Epistulae imperatorum pontificum aliorum

quam ob rem praecelsa sublimitas tua defensorum ecclesiae urbis Romae siue Damasi sacrae legis antistitis petitione perspecta, qua una tantum ex ecclesiis catholicae religionis obsequio a dissentientibus adhuc dicitur retentari, quoniam pro publica securitate metuendum est, ne aliqui hinc iterum tumultus oriatur, quandoquidem non parua sit separationis effigies, si ita aliquid putetur obclusum, Damaso eam iubebit aperiri, ut singuli uniuersique cognoscant, quo unitas studio sit colenda, qua omnibus pace uiuendum, cum ecclesiis restitutis plenissimam postulet congregatio ubique permissa concordiam.

IDEM AUGUSTI PRAETEXTATO p. u. Ea nobis est innata moderatio, ut publicam disciplinam sine cuiusquam calamitate munire cupiamus.

itaque quoniam animaduersionum occasionibus non fauemus, Ursini sociis ac ministris, quos praecelsa sublimitas tua propter quietem urbis aeternae de medio putauit esse tollendos, Roma tantum, cuius tranquillitati studetur, [*](6. Dat. post diem 16 Novembr. 367 et ante diem 12 Ian. 368. Edd. Bar. ad a. 368, 2; Haenel Corp. Leg. 223. 3 pu V 6 p k- a a V; et sic saepius 7 defensoris Bar. 9 ex ecclesiis (uel ecclesia) Meyer ex ecclesiae V, ecclesia ex Bar. 11 aliquis Bar. 16 congregationem o* promissa concordia Vf corr. Petschenig ) [*](7. Dat. die 12 Ian. 368. Edd. Bar. ad a. 368, 3; Haenel Corp. Leg. 223. 21 fine V, corr. a 22 animaduersionum occasionibus (uel animadnersorum occisionibus seu occasibus) Meyer: animaduersorum occasionibua V 25 romam V, corr. 02 ) [*]( XXXV. ) [*]( 4 )

IDEM AUGG. OLVBRIO P. U. Tu quidem, sicut proximis litteris indicasti, enixissimo studio praestare uoluisti, ut nulla in urbe Roma possit esse discordia Christianorumque populus profunda in otio securitate gaudere. sed quantum Aginatii clarissimi uiri uicariae praefecturae scripta testata sunt, adhuc aliquantos placata miscere delectat extramuranisque conuentibus frequens strepitus excitatur, Olybri parens karissime atque amantissime.

quam ob rem egregia sublimitas tua istius auctoritate praeceptionis et patriae praestet et legi, ut populo dissenentiti nulla intra uicesimum lapidem uel religio ad coeundum possit esse uel copia, ut, si cessare non uult, migret, ut iussum est, insana collectio. ita demum enim tumultibus cunctis procul longeque summotis certa pax plebi in aeuum omne tribuetur.

IDEM AUGG. AD AGINATIUM UICARIUM. Omnem his dissensionibus causam, quae, ut prudentia < tua > scripsit, sacratissimam urbem Christianorum populo fluctuante confundunt, auferre [*]( 2 exulare Bar. 5 dissensionis Bar. probante Petsclcenigio, sublatis dubitanler Jleyer; at cf. ep. 9 § 1 6 IANVAR V et Bar. in flwrg.: Iun. Bar. in textu TRXV (i. e. Triueris) V: om. Bar. AA. II Coss. Bar. ) [*]( 8. Dat. ut uidetur sub finem a. 368. Ed. Bar. ad a. 369, 3. 8 olibrio pu. V 10 populus V, corr. Bar. 11 gauderet Bar. 12 aliquantus V, corr. Meyer 17 regio dubitanter Meyer 20 omne, , quod coniecit Meyer, est in V (olile) ) [*](9. Dat. eodem die quo ep. 8. Ed. Bar. ad «. 369, 4. 24 quae Bar.: quem V tua add. 02 )

IDEM AUGG. AD OLVBRIUM P. U. Cum nihil possit esse iocundius uel abundantia uel quiete ac summa felicitas sit, quotiens duo ista iunguntur, procul dubio sublimitas tua perspicit, quam gratae nobis litterae tuae fuerint, cum et eos esse compressos, qui sanctissimam legem tumultu et seditione miscuerant, et annonam communis omnium patriae paulatim in statum pristinum redire coepisse testatae sunt.

