Carmen Apologeticum
Commodianus
Commodianus. Commodiani Carmina. Dombart, Bernhard, editor. Corpus scriptorum ecclesiasticorum Latinorum, Volume 15, 1887.
- In cuius nomine crediderunt gentes ubique. [*]( 291 sq. Esai. 11, 10 293 Esai. 55, 4 (Cypr. p. 56, 2 H.) 295 sqq. Pial. 96, 1; 96, 10 sq. (cf. Cypr. p. 98, 7 H.; Tertull. Marc. 3 c. 21; Iuatin. Tryph. c. 73; Roensch. comment. ad hanc locum) 297 sq. Gen. 49, 10 299 sq. Act. 4, 12 )[*]( 287 noater] nr M psilis////set (erasae litterae es) M nouam legem P* 289 in P1υ (cf. u. 300); om. M gentes initio omissum in M m. 1. add. 290 Crederent JP* in nota ad u. 295 (300) per- tinente; Credere M (P* falso: credidere); Credidere υ, Crediderunt P\' omnino MP1R; omnes Ld Credidere; omnino R; credidere omnes. Ld quod MLbR; Quid Ld; om. P1 Esaias? Ld 291 Exurget M; Eisurget P1υ 1f M 292 signo M (cf. Cyprtest. II 22 inscript. : Quod in hoc signo crucis salus sit omnibus, qui in frontibus notentur. De passiuo tuentur cf. Georg. HW s. u. tueo); signa P1 (s. u. I.) υ 213 alter $ (= dixit) M (alter retinui, quamquam Roensch in commentario p. 244 recte monuit insequentem quoque locum eiusdem Esaiae prophetae esse; Commodianus ipse uidetur errasse); alter (cecinii) P1; aliter (uel alibi) cecinit R; ait terrarum Ld - Exultet terra M; Exultent terrae P* (s. u. I.) v; cf. 8.107 p. 799 297 et patriarchae v; et patriarcha M; patriarcha P\' 297 sq. Iacob: cBenedictio uera .. gentes, hic .. gentium-, inquit P1 inquid M 200 celo M praelatum Hilgenfeld Ld; prelator M; praelator Ps (quasi praeferatur aut proferatur\') Lb (omisso est); prae- . statum R 300 crederent P1 > )
- Non ita suademur credere pro tempore clauso, ,
- Sed propter futurum tempus, in aeterno uiuentes.
- Haec speranda nobis spes est, sempiterno frunisci,
- Non ista, quae fragilis cito mutat gaudia nostra.
- Sint licet diuitiae prae oculis laute fruendae,
- Excluderis illis substituta morte caduca;
- Aut si persenera[ne]ris, horrescis ipse uiuendo,
- Aut si ualetudo fuerit mala, quo tibi uita?
- Tormentum est totum, quo(d) uiuimus isto sub aeuo;
- Hinc adeo nobis est spes in futuro quaerenda:
- Hoc Deus hortatur, hoc. lex, hoc passio Christi,
- Vt resurrecturos nos credamus in nouo saeclo.
- Sic Dei lex clamat: fieret cum humilis Altus,
- Cederet infernus, ut Adam leuaretur a morte,
- Descendit in tumulum Dominus suae plasmae misertus
- Et sic per occulta inaniuit fortia mortis.
- Obrepsit Dominus ueteri latroni celatus
- Et pati se uoluit, quo magis prosterneret ipsum. [*]( 311 Hebr. 2, 14 )[*]( 301 clauso scripsi. (cf. u. 411 historia clausa; Horat. carm. II 4, 24 claudere luatrum); quasso MP1; casso v; fortasse scribendum passo, ut u. 62 pando cum P1R posuimus pro quando; cf. Lucret. 6, 359 tempora se neris .. pandunt; adde quod Diez, Etymol. Woerterb.* p. 238, passare a pandere originem ducere putat 303 Hec M speranda MPILd; quaerenda LbR sempiterno frunisci M (P1 falso: franisci) Ld; sempiterna frunisci R; (sempiterno) fruenda P*; idem tamen in excursu (Ps) frunisci ueram lectionem esse putat 304 fragilis P1v, fragili M nostra P3; ni M; uita P1 305 laute M; lautae Ld, nescio an recte 306 caduca M (cf. Horat. carm. II 13, 11; III 4, 44); caduco R; caducus Ld 307 WT si (= Aut si) MR; Vt si P1; Si Ld perseueraueris M; perseueraris RHanssen; persenueris Wilh. Meyer, Abh. p. 292 torpescis R 308 quo MPLd; quid R 308 sq. uita I Tormentum P1 301 quod v; quo M; qua P1 310 nobist Hanssen querenda M 312 resur recturos M III 0 ho∈ M1; nou M2 sclo M 314 Cęderet M 315 Descendit Plv; Discendit M plasme M misertus P1v; miserius M 317 celatos M )
- Ille quidem audax et semper saeuus ut hostis,
135
136