Institutiones

Ad integritatem mentis et corporis conseruandam abstinentia ciborum sola non sufficit, nisi fuerint ceterae quoque uirtutes animae coniugatae. humilitas igitur primitus oboedientiae uirtute et operis contritione corporisque fatigatione discenda est. pecuniarum non solum uitanda possessio, sed etiam desiderium earum radicitus exstripandum, non enim eas sufficit non haberi, quod plerumque solet etiam ex necessitate descendere, sed ne ipsam quidem, si forte oblatae fuerint, habendi recipere uoluntatem. irae conterendus est furor, tristitiae superanda deiectio, cenodoxia, id est uana gloria contemnenda. superbiae calcandus est fastus, mentis quoque ipsius instabiles uagique discursus adsidua dei memoria refrenandi, totiensque nobis est ad contemplationem dei lubrica cordis euagatio reducenda, quotiens subtilis hostis ab hoc intuitu mentem captiuare pertemptans recessibus nostri cordis inrepserit.

Inpossibile namque est extingui ignita corporis incentiua, priusquam ceterorum quoque principalium uitiorum fomites [*](1 pemeniri CG: peruenire rell. v 2 inedia ieiuniorum L 4 coherit CHX inedia C 5 perpetuam Gv 6 destricta GIL 7 castrimargiae GXT castrimargia L 8 elabuntur L melius AH 11 cfficatiam H 12 lassitudinem LXT 13 Ad ex Audi L 14 non sola L 16 contritionem Lx 17 uitanda est HTc 18 extirp. HT 19 habere v 20 discendere AXHX ipsa L forte om. A ablatae H oblitae Lx 21 est om. II 22 coonodoxia GH cenod. LT 23 conculcandus fastus (ota. est) L 24 instabilis AXT assidua* L 26 poruagatio Au intuitum C/1\t27 pertemtans A secessibus GL2\t29 quoque om. A)

quo enim modo flagrantes aestus concupiscentiae, qui non sola instigatione corporis, sed etiam mentis uitio succenduntur, extinxisse credendus est, qui aculeos irae cordis solius intemperantia prorumpentes mitigare non potuit? aut quonam modo putandus est carnis animaeque lasciuientes stimulos retudisse, qui superbiae uitium simplex non quiuit euincere? aut quemadmodum credendus est insertam carni luxuriam conculcasse, qui pecuniarum concupiscentiam forinsecus sitam atque alienam a nostra substantia non ualuit abdicare? qua autem ratione bellum carnis et animae triumphabit, qui idoneus non fuit morbum curare tristitiae? quantalibet urbs sublimitate murorum et clausarum portarum firmitate muniatur, posterae unius quam [?]is paruissimae protarum uastabitur. quid enim differt utrum [*]( 1 dMeribtiB Å 3 castrimargja LiT gnla & H 4 igitur] enim A ardentis AGSv: ardentes HLT cf. cap. 23 tflit. 5 quisquis ALv G non quaerit Hl npquiuorit Lr 7 numquam ... cap. 13 fin. robustioribus adcempta extant in C 8 confidas AH2v leuiore L 9 inferioribus A superaui G1 11 uocubula G2 uideantur AL1 12 munilium IF multas aariasque munilium (monil. L) species AL 13 districta H1 perfecte om. L1 perfecte uirtutem in marg. L1 uirtutem perfecte H 15 flagicantes Lx 16 succendentur L1 extincxiisse CH eitinguisse credendum Lx 18 quodadmodo C quodam modo A: 19 retundisse GHL 20 superriae C quieuit H1LT1 21 luxoriam G1H 22 adque C 23post abdicare r H cap. 13 incipit 24 triumpbauit CL idoneos Gl 25 morbo carere H )

Qui in agone contendit, non coronatur nisilegitime time certauerit qui naturales adpetitus carnis optat extinguere, extra naturam uitia conlocata primitus superare festinet. si enim apostolicae sententiae uim uolumus experiri, quae sint agonis mundani leges ac disciplina, primitus debemus agnoscere, ut ita demum harum conparatione scire possimus, quid nos in spiritali agone certantes beatus apostolus hoc exemplo uoluerit edocere. in illis enim certaminibus, quae secundum eundem apostolum corruptibilem coronam uincentibus parant, mos iste seruatur, ut is, qui se ad gloriosam coronam et inmunitatis priuilegio decoratam praeparare contendit et perfecta cupit agonis sudare certamina, prius in Olympiacis ac Pythiis certaminibus indolem suae iuuentatis ac rudimentorum robur ostentet in his siquidem iuniores, qui has disciplinas cupiunt profiteri, utrum mereantur uel debeant ad eas admitti, tam eius qui istis certaminibus praesidet quam totius populi iudicio conprobantur.

cumque diligenter examinatus quis primum repertus fuerit nulla uitae respersus infamia, deinde non seruitutis iugo ignobilis et ob hoc indignus disciplina hac uel congressu eorum qui hanc profitentur fuerit iudicatus, tertio si artis, si fortitudinis digna praeferat documenta et iunioribus coaeuisque decertans peritiam pariter ac uirtutem suae demonstrauerit iuuentatis, ac proficiens de epheborum luctamine [*]( 3] II Tim. 2, 5. 11] I Cor. 9, 25. ) [*]( 1 angusta HT 2 coniculi H pemitiosus GL penetralibus L: peneb trabilibus CAGT ciuitatis peaetrabilius H 8 non distinguit H qui ... coronatur cuan. in C 4 naturalis C obtat H1 6 sit C sunt H1 7 mundani agonia C agones H1 legis LI disciplinae HLT 8 possumus H1 in ovi. A: cf. 16,1 9 uoluit A 10 in illis] nullis C euim] ergo L eundem om. C 12 is] his C 13 perfectam LI 14 olimpiacis ac phetis H pithiis L 15 suam LI iuuentatis ,4: iuuentutis rell. v robor G1HT 16 ostendat H 17 ammitti X1 18 in istis Hl 19 conproh batur AGIL fort. recte 20 reppertus CH 21 ∗∗disciplina dignus ac (in eras.) L 22 fuerint Lx 23 proferat H 25 iuuentAtis CAI: iuuentutis reil v efoeborum C effeborum AH certamine A conluctamine H —)