Carmen Apologeticum
Commodianus
Commodianus. Commodiani Carmina. Dombart, Bernhard, editor. Corpus scriptorum ecclesiasticorum Latinorum, Volume 15, 1887.
- Sed magis infamant: In puteum misimus illum.
- Quapropter et Dominus indignatus inrigat illos:
- Propter uos nomen meum blasphematur in gentibus, inquit
- Si missus in puteum, sed resurgere quare clamatur ?
- Ab inferis, Domine, animam meam inposuisti:
- Ego dormiui, ait, et somnum cepi securus;
- Auxilio . Domini surrexi, nihil mali passus.
- Et iterum dicit: In infernum non derelinques
- Nec dabis sanctum tuum interitum quoque uidere.
- Hic personans ait: Fili prophetae, ascendo,
- Vt Dominum dicam passum per miseriam summum.
- Et [in] libro psalmorum de Domini morte clamatur, [*](442 Elai. 52, 5 443 Paal. 40, 9 444 Psal. 29, 4 44S eq. Paal. 3, 6 447 sq. Psal. 15, 10 )[*](441 inrigat Schmitz (Beitr. z. lat. Spr. p. 167 sq.), ad cuius senten- tentiam accedunt Ld (praef. Instr. p. IX) et R (Berl. philol. Wochenschr. ann. 1885 p. 400); iurgiat MP1v 442 in initio omissum in M rn. 1. s. I. scripsit; om. P1 (s. u. I.); add. B coU. les. 52, 5 βλασ- ϕημει̃ταs ἐν τοι̃ς ἔθνsσιι inquid M 443 Si missus in puteum scripsi; Si missum (Simissum M) in puteum MP1; Sic missum in puteum P1 Lb R; Dimissum in puteum Ld sed resurgere scripsi (de litteris u et d commutatis cf. u. 492, ubi M1 uiuentes, M* uidentes habet); seuresurgere M; se resurgere P1 (s. u. I.); posse bnrgere Lb; non re-. surgeae R; uere snrgere Ld 444 Ab inferis M (cf. Psal. 29, 3; Cypr. test. II, 24 p. 91, 15 H. Domine, eduxisti ab inferis animam meam); Inferis Pl (s. u. I.) v inposuisti M (= ἀνήγαες!) 446 Auxiliũ M nihil M; nil P1 (s. u. I) v 447 dio M 448 uideri M 440 personatns Hanssen propheti M ascendo, scripsi; ascendo: P1; ascendo. v; ascende R cnnctanter proponit in commtmt. alleg. Psal. 3, 8 (7); Apoc. 4, 1 4S0 Dominum] in M litteras mi primo omisaas m. 1. s. l. scripsit dicam Mv; dicat P1 per miseriam scripsi; p (P1 falso: pro) miseria M; pro miseris P1v; pro miseria Hanssen iSnmmum. P1; Summum, v 451 Et libro Hanssen Wiih. Meyer, Abh. p. 292 psalmûm LbR de Domini morte Psv; Domini de morte P1; de dfio morte M 45l sqq. clamatur, j Non .. referre. ( Aut scripsi; olamatur; I Non .. referre: | Aut P*; clamatur. j Non .. referre, I Aut v )
- Non ut illi putant Dauid de ipso referre.
- Aut si putant illud, congruunt uniuersa; quae dixit?
- Non est flagellatus Dauid nec cruce leuatus.
- Quid? Vaticinantur Iudaei more Saturni? .
- In fabulas coeunt, cum iam declinetur in illos?
- Non quasi maleficum alapantur cruce leuatum.
- Insciis, indoctis, ignorantibus talia fingunt.
- Quis Deus est ille, quem nos cruce fiximus? aiunt
- Nolentes respicere scripturas, corde caecati.
- Ecce canit alius repetens iterumque propheta,
- Cuius uoce tamen titulatur talis edictus:
- Nunc exurgam, ait Dominus, nunc clarificabor,
- Nunc exaltabor, humilem quem ante uidistis;
- Nunc intellegitis, nunc erit confusio uestra: .
- Vana cogitatis, ideo uos ignis habebit. [*](454 Psal. 34,15; 72,14; 21, 17; 118, 120 (Cypr. p. 88, 7 H.) 456 Psal; 20, 12? 40, 7 sq.? 413 sqq. Esai. 33, 10 sq. (Cypr. p. 92, 23 H.) )[*]( 452 ut MP1 (ut putant cum infinitiuo anacoluthum est Graecis usitatum; ex Ciceronis rep. I 37, 58 exemplum affert Kuehner, ausf Gr. § 243, 3 o); id Lbυ ipso MP1; so ipso Psυ 453 congruunt uniuersa Ld; cum graui uniuersa MP1; cum qua ui uniuersa P\'; migrant (= neglegunt, subuertunt) uniuersa P* (Duebner?); tum praue conuwsant Lb; tum grauant uniuersa B post dixit Ld primus interrogationis signum posuit 455 iudei M 456 illos MP1; illo (i. e. Dauid) Ld; illum P2 Lb R 455 sqq. Quid uaticinantur Iudaei, more Saturni? I In fabulas eoeunt, cum iam declinetur in illos, j Non P1; Quid .. Iudaei? More Saturni I In .. coeunt, cum .. illume Lb; Quod uaticinatur (Iudaei more Saturni I In fabulas coeunt) quum iam declinetur in illum, I Non R; nos Ludwigi interpunctionem retinuimus; ceterum quae sit hoc loco poetae sententia fatemur nos ignorare 457 maleficum P1υ; maleficium M croci. (cf. 454) post leuatum B primus interrogationis signum posuit 459 cruce MP1 (cf. u. 1048); cruci v (cf. u. 358) 460 scribturas M cecati M 411 repe tens M 462 talis edictus M(?)P3υ, tali se dictus P1 463 exurgam M 465 intellegitis M (ut Cypr. test. II, 26 p. 93, 1 H., codd. optimi A L); inteilegetis Ld; intelligetis P1 R confusio v (Gypr. ibid.: confundemini); confessio MP1, cf. Instr. n 8, 4 )[*](XV. )[*](10 )
- Haec Esaias ait. Tunc sic et ipsa maiestas,
- Cum esset in carne, profitetur ipse quis esset:
- Nemo meam animam poterit auferre conatus,
- Sed ego sponte a me pono eam meo decreto.
- Ipse potestatem habeo de illa ponendi
- Et sumendi iterum habeo potestatem in illam.
- Apertius autem de iusti morte clamatur,
- Vt pareat magis induratos esse Iudaeos:
- Ecce perit iustus, nec quidem intellegit ullus;
- Sed erit in pacem huius sepultura dilecti.
- Quid illi infamant in puteum esse demissum,
145
146