sed haec propemodum non stupemus in noto; talem enim te futurum esse praesumpsimus, cum detulerimus tuis meritis praefecturam, qualem statim in administrationis exordiis inuenimus. denique non monemus, ut illustris auctoritas tua eandem efficaciam deuotionemque custodiens penitus statum plebis uel reformatione pristinae disciplinae uel necessariorum prouisionibus commodorum et modestiae gloria et bonis securitatis [*]( 3 agynati V 5 interpretatioibus V relinquatur V, ur exputixit o 6 pacis V, corr. Meyer 7 ciues Y, corr. Bar. 11 id V: is uel quid Meyer. uel Bar. quod Meyer: qui V ) [*](10. Dat. aliquanto post ep. 8. Ed. Bar. ad a. 369, 5. 15 olibrium pu. V 18 grae (= gratiae) V, corr. Bar. fuerint ex fuerunt corr. V 21 sint Meyer 25 deneque V, corr. o n (= non) V: nos inepte Bar. 27 reformationem V, corr. Meyer ) [*]( 4* )

neque ita origines criminum metiaris, ut mansuetudinem nostram de correctionibus singulorum aestimes consulendam, cum omnia, ex quibus aliqua potest esse confusio, sponte praeuenias ac sic sollicite uerecundeque compescas, ut nobis non tam incitandi necessitas relinquatur quam gratia comprobandi.

IDEM AUGUSTI AD AMPELIUM P. U. Iure mansuetudinis nostrae sensibus uel diuinitus datum est uel tranquillitate naturae, ne cum delinquentum facinore legum seueritate certemus ac spe emendationis futurae mitiorem esse uelimus correctionis iniuriam quam prouocat meritum noxiorum, Ampeli parens karissime atque amantissime.

dudum Ursini inquietudine prouocati, fauentes concordiae populi Christiani, quieti etiam urbis sacratissimae prouidentes uno interim loco intra Gallias dumtaxat perturbatorem tranquillitatis publicae statueramus iure cohiberi, scilicet ne applicatione morum late dissensionis incommodum spargeretur. uerum naturae nostrae mansuetudine leuigati ita memorato abscedendi copiam dedimus, ne ad urbem Romam uel certe suburbicarias regiones pedem introferre aut nequitiae suae contagionem conetur infundere.

id etiam de ceteris erroris eius consortibus, Gaudentio uidelicet, Urso, Rufo, Auxanone, Auxanio, Adiecto, <Leontio> et Rufino sancimus, ut quos nequitiae similitudo complectitur, eos eadem etiam [*]( 2 cura] scil. est incęptis V 8 origenes V ) [*]( 11. Dat. simul cum ep. 12, dum gerit urbis praefecturam Ampelius, qui successit Olybrio inter 21. Aug. 370 (Cod. Theod. II 10, 5) et 1. lan. 371 (C. Th. XV 10, 1) et locum dedit Bapponi inter 5. Iul. (C. Th. VI 7, 1) et 22. Aug. 372 (C. Th. VI 4, 21). Edd. Bar. ad a. 371, 1; Haenel C. L. 224. 10 idem aa ad ampelium pu. V 19 latg V 21 abscedendi Bar.: abstinendi V 25 Rufo 02: rufino V Leontio add. Meyer cf. p. 54, 8 sanctimus V, corr. 0 26 eos eadem scripsi: eosdem V, eiusdem Meyer )

Maximinum uicarium urbis Romae dedisse nos conducibilem iussionem etiam censurae tuae uolumus innotescere, quo circa memoratorum personas ab his, qui rei publicae nostrae praesident, procliuior statutis exsecutio deferatur maiorque sit eorum moderatio, qui qualitatem morum suorum atque actuum ad multorum specula senserint pertinere. ET MANU IMPEBATORIS : Uale Ampeli karissime atque amantissime.

