Retractationum

In libro tertio: si quid mihi uideatur quaeris, inquam, in[*]( (4)) mente arbitror esse summum hominis bonum. uerius dixissem: in deo; ipso enim mens fruitur, ut beata sit, tamquam bono summo suo.

nec illud mihi placet, quod dixi: liquet dcierare per omne diuinum.

item quod dixi de Academicis, quia nouerant uerum, cuius simile appellabant uerisimile, idque ipsum ueri- 15 simile appellaui falsum, quod adprobabant, duas ob causas [*](1 Rom. 9, 11 5 Gen. 2, 7 7I Cor. 15, 45 8 Aug. de lib; arb. III, 21, 59. 62. ep. 166, 7. op. inperf. c. Iul. lIII, 104 10 De Acad. III, 12, 27 13 De Acad. III, 16, 35 14 De Acad. III, 18, 40 Cic. Acad. II, 67 sq. et 73 ) [*]( 1 intelligendum BQBV est om. El non om. 01 apostulo V 2 natus (u in ras.) DHl mali Ml in ras. contruuersia C1D1, contrauersia Ml 3 religio R beatudinis C ipse deus Q 4 sed— condidit add. B2 in mg. re D 5 bis condedit ClDlV sicut condidit om. R corpus e terra condidit Wl »e (a ras.) Q, e* (t ras.) H post terra add. Ml: de natura animae, quae M2 del. adtiiiet C1D1H1S1V, attiuet cet. 6 orinem H quae H sit om. a una Dl 7 est creatus E 8 similiter] simul ita H, similiter ita m, semper ita a e singolis V, singuli C singulae C2MNOB 12 mens] ms Ql sujnmo bono BFv 13 mihi illud v placit 01 dixi] d. de achademicis et W licet BW, libet l; cf. Ter. Eun. 331 degerare ClDl 14 omen BD2FGQ achademicis BCFGQRSVW uerum nouerant m 15 cuius om. P apellabant B, approbant E (ueri) simile idque ipsum D2 in ras. idque] qui R ipsum] uisum R 16 apellabam B, i appellari Q2 s. 1. falsum I falsum B quod** C, quod ad D approbabant (nt ex m corr.) H, approbant EBa ob duas W. )

laus quoque ipsa, qua Platonem uel Platonicos seu Academicos philosophos tantum extuli. quantum inpios homines non oportuit, non inmerito mihi displicuit. praesertim contra quorum errores magnos defendenda est Christiana doctrina.

illud etiam, quod in conparatione argumentorum Ciceronis, quibus in libris suis Academicis usus est, meas nugas esse dixi, quibus illa argumenta certissima ratione refutaui, quamuis iocando dictum sit et magis ironia dicebatur, non debuit tamen dici. [*]( 4 De Arad. II. 6. 14 sqq. 7 De Acad. III, 17, 37. II, 10, 24 11 De Acad. III, 20, 45 ) [*]( 1 recto. (a ras.) F ee ex 6 corr. H esset] fi e. Q quod] uel o 2 cuius C quia] q. et R in genere suo om. W 3 uer∗um D adprobant CD1, approbant ERa 4 (ueri) similia cum illi D2 in ras. nil D approbarent-nihil om. R approbarent mss. praet. CDHS1, adprobarint V adfirmarent CDGHSlV, affirmarent cet. 5 hoc om. a 6 probabilg ClDl, probare P «noncupabant Cl, nuncupant BIMI, nuncubant El, non culpabant a hinc D2 in ras., hic C1V1 ut ClDlR, ut hoc cet. v; cf. p. 15, 10 de om. Fl 7 platonicus CIDI, platonicos (to in ras.) M seu —10 doctrina add. Q1 in spat. uacuo seu CDER, siue cet. v achademicos BC2EGQ2RSVW, achade- micus ClDl 8 philosofos V, filosofos H, phylosophos E inpios] *pios <impioa C, impios ipsos BFGQSW, ipsos impios E, ipsus (u in o corr., impios add. m. 2) D hominis 01 9 immerito BQS2W quorum contra Q 10 magnus 01 defenda Ml illut C1, semper 11 comparatione BC2EFGPSW, comparationem MlR argumentorum compavatione E * 12 achademicis BC2DEFGQRSVW, achademices 01 u∗sus (i ras.) E meas] magnas meas EQ1. mea m argumenta illa v 13 refutaui (re et ui m. 2) Q iocundo B1 V 14 et magis-dicebatur om. Q liironia HMV, hi.ronia (e ras.) CD, yronia BEFW dicebatur] uideatur BFG1HPS1VWν, uidebatur E; cf. p. 9, 5 tamen debuit R1 ) [*]( XXXVI Augf. sectio I pari 2 ) [*]( 2 )

Hoc opus sic incipit: 0 utinam, Romaniane, hominem sibi aptum.

Librum de beata uita non post libros de Academicis, sed inter illos ut scriberem contigit.. ex occasione quippe ortus est diei natalis mei et tridui disputatione conpletus, sicut satis ipse indicat. in quo libro constitit inter nos, qui simul quaerebamus, non esse beatam uitam nisi perfectam cognitionem dei.

Displicet autem illic, quod Mallio Theodoro, ad quem librum ipsum scripsi, quamuis docto et Christiano uiro, plus tribui

quam deberem, et quod fortunam etiam illic saepe nominaui,

et quod tempore uitae huius in solo animo sapientis dixi habitare beatam uitam, quomodolibet se habeat corpus eius, cum perfectam cognitionem dei, hoc est, qua homini maior esse non possit, in futura uita speret apostolus, quae sola beata uita dicenda est, ubi et corpus incorruptibile atque [*]( 7 De b. uit. 1, 6 12 De b. uit. 1, 5; cf. De ord. I, 11, 31 13 De b. uit. 1, 2. 5. 14 De b. uit. 2, 14 17 I Cor. 13, 12 ) [*](1 incepit F roma*niane Q, romania G 4 titulus deest Q libri duo B2 s. l. 5 post] p. multos G achademicis BC1DEFGQRSW 6 contegit D\' occassione Cl, ocasione H 7 est om. EPQ1 diei om. EHMWOPQWV, dies BvGxa nalis R1 tridua R com- pletus (tu add. s. I.) H sicutJ sum Ql 8 ipse satis a constat R2 9 perfectam om. W, profectam D 11 displicit ClDl autem] tamen a quod manlio theodoro D2 in ras. mallio* (0 ras.) theodoro M, O mali othe odero Cl, malli theodoro E, manlio theodoro D2-HQVν, de forma nominis Mallii cf. Seeck ad Symm. p. CXLVIII n. 744., Aug. de ciu. d. XVIII, 54 (361, 18 ed. Hoffm.) 12 scribsi P uiro om. Fl, uero Cl plus] popts Ql 13 quam (a m. 2) Q, om. H deuerem 01, deuerim Dl etiam om. El illic etiam Q sepae M, sepe D 14 sapientes ClDx 15 habitare om. P ***beatam (bea ras.) C uitam beatam v 16 profectam Dl perfecta cognitione R qu*a (i ras.) M, quae N homini om. W maioris se (om. esse) C1 17 posset 01Dl futura] fura C1 18 incorruptebile V adque C1, et B )

Hic liber sic incipit: Si ad philosophiae portum.