Exameron

quid ego foliorum describam diuersitates, quemadmodum alia rutunda, alia longiora, alia flexibilia, alia rigidiora sint, alia nullis facile uentis labentia, alia quae leui motu decutiantur aurarum? [*]( E )

Inexplicabile est singularum rerum exquirere proprietates et uel diuersitates earum manifesta testificatione distinguere uel latentes occultasque causas indeficientibus aperire [*]( F ) documentis. una nempe atque eadem est aqua et diuersas plerumque sese mutat in species: aut inter harenas flaua aut inter cautes spumea aut inter nemora uiridantior aut inter florulenta discolor aut inter lilia fulgentior aut inter rosas rutilantior aut in gramine liquidior aut in palude turbidior aut in [*]( 18 Bas. 113 A (47 E) 21 Bas. 113 B-D (48 B-E) ) [*]( 1 brabium CPSl et tn1 G brauium G m2 cet. 3 pariterque G (qae eras.) 6 quadrifidare escinditur C (corr. m1) GP quadrifida rescinditur V quadrifida interscinditur N post uidetur add. auxilio nam ipsa protectionis (pro in rail. ex per C) CG et (his exp.) P (in quo periectionis); cf. p. 101 u. 12 8 omni MSB omnia G (a exp.) cet. 10 profic*it C repellandam C 11 uaporandam DB uaporandi cet. 12 et om. N\' 13 uidetur C (u ex b) aduersum MSli 14 ergo CG et (r s. II.) B (r eras.) S 15 rotunda M\' et m1 CH rotunda C m3 91 m2 cet. 21 in diuereas (om. postea in) NI 24 roseta N4 (t eras. U) 25 aut in g. liquidior 8. u. C palute (corr.) tn3 C m2 GP turbidior G m2 MB turpidior G ml cet. )

tactus ipse aquae alibi lenis, alibi asperior, plerumque pinguior est. pondere quoque distat frequenter ut specie; [*]( 1 prespicatior C et (per m2) G praespicatior P prispicatior M\' assamto C adsumpto cet. 2 colorum II (locorum G m2) rigore CP et (-6 m2) G 3 uaborantia C (corr. m3) P 4 exestuat CGP aestuit 1K m1 M\' aestuet W m2 2T umore M humore (h 8. u. m2) SB eet. 9 coutritis C (t pr. in ras.) S (con 8. u. m2) contristis P tritis M amarior a m2 B absentio PN\' et m1 CGP absintio S, m2 CB et (corr. absentio) M absinthio G m2 V 10 alusterior C (1 eras.) 11 terebentis C m1 terebenti ml GP terebinti VMSB et m2 CGP terebynti W terebynto -łM\' interior pars a 12 misceantur V&M\' 14 aluat C (u eras.) adluat MS alat cet. 16 fructuum YMSB 20 snauitate Brux. sua uirtute 21\' 21 cerasis MSB cereseis 91 ceraso W (aso in ras.) ceraseis CPM\' et ml G cerasiis G m2 V ficu Gm2 SB et (m2 fico) M im malo CGP dactilo ΠUB dactylo eet. 23 pinguior.. C ut in ras. S et G m2 )

i Sed quid ego uili sermone decerno cum alta atque pretiosa ratione naturae, cum iste sermo humano alatur ingenio, naturam autem omnium prouidentia diuina formauerit? unde [*]( F ) uelut habenis quibusdam uerborum cohibenda diffusio est, ne quod Solomoni specialiter sapientiae munere diuinitus uidetur esse conlatum, usurpatorie uideamur exponere differentias arborum et uirtutes radicum et quaecumque sunt abscondita et inprouisa, sicut scriptum est. quae nec ab ipso [*]( 5 Bas. 113 AB (48 AB), cf. Plin. N. H. XIII 66; XXIIII 42 11 Bas. 113 B (48 AB), cf. Plin. N. H. XXXVII 43 et 46 23 Sap. 7, 20 sq. ) [*]( 1 extimatur II aestimatur G m2 cet. 2 si cum] sicut G (m2 si sicut)$(\' discrepat G m2 discrepent UM\' discrepant Ql\' 5 caerasi G cerasei S&M\' 6 lacrimam CP alia CPV 7 gutta CP produnduntur C 9 libya %M\' libia cet. 10 decet esse M. Haupt Opusc. III 618 11 soliditate CPY 14 elechtro C (h eras.) P electhro V lectro %\' 15 uidentur G (n exp.) cet. 18 iste C (e in ras.) 20 uelut TIMSB et uelut N\' abenis CGP 21 solomoni M solomon CP salomon G ml V salomoni Gm2 cet. 22 usurpatorie MSB usurpatoriae C (a alt. eras.) cet. )

