Conlationes Patrum (Collationibus)

IOSEPH : Viorum quidem concubinarumque multarum antiqua illa libertas instante iam temporum fine et multiplicatione humanae generationis expleta non inmerito uelut minus iam necessaria per euangelicam perfectionem debuit amputari nam usque ad aduentum Christi oportuit benedictionem primordialis illius uigere sententiae qua dictum est: crescite et multiplicamini, et replete terram.

et idcirco iustissimum fuit, ut ex illa radice fecunditatis humanae, quae in synagoga pro dispensatione temporis utiliter aignit, angelicae uirginitatis flosculi germinarent ac suaue olentes continentiae fructus in ecclesia gignerentur. mendacia uero etiam tunc fuisse damnata totius ueteris instrumenti textus [*]( 2 1. c. 13 14 Mt 5, 37 17 CoL 3, 9 24 Gen. 1, 28 ) [*](1 urgebat Π productus ϒ aeu O get IP 2 insanum se Tv 3 inter) in Πc 6 inpntarentnr Π1 8 effenderet E 11 ac] a Σ 13 non dicam...sed nec om. TOr 17 in innicem T 18 numerus deest in T 20 aelud T 23 aigere om. T qua] quia II 26 sinagoga IIO 28 gigneretur II )

sed tunc demum id probabiliter diximus usurpatum, cum ei necessitas aliqua seu dispensatio salutaris adiuncta est, ob quam non debuerit condemnari. quale est illud quod conmemorastis de Dauid rege, cum fugiens insectationem Saulis iniustam ad Abimelech sacerdotem non proposito cuiusdam lucri nec studio laedendi quempiam, sed ut tantummodo semet ipsum ab inpiissima eius insectatione saluaret, mendacibus utitur uerbis, quippe qui manus suas inimici regis sanguine et quidem a deo sibi totiens traditi contaminare noluerit dicens: propitius mihi sit deus, ne faciam rem hanc domino meo, christo domi, ut mittam manum meam in eum, quia christus domi. est.

et idcirco dispensationes has quas uel ob uoluntatem dei uel ob praefigurationem spiritalium sacramentorum uel ob quorundam salutem sanctos uiros in ueteri testamento legimus exsecutos, in tantum nos quoque, cum necessitas coartauerit, non possumus abdicare, ut ne ipsos quidem apostolos, ubi consideratio alicuius utilitatis exegit, ab eis declinasse cernamus. quae paulisper interim differentes digestis primitus quae adhuc de ueteri testamento proferre disponimus post haec congruentius inferemus, ut facilius adprobetur uiros iustos et sanctos tam in nouo quam in ueteri testamento in his oeconomiis sibi per omnia concordasse.

quid enim de illa Chusi ad Absalom pro salute regis Dauid pia [*]( 1 Pb. 5, 7 2 Prov. 20, 17 4 Ex. 23, 7 13 I Reg. 24, 7 ) [*]( 1 locuntur ΣΠΟ 3 et ante postea om. II 4 inquid TO 5 ueniabiliter TITOv 6 non om. T 8 regem ΣΠ1 ahimelech 2 achimelech Π2 abimelec 0 9 cuiusquam ΠϒΟυ: at cf. Inst. X, 6 11 insectationem ΠΟ 12 equidem 0 16 bac Π1 20 possum 77 21 exigit Σϒ123 proferere 2 26 ocoenominiia 2 OeCωΝΟΜΘΙCT 27 husi II corr., item in- fra absalom 2\': absolom Σ1 abaalon UO absolon T (eadem diuersitas infra) )

quid etiam de illius feminae pronuntiabimus facto, quae suscipiens illos qui ad regem Dauid a praedicto Chusi fuerant destinati abscondit in puteo et expandens uelamen super os eius, cum ptisanas se torrere simulasset, transierunt, inquit, gustata paululum aqua, atque hoc eos figmento ab insequentium manibus liberauit? quapropter respondete quaeso mihi, quid fuissetis acturi, si qua nobis nunc sub euangelio constitutis similis fuisset exorta condicio: utrumnam maluissetis eos simili celare mendacio dicentes eodem modo: transierunt gustata paululum aqua, et inplere illud quod praecipitur: erue eos, qui ducuntur ad mortem: et redime eos qui interficiuntur, ne parcas, an ueritatis confessione latitantes prodere perempturis?

et ubi illud apostoli: nemo quod suum est quaerat, sed quod alterius, et: caritas non quaerit quae sua sunt, sed ea quae aliorum, ac de se ipso: non quaero, inquit, quod mihi utile est sed quod multis, ut salui fiant ? si enim ea quae nostra sunt quaerimus et id quod nobis utile est pertinaciter uolumus retentare, etiam in huiusmodi necessitatibus loqui nos necesse est ueritatem et reos fieri mortis [*]( 3 II Beg. 17, 14 12 L c. 20 19 Prov. 24, 11 (LXX) 22 ICor. 10,24 23 I Cor. 13, 5. Phil.2,4 24ICor.lO,33 ) [*](1 toto TOv circumuenientes Π1 4 ahitofel Π1ϒ utile om. IIO 10 cusi 0 11 distiDati T 12 tyunas T tisanas 0 tenere Π1 terere Π213 inquid TO panlolom T 16 eztorta 2 18 paalolum T 19 dicnntnr T 20 redimere ΠΟne] et T* in rOl. 21 peremtarii EO pott ubi in T add. eat a in. 2 24 se om. Σ, s. I. additum in n inquid IITO )

et idciroo nec integra caritatis uiscera possidere nec ea quae aliorum sunt secundum apostolicam disciplinam quaerere poterimus, nisi his quae districtioni nostrae perfectionique conueniunt paululum relaxatis condescendere utilitatibus aliorum prono maluerimus affectu et ita cum apostolo infirmis efficiamur infirmi, ut lucrari possimus infirmos.