quo tempore nos ipsos spero iam in litore portus.
  12. Tunc homo resurget solis in agone reductus
  13. Et gaudet in Deo reminiscens, quid fuit ante;
  14. Qui, sicut audiuit fragilis in pristina carne,
  15. Cum sit incorruptus, recognoscit ante promissa.
  16. Quam gloriam mirans homini prouenisse sic inquit:
    17. [*]( 783 Matth. 10, 32; Luc. 12, 8 788 loh. 10, 28; 11, 35 710 I Cor. 2, 9 793 Matth. 24, 29 aqq.? 7M I Cor. 15, 52 )[*]( 782 ueñ M Raceret M nom̃ M 784 Perdit et quod uiiit et ia poena sero declamat Lb (cf. u. 82; perdit et = etperdit; declamat = pZangit; cf. Instr. II 32, 13 extinctos clamatis); pdit et qd uii & n penas ero declamat M; Perdit et quod u. e. i. poenas Herodis se idamnat P1; Perdit et quo u. e. i. poena sero reclamat B; Perit et, quod uizit, in poena sero se damnat Ld (\'er geht unter und zu spat, wenn er schon die Strafe leidet, verwirft er aein — friiheres — Leben\'); idem iri gehenna pro in poena suspicatur scribendum esse 785 eipectans P3 v ; spectans MP1 credere MP1 ; crescere P3 v oanus scripsi (cf. Instr. I 29, 3: Viuere post ista dicis non spero defunctus); canos MPlv 781 diutius P1 (8. u. l.) Ld; diuius M; diu B; dirus? (cr. Instr. I 36, 4) eterna M 787 recursare Wilh. Meyer 7S9 inmortales M 790 oculos M 791 puenient M (cf. u. 39t; 197); peruenient P1 (s. u. I.) v 791 sqq. in distinguendis uerbis Ludwigiutn secuti sumus; repletis; I Quo tempore (nos portus) | Tunc PB 792 Quod M noa om. Hanssen portus Plv (cf. «. 6i; Verg, Aen. 7, 598 omnisque in limine portus sc. sum); portans M 793 agone reductus P1 v ; augonere ductus M (P* falso: in augonere eductus) 794 Domino Hanssen 795 siõ audiQ M, 797 gloria M inquidM )
    167
  17. Qualiter audiui prius, sic singula cerno.,
  18. Haec pariter omnes clamant ab inferno leuati:
  19. Quemadmodum ante audiuimus, ecce uidemus!
  20. Cedet dolor omnis a corpore, cedet et ulcus,
  21. Nec erit anxietas ulla nisi gaudia semper.
  22. Quisque tribus credit et sentit unum adesse,.
  23. Hic erit perpetuus in aeterna saecla renatus.
  24. Sed quidam hoc aiunt: Quando haec uentura putamus ?
  25. Accipite paucis, quibus actis illa sequantur.
  26. Multa quidem signa fient tantae termini pesti,
  27. Sed erit initium septima persecutio nostra.
  28. Ecce iam ianua(m) pulsat et cingitur ense,
    29. [*]( 801 Apoc. 21, 4; Esai. 25, 8 )[*](799 et 805 Hec M om̃ſ M 800 QuSadmodo M uidemus P2 v ; uidimus MPl 801 ulcus P1 R Hanssen Wilh. Meyer, Abh. p. 294 (cf. Instr. II 1, 25 sq. neque dolores .. sentiuat aut ulcera nata); uulgus M; uulnuB Ld 803 credidit B sentit M; sensit P1 (6. u. I.) v 805 hoc M; haec P1 (s. u. I.) v quidam: Haec, aiunt, quando v 806 sequantur M; sequentur P1 (s. u. I.) v 807 fient M (ut Knoellio uidebatur) P1v ; \'fieri ib.\' (= in codice) P2 tantae termini pesti P1 (8. u. I.) Ebert (p. 395) P; tante termini peste M; teterrimae pestis Bunsen (Hippolyt. II extr.); tantae termini pestis Ld 808 Sed (S unciale!) MP1 R (signa antecedentia et ipsum persecutionis initium inter 6e opponuntur); Et Ld 801 Ecce iam ianuam pulsat Ebert (cf. Lb p. 19 sq.) Ld ; Ecce ianua pulsat M; Ecce ianua pulaatur P1 Lb; En ianuam pulsat P*R ; Ecceianuam pulsat Bunsen Lipsius (Lit. Centralbl. ann. 1869 p. 82) et cingitur ense scripsi (cf. Verg. Aen. 7, 640 fidoque accingitur ense; Psal. 44, 4 apud Tertull. adu. Iud. c. 14 et Oypr. p. 98; 1 H. in codd. WLM accingere ensem) ; et cogitur esse MPl; et cogitatnr adesse P2 Lipsius ; et iam cognoscitur esse Bunsen ; et cogitur ipsa (ianua) Lb; ecce cogitatur adesse B; idem poetea (Zeitschr. f. d. hist. Theol. ann. 1873 p. 302) praefert: En ianuam pulsat et (ecce) recognoscitur eese; et cognoscitur esse HUgenf.; et cogitur ense Ld *) )[*](*) \'Explicat poeta haec : persecutio, uel Gothi irrumpentes pulsant ianuam, ipsi autem aliis gentibus a tergo instantibus premuntur et uexantur, ut amnem — Danubium — traiciant\' Ld praef. p. XXXIV. — At persecutio septima non Gothorum est, sed Decii, qui Gothorum inruptione opprimitur. Iidem infra dicuntur Christianos pascere et ut fratres requirere!.. )
    168
  29. 10 Qui cito traiciet Gothis inrumpentibus amne.
  30. Rei Apollyon erit cum ipsis, nomine dirus,
  31. Qui persecutionem dissipet sanctorum in armis.
  32. Pergit ad Romam cum multa milia gentis
  33. Decretoque Dei captiuat ei parte subactos.
  34. Multi senatorum tunc enim captiui deflebunt
  35. Et Deum caelorum blasphemant a barbaro uicti.
  36. Hi tamen gentiles pascunt Christianos ubique,
  37. Quos magis ut fratres requirunt gaudio pleni.
  38. Nam luxuriosos et idola uana colentes