quodsi inriguis aquarum [*]( 59 A ) plerumque et segetes laetiores sunt et uirides fabae et hortorum [*]( B ) multiplex suscitatur et resuscitatur gratia, si uiridantibus toris fluuiorum exundantium ripa decoratur, quemadmodum ad uerbum domini, quod omni aquarum cursu est redundantius, subito creatura uirgultorum omnis effloruit! festinarunt campi non commissam sibi frugem edere, ignorata horti holerum genera, florum miracula germinare, ripae fluminum se uestire myrtetis, properauerunt arbores cito surgere, cito se in florem induere, [*]( C ) uictum hominibus, pecoribus pabulum ministrare. fructus communis est omnibus, usus quoque est datus omnibus. simul utrumque arbores germinarunt, aliud quo uesceremur, aliud quo refrigerante umbra defenderemur a sole. cibus in fructu, usus amoenitatis in foliis; tamen quia praescia erat prouidentia creatoris quod fructum sibi maxime hominum auiditas uindicaret, reliquis prouidit animantibus, ut specialem iis donaret alimoniam. itaque esca his non mediocris in foliis [*]( D ) est corticibusque siluestribus; ea quoque quae ad usum medendi proficerent, id est suci lacrimae surculi pariter ministrata sunt. itaque illa quae post experimento usu exemplo utilia cognouimus, ea a principio creator, cui usui apta donaret, praescientiae suae maiestate de sinu terrarum iussit exire.

et quia iussit dominus ut germinaret terra herbam faeni [*]( 1 Reg. m 4, 29 (33) 4 Uerg. Georg. I1 5 Uerg. Aen. VI 674 11 Uerg. Geor,. I 187 sq. 25 Gen. 1, 11 Baa. 105 C, IUS A (45 A-C) ) [*]( 2 non.. C (ex ut uidetur eras.) 3 omnis M (corr. omnes) S omnese CP et (e alt. eras.) G omnes ae V omne secretum 81 (s uerbi rationes eras.) 31\' (in quo racionis) M\' et (in quo creaturae om. legitur rationis) B 7 cursus CP et (s eras.) G (s exp.) B 9 aedere CP et (a exp.) G 10 mirtetis CM 12 pecoribus 115 pecori cet. 15 in fructu usua MSB infructuosus G (osus exp. m2) cet. 17 fructu Gml fructus G m2 P 19 hiis C his cet. alimonia C (post a alt. raa.) P et (-4 m2) G 20 aedendi CP edendi G (corr. m2) VM 25 terram C (m del. in3) faeni %M\' foeni %\'MS feni cet. )

\' Magna dei uirtus in singulis. nec miretur aliquis, si in uirgultis magnam dei dixi esse uirtutem, siquidem magnam uirtutem suam in lucustis esse dixit et bruco, eo quod diuinae maiestatis offensa magna moderamine sterilitatis Iudaicae atque inopiae solueretur. magna enim uirtus patientia, magna uirtus prouidentia. indigni enim erant, qui uterentur [*]( B ) [*]( 20 Psalm. CIIII 34 Ioel 1, 4 ) [*]( 4 putet C (u ex 0 ut uidetur) uaccillare MI (c pr. eras.) uacillare GPyraiMSB 5 dnbium] deuium ed. Bom. 7 idque C (id in ras.) 9 seminis C (is ex um m1) salices C (es ex is m3) 11 arbus 1nl CV arbuste G (-tQ m2) arbusta P arbor CV m3 cet. 13 primo Uallombrosanus 32 (nunc Laurent.) et liber 8. Marci 509 (nunc Laurent.) cohalescit CPV coalescat G (i 8. a alt. m2) salices II (-is m2 G) 15 habent B radices CB et (corr. m2) G radicis P (-es m2) 91\' (radix m2) generatio om. N uirtutem G (em ex um) 16 eil. C satione MSB sationem CP ratione VN\' et in mg. m2 B 18 dni G 19 dni B 20 lucustis M\'M et ml CGP&S locustis m3 Cm2 GPlS bruco CPiCM\' et fill G brucho G m2 cet. 21 magna CPUM\' et fill G magno G m2 cet. 23 enim II etenim N )