IDEM AUGG. MAXIMINO UICARIO URBIS ROMAE. Est istud diuinitus institutum mansuetudini nostrae, ut, etiamsi morum emendatio in hominum uita sufficiat, numquam tamen ab indulgendi studio et uoluntate cessemus mitioremque esse cupiamus correctionis iniuriam quam prouocant merita delinquentum.

e quo oritur, < ut) Ursino, quem propter quietem populi Christiani et debitam religioni ac legibus disciplinam uno interim loco morari intra Gallias iusseramus, sub ea conditione euagandi arbitrium praeberemus, ne uel ad urbem Romam uel ad regiones suburbicarias audeat commeare.

qui si ingrata pertinacia statutum mansuetudinis nostrae egrediendum putauerit, eundem non iam ut Christianum, quippe quem a communione religionis mentis inquietudo disterminat, sed ut hominem factiosum perturbatoremque publicae [*]( 6 maximum V, corr. 02 9 statuti Petschenig maior quae V corr. a 11 ET Meyer: IN V 12 A. <parens > kar. drtbitanter Meyer ) [*](12. Dat. eodem die quo ep. 11. Edd. Bar. ad a. 371, 3; Haenel Corp. Leg. 224. 16 emendatio in V: emendationi dttbitanter Meyer sed ne sic quidem apta euadit sententia 17 mitiorem Lt} V 18 delinquentiam Bar. 19 ut add. Bar. 21 iusseramus (discedendi copiam fecerimus\') sub Bar. 22 condione V, corr. a euagandi Meyer: ne uagandi V ne uel Meyer: neue V )

sinceritas igitur tua iussionis nostrae serie debita ueneratione praelata singularum urbium atque regionum, quibus temporarie praeest, primores atque incolas propria scriptione conueniat, quatenus sciant ita memorato egrediendi terminos iure praescriptos una cum inquietudinis suae errorisue consortibus Gaudentio Urso Rufo Auxanone Auxanio Adiecto Leontio nec non Rufino licentiam praebitam, ut ab interdictis locis incessum intellegant abstinendum. sic enim mansuetudinis nostrae indulgentiam temperamus, ne occasione praestita uicinitate inquietorum ad aliquam forsitan uociferationem religiosi populi studia prouocemus.

GRATIANUS ET UALENTINIANUS AUGG. AQVILINO UICARIO. Ordinariorum sententias iudicum aut temporum limes aut contumacis pronuntiatio aut habitum coram partibus sancit examen et haec mediocris auctoritas labefactari atque conuelli nec a potentioribus nec ab impudentibus pertimescit: nostra praecepta per uestram neglegentiam destituta quae tandem poterit ferre patientia? quam quidem dum despicitis excitatis, ut longae [*]( 1 prosequatur V, corr. Bar. 3 probata Bar. ) [*]( 18. Data uidetur inter diem 9 Aug. 378 et diem 19 Ian. 379 Ed. Bar. ad a. 381, 1, quem secuti sunt Sirmond Append. Cod. Theod: p. 90; Coustant I 530; Collect. Concil.; Haenel Corp. Leg. p. 226. Petitionem concilii Romani (= Cone. Rom.), qua ut haec Aqttilino rescriberent imperatores adducti sunt, ex codice aliquo bibliothecae regiae i. e. Parisinae edidit Sirmond Append. Cod. TileQd. p. 78 (— Mansi III 624). 16 uicario ordinariorum. Sententias Bar., corr. Sinn. 17 sententias (sententiae Sirm.) iudicum aut quae Bar. contumaciao Sirm. 18 patribus Bar. (corr. Coust. in marg.) sancit V sed n ut videtur ex x corr.: sanxit Bar. examen nec a mediocri auctoritate Bar. 20 pertimescunt Bar. 21 ferri sententia Bar., firmare sententia Sirm. 22 (non\'. excitetis Bar. longa tolerantia desperatos sumat accentus Meyer, longae tolerantiae in desperatos sumat effectum Bar. )

etiamne uiuidius est, quod Ursini inussit amentia, quam quod serenitas nostra mitibus persuasit edictis, ut omnes, qui impios coetus profanata religione temptarent, uel ad centesimum urbis miliarium pellerentur, ubi pertinax furor ab obsequentibus destitutus in eius tantum perniciem rueret. qui solus erraret, et ut condemnati iudicio recte sentientium sacerdotum reditum postea uel ad ecclesias, quas contaminauerant, non haberent uel integrationem iudicii frustra <a> nobis impudenti peruicacia precarentur?

repetat laudanda et spectata sinceritas tua, quales ad uirum clarissimum Simplicium quondam uicarium litteras clementia nostra transmiserit, et desinat iterationem sperare mandati, quia pigendus mansuetudinis nostrae pudor est instaurare praeceptum.