Res Gestae

Exinde cum discursis itineribus magnis, Tipasam noster dux introiret, legatis Mazicum, qui se consociaverant Firmo, suppliciter obsecrantibus veniam, animo elato respondit, se in eos ut perfidos arma protinus commoturum.

Quibus imminentis[*](imminentis, NAG; minantis, Eyssen.; minanti, V.) periculi metu defixis, revertique iussis ad sua, Caesaream ire tendebat, urbem opulentam quondam et nobilem,[*](etnobilem, added in G; V omits.) cuius itidem originem in Africae situ digessimus plene, eamque ingressus, cum omnem paene incendiis late dispersis vidisset exustam, horridasque canitie silices, primam et secundam legionem ad tempus ibi locari disposuit, ut

Quae cum rumores crebri distulissent et veri,[*](crebri d. et ueri, tr. by Her.; ueri distulissent, G crebri, Eyssen.; certi, Novák; uero sustulissent et curii, V.) provinciae rectores, tribunusque Vincentius, e latibulis quibus sese commiserant, egressi tandem intrepidi ad ducem ocius pervenerunt. Quibus ille gratanter visis atque susceptis, agens etiam tum[*](tum, added by Her.; V omits.) apud Caesaream, fide rerum diligentius explorata, comperit Firmum per speciem paventis[*](pauentis, Kell.; parentis, Corn.; et, add. G; fauentis, V.) et supplicis, tectiore consilio id moliri, ut nihil hostile metuentem[*](metuentem, W2AG; operientem, Günther; merientem, V.) exercitum in modum tempestatis subitae conturbaret.

Quam ob rem conversus hinc venit ad municipium Sugabarritanum, Transcellensi monti accline, ubi inventos equites quartae sagittariorum cohortis, quae ad rebellem defecerat, ut contentum se supplicio leniori monstraret, omnes contrusit ad infimum militiae gradum, eosque et Constantianorum peditum partem Tigavias venire iusserat cum tribunis, e quibus unus torquem pro diademate capiti imposuit Firmi.

Quae dum[*](Quae dum, tr. by Her.; dumque, V.) aguntur, reverterunt Gildo et Maximus, Bellen e principibus Mazicum et Fericium gentis praefectum ducentes, qui factionem iuverant quietis publicae turbatoris[*](lac. 11 letters with 2 asterisks, G; lac. 3 1/2 lines, V.) --- producerent vinctos.

Quo ita ut statutum

Sed obtrectatores malivoli vetus factum laudantes, hoc ut dirum vituperant et asperrimum, Dardanos hostes memorantes internecivos, et iuste quae sustinuere perpessos, hos vero subsignanos milites debuisse lenius corrigi, ad unum prolapsos errorem. Quos nescientes[*](nescientes, Her.; scientes, V.) forsitan admonemus, hanc cohortem et facto fuisse[*](fuisse, added by Haupt; V omits.) et exemplo adversam.

Ante dictos[*](aduersam. antedictos G; dictis V; aduersam antedictis, with lac., Her.) Bellen et Fericium, quos duxerat Gildo, tribunumque sagittariorum Curandium, ea re iussit occidi, quod nec ipse umquam cum hostibus congredi voluit, nec suos ut pugnarent hortari. Agebat autem haec Tullianum illud