Locutiones in Heptateuchum

Augustine

Augustine. Sancti Aureli Augustini Opera, Sectio III, Pars I-II (Corpus scriptorum ecclesiasticorum Latinorum, Volume 28.1). Zycha, Joseph, editor. Prague; Vienna; Leipzig: F. Tempsky; G. Freytag, 1894.

Non poteris manducare in ciuitatibus tuis decimationem frumenti tui.pro eo, quod est: non debebis.

Et incendes ciuitatem in igni: nos usitatius diceremus "igni". [*]( 1 Deut. 11, 14 9 Ib. 11, 16 15 Ib. 11, 24 18 Ib. 11, 25 22 Ib. 12, 17 24 Ib. 13, 16 ) [*]( 2 matutinum et serotinum bd 3 numquid] non quod LNS hoc L hic S 5 obaimam N obsiman LS o\'łt/J-av b 9 comederis bd 11 aliis] alienis S 12 sine (u super n superscr.) N singulare LB. 13 non. am (iam s. I. m. 1) S 15 cod. Graeci differunt flumen post magnum om. LSlb eufraten LSb eufratem N Euphratem d 16 iste usitate N decenter] deanter N 18 xa: om. cod. Alex. 21 quo] quod LNSb 22 potueris LNS; sed cf. Loc. XLVIIII et Quaest. in Deut. qvaest. XXVI 24 ciuitatem] auitatem N in om. LS usitatus N)

607

Si autem longe fuerit uia a te, ac si diceret: longa uia erit; aduerbium posuit pro nomine.

Et fenerabis gentes multas. fenerationem scriptura dicit mutuo datam pecuniam, etiam si usurae non accipiantur: unde est et illud in psalmo: beatus uir, qui miseretur et commodat. hoc enim maluerunt interpretari nostri, qui sententiam potius quam uerba sequenda putauerunt; nam in graeco habet SavsICei, quod est feneratur.

Et principaberis gentium multarum, tui autem non principabuntur. tamquam diceret: tibi non dominabuntur, hoc est gentes; genetiuus enim casus est singularis huius pronominis, quod ait tui — cuius datiuus est tibi —, non pluralis nominatiuus, cuius genetiuus est tuorum.

Si autem fuerit in te egenus in fratribus tuis . non uni homini, sed populo dicitur, ideo in te.

Si autem fuerit in te egenus in fratribus tuis in una ciuitatum tuarum in terra, quam dominus deus tuus dat tibi, non auertes cor tuum neque constringes manum tuam a fratre tuo egente; aperiens aperies manus tuas ei, fenus fenerabis ei, quantumcumque postulat et quantum eget. hic certe cum opera misericordiae praecipiat, non utique usurarum crudelitas suscipienda est: unde adparet, quod ait: fenus fenerabis ei, mutuo dandum, quod postularet, intellegi uoluisse. quod [*]( .1 Ib. 14, 24 (23) 3 Ib. 15, 6 5 Ps. 111, 5 9 Deut. 15, 6. 15 Ib. 15, 7 17 Ib. 15, 7. 8 ) [*]( 2 erit] fuerit d 3 faenerabis NL foenerabis S foenerabit d 5 uir om. d 7 sequaenda N 8 danzi LNS fenerator N 9 principaueris N 11 et 13 genitiuus Nbd 12 tui Ollł. LS datibus N 13 nominatibus N 18 ciuitacimn N ciuitatd. Non b 19 auertas LSb CUtocrtpi\'fl>tÇ cod. Alex. 21 aperies] aperiens N faenus L foenus S foenu d faciens N foenerabis Sd fęneraberis b 22 et] xa; cod. Alex. 24 faeneraberis LN foenerabis S 25 uoluisset Nb )

608
autem ait: aperiens aperies manus tuas, tale est et quod sequitur "fenus fenerabis", usitata locutio in scripturis sanctis.