quis pineam uidens non stupeat tantam diuino praecepto artem inolitam inpressamque naturae, quemadmodum ab ipso centro distantibus licet mensuris pari adsurgat glutino, quo proprios fouet fructus ? itaque per circuitum eadem species [*]( C ) et ordo seruatur et quidam in singulis plagis nuculeorum partus exuberat atque in orbem redit fructus et gratia. itaque in pinea ista imaginem sui natura uidetur exprimere, quae a primo illo diuino caelestique mandato priuilegia accepta custodit et partus suos quadam annorum uice et ordine refert, donec consummatio temporis impleatur.

sed ut in hoc fructu gratam speciem sui signat, ita etiam in myricis, id est [*]( D ) humilibus uirgultis figuram inprobae calliditatis expressit. sicut enim duplici corde uiri ubique praesto sunt et gratiam simplicitatemque apud bonos praetendunt et uitiosissimis glutinantur, ita etiam et in aquosis et in desertis contrario quodam usu haec uirgulta nascuntur. unde et Hieremias dubia morum atque insincera myricis comparauit.

>Germinet inquit terra, et statim omnis surgenti germine [*]( E ) terra completa est.

et homini dicitur: dilige dominum deum tuum, et non est caritas dei omnium infusa uisceribus. [*]( F ) surdiora corda hominum sunt quam dura saxorum. terra [*]( 15 Bas. 116 C (49 B) 20 Hier. 17, 6 22 Bas. 116 A (48 E) 23 Deut. 6, 5 Matth. 22, 37 ) [*]( 3 brncum CPYNłB et Gml bruchum G m2 cet. 5 quia (s 8. U. m3) C et (in quo pineam, s eras.) G 6 arte CP 9 nuculeorum (u alt. eras.) %LS nucleorum M\'B 11 *pinea G (s eraa.) 13 quadam C (a pr. in ras.) referat C refret ¥l\' 14 fructum CP fructu G (tu ex tft) M et (8 in mg. m2) S 15 et 21 myricis p. myricibus N\'SB miricibus cet. 16 inprope C 19 acosis C 20 et s. u. C, ut uidetur ml, fort. delendum in hieremia G 22 post terra add. herbam uirentem Uallombrosanus 32 et liber s. Marci 509 omnes G (omni m2) WMS sargent in MS 24 deum om. N\'B )

