Carmen Apologeticum
Commodianus
Commodianus. Commodiani Carmina. Dombart, Bernhard, editor. Corpus scriptorum ecclesiasticorum Latinorum, Volume 15, 1887.
- Quod non intellegerent in totum fine sub ipsa.
- Ipse Deus illos descripsit: Pectore clauso
- Nec uideant oculis nec intellegant corde durato;
- Incrassauit enim cor populi huius iniqui, [*]( 392 Gen. 49, 10 311 cf. 245 sq. 38 sqq. Esai. 6, 9 sq. )[*]( 381 his M letator M1; probatur M1 388 magam P1v; magnum M 381 dispersi] postremae dttae litterae in MJ sic scriptae V, quod altera manus correxit ut sit fi post faisaent inuenitur in cod. signum , cui respondet imo margine , quo signo praemisso altera manu u. 390. subiungitur 390 nec eisulatus P2v; nec exolatas M (P\' faUo: ezolatos); nec ezsnlatos Pl fregit nec sernitns ipsa Wilh. Meyer; fregit In senectas ipsas M (Pl falso: ipsos); fregit nee ipsa Benectns Zd; fregit, ense (ensis B) necat ipsos P1R; fregit, sed incitat ipsos P3 391 adfuerant M1; n del. M2 propbete M canebant? P1v post canebant M haec praebet a Pitra omissa: Ventur. ecelo ut esset fpes gentium ipsę; cf. w. 744; 8. 107 p. 795 394 erint et falsa scripsi (cf. Instr. II 3, 4; 23, 12; I 27, 18); erit et falsa M; erunt et falsa P\' Wilh. Meyer, Abh. p. 293; erit et falsum v 395 semp spreti M; spreti semper Pl (8. u. I.) v 396 dicere magum P1R; dicere magnum M (P2: \'Magnus in cod.\'); magum dicentes Là; Ps: \'Aliis placuit retinere magnum ». e.: Si prae sua in Deum proteruia illi magni nomen detrectant\' 318 in Mm. 1. s. l.. ipso P1 399 describsit M descripsit: Pectore clauso scripsi; descripsit, pectore clauso P1; descripsit pectore clauso (clnso B), e 400 Nec M; Ne P1 (s. u. l.) v )
- Vt nihil agnoscant, donec meo uerbo sanescant.
- Praedictus est Deus carnaliter nasci pro nobis,
- Vt fieret illis merito cruciatio maior:
- Ecce dabit Deus ipse uobis signum ab alto:
- Concipiet uirgo et pariet terra caelestem;
- Emmanuel autem uocetur, iusserat illos;
- Quod lingua Latina \'Dens nobiscum\' euoluit.
- Audite, quod ipse nutriretur melle, butyro,
- Et Samariam caperet, uerbum priusquam loqueretur.
- Sed haec est historia clausa, de qua docti reuoluunt,
- Vt paruulus lactans sine pugna praedas iniret;
- Passio cuius praedicta est taliter ante,
- Vt Deus passibilis fieret profuso cruore.
- Esaias ait: Tamquam ouis ductus ad aram,
- Nec uoce clamauit, patienter omnia gessit. [*](4Q5 sqq. Esai. 7,14 eq. 408 Matth. 1, 23 410 Eiai. 8,4 415 sq. Esai. 53, 7 )[*]( 403 meo uerbo sauescant P2v, mea uerba senescant MP1; Ps dicit noluisse se coniecturam suam in textum recipere, quod ironice Commodianus dicere potuerit: \'Nae, tantum audient, quum Dei deficientibus annis ipsius uerba senio tabuerint\' 403 predictus M . Dominus r Hanssen Wilh. Meyer, Abh. p. 290 404 cruciatio M; r m. 2. addidit . 405 Dominus Hanssen 406 celestem M 407 illis B s buturo M .410 Et (om. B) Samariam caperet, uerbum Pl (s. u. I.) v (ad quam lectionem probandam B affert Esai. 8, 4 διότιπρὶν ἢ γνω̃ναι τὸ παιδἱονϰαλει̃ν πατἑρα ἢ μητέρα, λήψεται .. τά σϰυ̃λα Σαμαρείας Et uerbum Samaria caperet et M (apparet igitur, quae codicis lectio uidebatur, eam ingeniosam Pitrae esse conieeturam) priusquS M (P* falso: priusque) 410 loqeretur M 411 hec M hystoria M eluea B qa M 412 predas M iniret P1 R Wilh. Meyer, AM. p. 293; inTre M (extremo margine acriptum, ut una littera potuerit glutinatoris opera intercidere); teneret Ld (quia \'dictio praedaa inire latina est nulla neque cum uerbis Graecis (lea. 8, 4) conuenit\'); haberet Hanssen 413 predicta M 416 post gessit P1v exhibenti Tu Deus et Dominus uere meus! cpntra quem ille, quae uerba in M non hoc loco, sed post uersum 567 inueniuntur; cf. S. 107 p. 793 sq. )
- Suffigitur clauis, quod Dauid praedixerat olim;
- Quem et potauerunt secundum scripturas acetum.
- Et in uestimentis meis, dixit, sortem[que] miserunt,
- Quod factum, et legimus in illo omnia gesta.
- Fuerunt et tenebrae factae tribus horis a sexta
- Festinauitque dies inducers sidera noctis.
- Praedictum hoc fuerat fieri per prophetam Amos,
141
142