Institutiones

neque enim cunctis possibile est ebdomadibus protelare ieiunia, sed ne triduana quidem uel biduana inedia refectionem cibi differre. multis quippe aegritudine et maxime senio iam defessis ne usque occasum quidem solis ieiunium sine laboris adflictione toleratur. non omnibus infusorum leguminum esus conuenit eneruatus nec cunctis purorum holerum habilis est parsimonia nec uniuersis sicci panis refectio castigata conceditur. alius quantitate duarum librarum saturitatem non sentit, alius librae unius siue unciarum sex edulio praegrauatur. attamen unus in omnibus his continentiae finis est, ne quis iuxta mensuram capacitatis suae saturitatis oneretur ingluuie. non enim qualitas sola, sed etiam quantitas escarum aciem cordis obtundit ac mente cum carne pariter inpinguata noxium uitiorum fomitem igneumque succendit.

Quibuslibet escis refectus uenter seminaria luxuriae parit nec praeualet mens discretionum gubernacula. moderari ciborum pondere praefocata.. non sola crapula uini mentem inebriare consueuit: cunctarum escarum nimietas uacillantem eam ac nutabundam reddit omnique integritatis ac puritatis [*](1 paraiitur GH1Tv ideo A mentis animaeque Ar 2 enim eras. in  participantur A 8 diffinit. GH1 accipimus AH1T 4 corporum scilicet HT 6 continentiam G1 7 protdari A 8 cibi om, A 9 deferre H1T a multis p 10 nsque ad HLTv adflictionis labore H 11 tolerantur L1 non in Hx infussorum H1 esas G (sic saepe) usus H 12 pororum A2 porrorum olcrum H ... lis est.... cap. 9 non habet extant in C parsimonia. est L 15 adtamen A 16 est finis H 17 satuh ritatiH om. A honeretur C ingluuiae CL* inglobiae H2 ingluuia G (a in ras. m. 2) 19 inpinguatam Gl ita noxium H 20 sucoendet A 21 VII G non distinguit H quibuslibet... uenter auan. in C refertus G refertur T luxoriae G1H1L1 23 non] non enim AHTc (cap. 6 hic incipit in H) 2i scd functarum Hr uerum cunct L2 uaccillantem L 25 notabundam G1)

Infirmitas carnis ad puritatem cordis non officit, si haec modo quae fragilitas, non quae uoluptas exigit usurpentur. facilius uidimus uiros qui ab escis corpulentioribus omnimodis!? temperarent, quam moderate usos pro necessitate concessis, qui totum sibi pro amore continentiae denegarent, quam qui eas sub infirmitatis occasione sumentes mensuram sufficientiae custodirent. habet etiam corporis inbecillitas suae continentia ? palmam, dummodo escis defectioni carnis indultis adhuc indigentem se refectione defraudet tantumque esus indulgeat. quantum sufficere ad uiuendi usum temperantiae discretio rigida iudicarit, non quantum desiderii adpetitus exposcit. esculentiores cibi ut procurant corpori sanitatem, ita castitatis non adimunt puritatem, si cum moderatione sumantur. quidquid [*]( 3] Ezech. 16, 49. ) [*]( 1 despoliat G1H2r: dispoliat CAIVLTc adque C luioriae G1H2T 3 profetam CA ilm A 5 habundantia H1T comedebant CG1: recte? 6 dei iudicio A 7 sulfureo C sulphoreo GlHILT 8 proruptum H uitiositatis A2 satietatis uitio HT 9 de] est de G2Sv uegetato A1 uegito G1H2 uigeto G1 perceptione L 10 liberalitate G inmoderata libertate H 11 inuecillitas C animi om. A usurpantis L 12 VIII G infirmitas ... cordis euan. in C offendit H 13 tantummodo Tv fragilitas carnis Ac uoluntas AHT 14 opulentioribus Cc corpolentioribus G2LT 15 moderantes H usus HL concessisse H 17 eis A occassione H occansione T 19 defectionis LI 20 defrudet C fraudet H 21 sufficere om. A iuuendi C 22 iudicaret JP eicolentiores AH1L1 23 cibi om. L\' corporis HTs sauitem H castigatis C 34 quicquid AG2H2LT2 )

Uerissima est itaque patrum probatissimaque sententia, ieiuniorum et continentiae modum in mensura parcitatis tantum et castigatione consistere, et hunc esse perfectae uirtutis in commune omnibus finem, ut escis, quas sumere sustentandi corporis necessitate conpellimur, adhuc in adpetitu earum positi temperemus. quamuis enim quis corpore sit infirmus, perfectam uirtutem aequamque robustis ac sanis in omnibus possidebit, si desideria, quae fragilitas carnis non exigit, mentis rigore castiget. apostolus inquit: et carnis curam ne feceritis in desideriis. non ergo curam eius omnimodis interdixit, sed ut in desideriis fieret denegauit. uoluptuosam ademit diligentiam carnis, gubernationem uitae necessariam non exclusit: illud ne indulgentia carnis ad desideriorum occupationes noxias deuoluamur, hoc uero De corruptum nostro uitio corpus spiritales ac necessarias functiones explere non possit.

Summa igitur continentiae non sola temporis ratione nec escarum qualitate tantummodo, sed ante omnia conscientiae iudicio colligenda est. tantum enim debet unusquisque sibi frugalitatis indicere, quantum corporeae obluctationis pugna deposcit. utilis quidem et omnimodis obseruanda canonica ieiuniorum custodia: sed nisi hanc frugi fuerit ciborum refectio [*]( 13] Rom. 13,14. ) [*]( 2 quamobrem ... uirtus om. L: in marg. m. 2 legitur et (et add. m. 3) ut nulli statui uirtus parsimonii C parsimoma A1 5 VIIII G uerissima ... probatis cuan. in C 6 mensuramC 8 escas A ab escis HTv: cf. ep. 21, 5. 22 11 aequamq\' G robustus G%HT sanus G2H2T (noii corrigere cum r: aeque quam robustus ac sanus possideuitis si V ut uid. 12 carnis fragilitas A non Otn. HTr eget ex egit A 13 inquid AT perficeritis H 14 post desideriis H habet uerba quamuis ... iniirmus (u. 10), suo loco omissa 15 adimit AG1T 16 guueraationem C excluserit G1 17 occupationis H1 18 noxios G1 deuoluatur L1 corrupto C 19 spiritalis H 20 summa... sola tem euan. in C continentia H solo Hl 21 scarum C 23 fragilitatis HT oblectationis A 24 obseruanda est G2v 25 fnigi om. A frugalitatis H frugalis 7\' )