uide in paruis quae prouidentia sit dei et, quia [*]( 61 A ) conprehendere non potes, mirare quomodo alia semper florentia reseruarit, alia mutationes habere uoluerit expoliationis et amictus. inter cana niuium, pruinas frigorum uiriditatem suam arua conseruant et cum ipsa tecta sint gelu, partus sui tamen haut exiguam speciem uiriditatis obtexunt. in ipsis quoque generibus arborum, quae diuturnis frondibus uestiuntur, non mediocris distantia est. seruat indumentum suum semper olea uel pinus, sed tamen folia sua saepe commutant nec ea [*]( B ) quasi diuturna, sed quasi succedanea praetendunt suae arboris pulchritudini perpetui integritate uestitus uicem muneris obumbrantes. palma autem uirens semper manet foris et diuturnitate, non inmutatione foliorum. nam quae primo germinauerit folia, ea sine ulla substitutionis successione conseruat. imitare ergo eam, o homo, ut dicatur et tibi: statura tua similis facta est palmae. serua uiriditatem pueritiae tuae et illius innocentiae naturalis, quam a primordio [*]( C ) recepisti, ut plantatus secus decursus aquarum fructum tuum in tempore tuo habeas praeparatum et folium tuum non dixerit. hanc uiriditatem gratiae semper florentis in Christo secuta ecclesia dicit: in umbra eius concupiui et sedi. hanc praerogatiuam doni uirentis acceperunt apostoli, quorum nec folium umquam potuit elabi, ut eorum etiam umbra curaret aegrotos; obumbrabant enim infirmitates corporis fides mentis et florentia merita uirtutum. mane ergo plantatus in [*]( D ) [*]( 6 Uerg. Georg. II 376 10 Bas. 109 A (46 B) 115 B (49 B) 18 Cant. 7, 7 20 Psalm. 1 3 23 Cant. 2, 3 25 Act. 5, 15 ) [*]( 5 resemauit N\'B seruauerit V 7 sunt II (sint G m2) B, fort. recte 8 haud G m2 aut G m1 cet. 9 diurnis II 12 diurna n succidanea B Tell. 13 uice G (e ex 6) B 17 ea CPV 23 umbra C 24 acceperunt II (e alt. m2 ex i G) acceperant et N 26 obumbrabant ,cripsi obumbrabat M et (ba exp.) S obumbrant IIB obumbrat N\' infinnitatis C infirmitati N\'MS, fort. recte )

bene admonuit iste uersiculus repetere paene intermissum quia diximus praecepto domini uitem etiam pullulasse, [*]( 62 A ) quam postea post diluuium a N oe plantatam esse cognouimus. sic enim habes, quia Noe agricola erat terrae et plantauit uitem et bibit de uino eius et obdormiuit. non ergo Noe auctor est uitis, sed plantationis. neque enim nisi eam repperisset ante generatam, plantare potuisset. cultor ergo, non auctor est uitium. deus autem, qui sciret quod uinum sobrie potatum sanitatem daret, augeret prudentiam, inmodice sumptum ad uitia causas daret, creaturam dedit, abundantiam [*]( B ) humano arbitrio reseruauit, ut parsimonia naturae esset magisterium sobrietatis, abundantiae noxiam lapsumque temulentiae sibi ascriberet humana condicio. denique et ipse inebriatus est Noe et obdormiuit consopitus a uino. inquit per uinum patuit deformitati, qui per diluuium excreuit ad gloriam. sed dominus et in eo creaturae suae gratiam reseruauit, ut eius fructum nobis conuerteret ad salutem ac per eum nobis [*]( c ) peccatorum remissio proueniret. unde pie Isaac dixit: odor lacob odor agri pleni, id est naturalis odor. quid enim pleno rure suauius, quid uitis odore iucundius, quid fabae flore gratius? unde quamuis ingeniose quis ante nos dixerit: \'non uitem aut ficum patriarcha olebat aut frugem, sed spatiosum spirabat gratiam\', ego tamen et odorem ipsum terrae simplicem atque sincerum pro gratia benedictionis accipio. quem fraus nulla conposuit, sed ueritas indulgentiae caelestis [*]( D ) [*]( 2 Cant. 7, 8 sq. 3 Cant. 5, 1 7 Gen. 9, 20 sq. 11 Sir. 34, 28 sq. (31, 37 sq.) 17 Gen. 9, 21 21 Gen. 27. 27 25 cf. Philo Quaest. in Gen. IIII 214, de Iacob II 1, 4 ) [*]( 1 ut in in ras. min. spatii C 4 repetere pene C (ere p in ras.) repeti paene P 5 praeceptum C 9 uitis... sed C (sed eras.) 18 sumptus C\' (s alt. 8. u. m3) ad.uitia (i eras.) CG uitia tua N\' 18 deformitate C 19 gratiae C 21 remissio peccatorum N\' 23 iocundius GPV et m2 CilS 27 accipio CGP accipiam cet. )

