Institutiones

Cassian, John

John Cassian. Johannis Cassiani Opera, Pars I (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 17). Petschenig, Michael, editor. Vienna: Gerold, 1888.

Secundum nobis traditione patrum aduersus spiritum fornicationis certamen est, longum prae ceteris ac diuturnum et perpaucis ad purum deuictum, inmane bellum et quod, Cum a primo tempore pubertatis inpugnare incipiat hominum genus, non nisi prius cetera uitia superentur extinguitur. duplex namque est obpugnatio gemino armata uitio consurgens ad proelium. et idcirco similiter ei gemina est acie resistendum, siquidem, ut morbo carnis animaeque concretum uires adquirit, ita nisi utrisque pariter dimicantibus nequeat debellari. nec enim sufficit solum corporale ieiunium ad conquirendam uel possidendam perfectae castimoniae puritatem, nisi praecesserit contritio spiritus et oratio contra hunc inmundissimum spiritum perseuerans, dein continuata meditatio scripturarum, huicque fuerit scientia spiritalis adiuncta, labor etiam opusque manuum, instabiles cordis peruagationes cohercens ac reuocans, et ante omnia fundata fuerit humilitas uera, sine qua nullius penitus uitii poterit umquam triumphus adquiri. [*]( 1 Qui finis uerae owi. T ac HLT: et A 2 quemammodum L statum] sue statum L possumua T 5 sit om. L 6 remedium H perfecte T posse H 7 permanere. Finiunt capitula de spu foniicationis A Erpliciunt capitula de libro VI. L: um, GH Inoj liber Å Incipit de spiritu foroicationis liber sextus G Incipit textus eiusdem libri L nihil inscriptum in H ]0 I deest in L nobis] nobis ceitamen est A traditionem HLI aduersum T 11 certamen est om. A 14 prius om. A 16 praeliuui H ei om. H 17 adquiret HIS 18 utriusque A demicantibus L 19 solum ad om. A ad quirendam H 20 praecesserit... 21 oratio om. G processerit L u 22 dein GHT: deinde A debinc L continu* L scribturarum AG1 24 inatabilis AL cohercens HLT: coercena AG reṇο̣ụạụṣ H 25 nullus L )

116

Principaliter enim uitii huius correctio de cordis perfectione descendit, ex quo etiam huius morbi uirus domini uoce prodire signatur. de corde, inquit, exeunt cogitationes malae, homicidia, adulteria, fornicationes, furta, falsa testimonia et cetera. illud ergo est primitus expiandum, unde fons uitae mortisque manare cognoscitur dicente Salomone: omni custodia serua tuum cor: ex his enim sunt exitus uitae. caro enim eius arbitrio atque imperio famulatur. et idcirco summo studio parsimonia ieiuniorum sectanda est, ne escarum abundantia refecta caro praeceptis animae salutaribus aduersata rectorem suum spiritum deiciat insolescens. ceterum si omnem summam in castigatione tantum corporis conlocemus, anima non similiter a ceteris uitiis ieiunante nec meditatione diuina et spiritalibus studiis occupata, nequaquam ad illud sublimissimum uerae integritatis fastigium poterimus ascendere, illo quod in nobis est principali puritatem nostri corporis infest.ante. oportet ergo nos mundare prius iuxta sententiam domini id quod intus est calicis et parabsidis, ut fiat et id quod de foris est mundum.

Dein cetera uitia etiam usu hominum et exercitio cotidiano purgari solent et quodammodo ipsius lapsus offensione curari: ut puta irae, tristitiae, inpatientiae languor meditatione cordis ac peruigili sollicitudine, fratrum etiam frequentia et adsidua prouocatione sanantur, dumque commota manifestantur [*](8] Matth. 15,19. 7] Prou. 4, 33 (LXX). 18] Matth. 23, 26. ) [*]( 1 uiti Hl 2 discendit Hl 3 prodere L iuquid AH1 5 illut A andum ... cap. 6 init. cunctorum expug extant in C 6 niortisque CGL: et mortis v om, AHT emanare H aolomoue AG1 7 cor tuum cor L1 cor tuum HL2T2v 8 improperio L* 10 scarum C habundantia H rtifecta CAGLT: referta HSv 11 dejeciat Gl 12 castigationem C 13 coulocemus GS1: collocemus rell. animam L1 lelunantem L1 14 occupatam L1 15 illum AH sublime ex subliuiissum L 16 principaJe G2LТ2v 18 sentiam L in∗∗tus L parabsidis CL: parapsidis AGHT 20 dein ... homiuum cuam. in C deinde Lc hominum usu LI et om. H taeiercitione cotidiana H 21 lnbsus CA 22 laugor 0 m 24 commota H )

117
saepias et crebrius arguuntur, ocius perueniunt ad salutem. hic uero morbus cum corporis adflictione et contritione cordis solitudine quoque ac remotione indiget, ut possit ad integrum sanitatis statum perniciosa aestuum febri deposita peruenire. sicut plerumque certa aegritudine laborantibus utile est, ut cibi noxii ne oculorum quidem ipsorum obtutibus offerantur, ne quod aspectus occasione desiderium eis letale gignatur, ita plurimum confert ad depellendum hunc specialiter morbum quies ac solitudo, ut mens aegra minime diuersis figuris interpellata ad puriorem perueniens contemplationis intuitum facilius pestiferum concupiscentiae fomitem radicitus possit eruere.