Locutiones in Heptateuchum

Extende manum tuam in gaeso quod est in manu tua contra ciuitatem. ista locutio notanda non esset nisi propter nomen, quod obscurum est eis, in quorum consuetudine non est. quid enim dicat gaeson, non facile intellegitur . hoc interpres Symmachus scutum appellasse perhibetur; Septuaginta autem interpretes, secundum quos ista tractamus, qui posuerunt gaeson, miror si et in graeca lingua hastam uel lanceam gallicanam intellegi uoluerunt: ea quippe dicuntur gaesa, quorum et Uergilius meminit, ubi ait de Gallis in scuto Aeneae pictis: duo quisque Alpina coruscant gaesa manu.

Et facti sunt inter medium castrorum, hi hinc et hi hinc. duo notanda sunt in hac locutione: unum, quod cum hostes qui uincebantur in medio essent, tamquam de his dictum est, quod hi essent hinc et hi hinc, cum potius ita Israhelitae fuerint, qui eos in medio posuerant percutiendos; alterum, quod inter medium castrorum eos factos esse dicit scriptura castra appellans etiam productas acies in proelio constitutas, cum castra non soleant appellari, nisi ubi exercitus ad manendum consistit; nisi forte ideo castra appellata sunt, quia cum omnibus suis ibant.

Exceptis pecoribus et spoliis quae erant in ciuitate praedati sunt filii Israhel secundum [*]( 3 Ios. 8, 12 8 Ib. 8, 18 17 Aen. 8, 661 sq. 19 Ios 8. 22 28 Ib. 8, 27 ) [*]( 3 insidie N putat 8. Z. m. 1 S 5 apellet N 8 geso b 11 quod b dicat om. b gaeson] ihesum L ihm SN 12 6jinachus N peribetur N 14 gaeson] ihesum L ihm SN 16 uirgilius LNS2bd 17 choruscat L c.oruscat (h eras.) S coruscat N 20 ostes N 22 israelite N 24 producta N 28 sec. cod. Alex. quae] qui N 29 cinitates N )

Israhelitae respondentes Gabaonitis dixerunt: uide, ne in me habitas, et quomodo disponam tibi testamentum? iam et superius tales locutiones uotauimus . hoc est enim "uide, ne in me habitas", quod est "apud me". id est in terra, quam eis promiserat deus. et hic tamquam ad unum hominem uidentur locuti, cum legatus ad eos non unus uenerit; sed more suo genti et populo responsa reddentes singulari numero loquuntur, sicut plerumque et ad ipsos deus uel ductor ipsorum. notandum etiam quod pactum pacis testamentum uocat scriptura more quidem suo; nam saepe ita loquitur.

Et nuntiatum est Iesu dicentes: inuenti sunt quinque reges absconditi in spelunca: pro eo, quod est: nuntiarunt dicentes.

Ita faciet dominus omnibus inimicis uestris, quos uos debellabitis eos: nihil minus esset huic sententiae, etsi non haberet "eos".

Et omnes cepit in bello, quia per dominum factum est confortari cor eorum, ut obuiam irent ad bellum ad Israhel, ut exterminarentur: notandum est "confortari cor" non semper in bono accipiendum.

Tu scis uerbum, quod locutus est dominus ad Moysen hominem dei de me et te: non dixit "hominem suum". [*]( 5 Ios. 9, 13 (7) 16 Ib. 10, 17 19 Ib. 10, 25 22 Ib. 11, 19. 20 26 Ib. 14, 6. ) [*]( 1 quem ammodum L 2 est om. LS 3 sunt S et-sint om. N excepta ideo bd 6 habites 82bd et] sed Lb comodo N 8 habites SPbd 12 locuntur LNS 14 qttidê more b quidem om. L 16 est om. N ihesu L 18 nuntiauerunt Nbd 19 Ita om. spatio uacuo N nostris LSNb 20 quos (o ex i m. 1) S 22 omnes cepit] rtctviccs eXo$sv cod. Alex. coepit LS 23 est om. b 27 mosen L )

Et dixerunt filii Ioseph: non sufficit nobis mons et equus electus et ferrum Chananaeo qui habitat in Baethsan . equum electum dixit pro equis electis, quod usitatum in nostro sermone non est: unde nonnulli latini interpretes noluerunt equum interpretari, sed "equitatum ". sic autem dictum est "equus electus" pro equis, sicut in nostra consuetudine dicitur miles pro militibus.

Et facti sunt exitus illorum Iordanes. et reuertentur fines ad mare. non dixit: reuersi sunt aut saltem reuertuntur, sicut solet de finibus dici, sed reuertentur, tamquam adhuc futurum sit, cum praeteritorum sit ista narratio . et in omnibus fere ipsis terrarum diuisionibus per singulas quasque tribus ita loquitur scriptura, ut futuri temporis uerbis utatur.

Refugere illuc qui percusserit animam nolens . hic "animam" uel hominem intellegere debemus uel uitam carnis, quae fit per animam: qua locutione et illud dictum est a fratribus Ioseph: non percutiamus eius animam, id est: non eum occidamus. nam si anima posset ab interfectore percuti, non diceret dominus: nolite timere eos, qui corpus occidunt, animam autem non possunt occidere.