De consolatione philosophiae

Animadverto., inquam, idque, uti tu dicis, ita esse consentio.

Sed in hac haerentium sibi serie causarum estne ulla nostri arbitrii libertas an ipsos quoque humanorum motus animorum fatalis catena constringit?

— Est, inquit; neque enim fuerit ulla. rationalis natura, quin eidem libertas adsit arbitrii.

Nam quod ratione uti naturaliter potest, id habet iudicium, quo quidque discernat; per se igitur fugienda optandave dinoscit.

Quod vero quis optandum esse iudicat, petit; refugit vero, quod aestimat esse fugiendum.

Quare, quibus in ipsis inest ratio, inest etiam volendi nolentuque libertas, sed hanc non in omnibus aequam esse constituo.

Nam supernis divinisque substantiis et perspicax iudicium et incorrupta voluntas et efficax optatorum praesto est potestas.

Humanas vero animas liberiores quidem esse necesse est, cum se in mentis divinae speculatione conservant, minus vero, cum dilabuntur ad corpora. minusque servitus, cum terrenis artubus colligantur.