Qui uindemiam colligit uasa prius quibus uinum infunditur [*]( 61 E ) mundare consueuit, ne sors aliqua uini gratiam decoloret. [*](F ) quid enim prodest ponere uitem ordine, fodere quodannis aut aratris sulcos ducere, putare, subrigere, adiungere ulmis et quodam conubio copulare, si tanto labore uina quaesita in uase coacescant? matutinos quoque solis ortus si quis spectare desiderat, emundat oculos suos, ne quid pulueris, ne quid purgamentorum oculis eius insidat, quo tuentis hebetetur optutus, neue aliqua caligo nebulosa corporeos uisus [*]( 62 E ) spectantis obducat. nobis in lectione exoriundus est sol, qui ante non fuerit. primum iam diem sine sole transiuimus, secundum sine sole transegimus, tertium sine sole confecimus: quarto die iubet deus fieri luminaria, solem et lunam et stellas. sol incipit. emunda oculos mentis, o homo, animaeque interiores optutus, ne qua festuca peccati aciem tui [*]( 1 Gen. 27, 28 6 cf. Usener Epic. fr. 396 7 cf. Baeda de orth. Gramm. lat. VII 289, 12, Albin. Orthograph. ibid. 309, 34 K. 8 Uerg. Ecl. I 73 9 Uerg. Georg. I 2 ) [*]( 2 uim om. nB (abundantiam 8. u. m2 G); habundantiam post frumenti add. B et olei N\' 3 est est C laus om. M, in mg. m2 S gloria 8. u. ml C potestas M (exp. m2 et 8. scr. perpetuitas) S 4 post amen add. CONTULI M EXPLICIT DIES TERTIUS (haec om. GP). INCIPIT DIES QUARTUS UMB et WM\' (add. DE LUMI- NARIIS) 1:\' (add. DE LUMINARIBUS) EXPLIC DE DIE III. SOI AM- BROSII. INCIPIT EIUSDEM DE DIE IUI. S EXPLICIT LIBER TER- TIUS. INCIPIT QUARTUS Brux. 6 in quibus C (in del. m3) 8 prodeest C (e pr. eras.) P quodannis P et ml CG quotannis C m3 G m2 cet. 11 uasae C (e in ras.) 13 insideat %\'MS insidiat &3f\' intuentis V intuentes N (-is m2 I\') aebetetur CGP euitetur Y 14 corporeus C 15 spectantes CUM\' et (-is m2) G espectantis P eioriundus HB exoriendus Gm2 cet. 19 oculus C (-os corr.) P animique MS 20 interiores GU m2 S interioris GQI ml cet. )

non igitur te tanto splendori solis temere committas oculus est enim mundi, iocunditas diei, caeli pulchritudo, naturae gratia, praestantia creaturae — sed quando hunc uides, auctorem eius considera, quando hunc miraris, lauda ipsius creatorem. si tam gratus est sol consors et particeps creaturae, quam bonus est sol ille iustitiae! si tam uelox iste, [*](C ) ut rapidis cursibus in die ac nocte lustret omnia, quantus ille, qui ubique semper est et maiestate sua complet omnia! [*]( 21 Secundi sent., cf. Mullach Fragm. phil. graec. I 518 u. 25 sqq., 513 n. 12 22 Bas. 12 AB (50 DE) 25 Malach. 4, 2 27 Psalm. LXXI 19 ) [*](1 aspeetu CP 2 scriptura C 8 ac C (tn ras.) 12 aspectu C 14 proderet 91M\' prodiret 81 \'MSB 15 brucus CP et ml G bruchus G m2 VMSB rnbus UМ\' rebus ?l\'; brucus corruptum, fort. ex arbos (arbus) ortum 20 splendore CG 21 iucunditas M\'M et (ioc. corr.) U\' m1 S m2 22 praestantia C (tan ml in ras. min epaiii) 23 lauda prius ipsius N\' )

Ergo cum uides solem, adtende terram, quae ante fundata est, adtende herbam faeni, quae praestat ordinis priuilegio, [*]( E ) adtende ligna, quae plaudunt, quod priora luminibus caeli esse coeperunt. numquid merita faeni maiora quam solis aut numquid potior ligni praerogatiua ? absit ut insensibilia tanti muneris praeferamus ministro. quid igitur praeuidit altitudo sapientiae et scientiae dei, ut prius inciperent ligna esse quam illa duo mundi lumina et quidam caelestis oculi firmamenti, nisi ut cognoscerent omnes diuinae testimonio lectionis terram sine sole posse esse fecundam? nam quae [*]( F ) potuit sine sole prima rerum semina germinare potest utique semina accepta nutrire et proprio fotu sine calore solis partus edere.

