Retractationum

[*]( (1) ) Cum ergo reliquissem uel quae adeptus fueram in cupiditatibus huius mundi uel quae adipisci uolebam et me ad Christianae uitae otium contulissem, nondum baptizatus contra Academicos uel de Academicis primum scripsi, ut argumenta eorum, quae multis ingerunt ueri inueniendi desperationem et prohibent cuiquam rei adsentiri et omnino aliquid, tamquam manifestum certumque sit, adprobare sapientem, cum omnia eis uideantur obscura et incerta, ab animo meo, quia me mouebant, quantis possem rationibus amouerem. quod miserante atque adiuuante domino factum est. [*]( 4 Aug. Conf. VIIII, 4, 7 8 Cic. Acad. II, 28 sq. 66. 68. 76 9 Cic. Acad. II, 59. 67. cf. Gell. Noct. Att. XI, 5, 6 ) [*]( 2 1] KI C2 in mg., om. BEFPQRW 3 de] contra am, om. CQR achademicis BD1EFGMSV, academicos am, om. CQR libri tres om. CEQR 5 mundi] scJi P uel H2 s. l. adhipisci V, adipisce Pl et me perforata membr. exciderunt H 6 otium1 i ini- tium E2 s. l. baptidiatus M ***tra H 7 achademicos BEFGMRSV, achademichos Q, acadeinicus ClD1 de om. H achademicis de BEFGRSV, achamicis Qx scribai P 8 post eorum ras. 4 litt. V uiri D1 disperationem PV 9 proibent Cl assentiri B2C2EFMl PQRS2V, assentire B1M2 alioquid H tamquam] tam El, quanquam 02 in mg. 10 certumq;** Q, que (certum add. H2 in mg.) Hl manifestum tanquam certum sit a approbare B02EFQS2W, aprobare M, adprouocare R omnia eis uideantur CD, eis u. omnia B, eis omnia uideantur cet. v 11 certa R *eo H quia] qui Sl, q*** H me CDlR, et mea H, et me cet. v 12 possim GS rationib; (b; m. 2. in ras.) C ammouerem E, amo∗∗∗∗ H nod H niiserante* (in ras.) C 13 adque C1, (q; in ras.) Mx, ac Q, et a iuuante DlE deo a )

Sed in eisdem tribus libris meis non mihi placet totiens me [*]( (2) )appellare fortunam, quamuis non aliquam deam uoluerim hoc nomine intellegi, sed fortuitum rerum euentum uel in corporis nostri uel in externis bonis aut malis. unde et illa uerba sunt, quae nulla religio dicere prohibet: forte, forsan, forsitan, for-tasse, fortuito, quod tamen totum ad diuinam reuocandum est prouidentiam. hoc etiam ibi non tacui dicens: etenim fortasse, quae uulgo fortuna nominatur, occulto quodam ordine regitur, nihilque aliud in rebus casum uocamus, nisi cuius ratio et causa secreta est. dixi quidem hoc, uerum tamen paenitet me sic illic nominasse fortunam, cum uideam homines habere in pessima consuetudine. ubi dici debet: hoc deus uoluit, dicere: hoc uoluit fortuna.

quod autem quodam loco dixi: ita conparatum est siue pro meritis nostris siue pro necessitate naturae, ut diuinum animum mortalibus inhaerentem nequaquam philosoph\'ae portus accipiat et cetera, aut nihil horum duorum dicendum fuit, quia etiam sic sensus posset esse integer, aut satis [*]( 1 De Acad. I, 1, 1. 9, 25. II, 1, 1. 3, 9. III, 2, 2. 3. 4 7 De Acad. I, 1, 1 13 ibid. ) [*]( 1 libris tribus meis Hl, libris m. tribus B toties BIEIMW, totius H pr. 2 appellasse B2EHPVWv, appellasse∗∗∗∗ S de.am (e ras.) C, deam (a in ras.) D, defl H 3 intelligi FQRS2 W, semper rerum e om. R uentum Ml corporis (e m. 2) C, corporibus Ql 4 nostris CDQ1, om. R aut] ac R 5 regio CI proibit 01, prohibit Dl forsan om. a 6 fortuitu BC2DEFGHQSVa, fortuite Cl prouocandum Fl est reuocandum B 7 etiam] enim a tacui. (t ras.) Q 8 furtuna D uocatur EG occulto (o pr. in ras.) C, ocpulto H ordine] nomine H 9 nichilque BFRS2, sic semper aliud om. W casum] causa S2 in mg. nominamus Ba 10 post est ras. 4—5 litt. M bec W 11 uideam (ui ex iu corr.) H, uidere Cl in om Ql 12 pessima consuetudinem CD ubi] ut ubi BEF2GQ1SVW, ut ibi FI debit 01 dicere* C, dicant B, facere QI 13 uoluit hoc B furtuna D copparatum C, comparato Hl 14 meretis Dl proj prout R 15 philosofiae DSV, filosophiae H, phylosophyae E, at h sapientie a in mg. \' 16 orum (h a m. 2) M duorum horum a, s. te (— scilicet) siue p lTiitis sQ p nec Q1 s. 1. 17 qui Q1 sic etiam G sic om. W, 9i Q1 possit BD2FGHS aut] ut Ml )