hac igitur uoce quadam suorum munerum clamat natura: bonus quidem sol, sed ministerio, non inperio, bonus meae fecunditatis adiutor, sed non creator, bonus meorum altor [*]( 1 lob 9, 7 4 Philipp. 2, 7 5 Ioh. 1, 9 8 Agg. 2, 60 20 cf. p. 111 u. 21 ) [*]( 3 orarum II (hor. m2 G) 91 (corr. m2) M\' 6 obiectus n (s eras: (?) B 7 quianta C 8 ego semel et CGP semel et ego V et ego semel N\' ego semel MSB 9 motu C non potest sustenere C (test suste in ras. minoris spatii) 11 quanto magis N\' damnum est G (est 8. N. m2) 15 plaudunt C (a 8. U., au in ras., fort. plodunt scriptum fuit) 16 numquid potior C (potior exp. mt) 20 luminaria GN\'S et (ria eras.) P, cf. p. 110 it. 18 21 firmamento C 25 aedere CP 27 alator (a alt. eras.) CG al.tor P alitor N\' )

>Sed ne oculorum tibi exiguum uideatur esse testimonium, [*]( C ) emunda aurem, admoue eam caelestibus oraculis; duobus enim et tribus testibus stat omne uerbum. audi dicentem: fiant luminaria in firmamento caeli ad inluminationem terrae. quis hoc dicit? deus., dicit. et cui dicit nisi filio? deus ergo pater dicit: (fiat sol\', et filius fecit solem; dignum [*](D ) enim erat, ut solem mundi faceret sol iustitiae. ipse ergo eum in lumen adduxit, ipse eum inluminauit, ipse ei donauit fundendi luminis potestatem. factus est ergo sol; ideo et ipse seruit, quoniam dictum est: fundasti terram, et permanet; dispositione tua permanet dies, quoniam uniuersa seruiunt tibi. etenim cum dies seruiat, quomodo non seruit sol, qui factus est in potestatem diei? quomodo non seruit [*]( 6 Rom. 8, 15 8 Psalm. CXXXXVIII 3 Dan. 3, 62 sqq. 11 Psalm. CXXXXVIII 9 eq. 18 Gen. 1, 14 Bas. 120 BC (50 E, 51 A) 22 Malach. 4, 2 25 Psalm. CXVIII 90 sq. 28 Psalm. CXXXV 8 sq. ) [*]( 6 congemiscit C m3 GPB et m2 21S mecum parturit IIB et conparturit cet. 7 redemtio C 8 adsistens ... mecum Otn. G ymnum C 17 etmunda C (t exp. m3) G (t eras.) PM 22 erat enim N ergo 8. u. ml C 26 dispositione C (si 8. u. m3) 28 potestatem G m2 SB potestate Gml cet. ) [*]( XXXII. Ambr. pars 1, falc. 1. ) [*]( 8 )

atque ut sciamus quia fertilitas terrarum non calori solis ascribitur, sed diuinae indulgentiae deputatur, ait propheta: omnia a te expectant, ut difficultatem cibum in tempore: dante te eis colligent sibi, aperiente te manum tuam uniuersa implebuntur bonitate et infra: emitte spiritum tuum, et creabuntur et renouabis faciem terrae et in euangelio: considerate uolatilia caeli, quia neque serunt neque metunt, et pater uester caelestis pascit illa. non ergo sol aut luna fecunditatis [*]( 65 A ) auctores sunt, sed deus pater per dominum Iesum omnibus liberalitatem fertilitatis inpertit.

Pulchre autem exposuit nobis propheta quid sit quod ipse ait quia fecit deus solem in potestatem diei et lunam in potestatem noctis. nam in ipso psalmo centesimo tertio, de quo supra diximus, scripsit: fecit lunam in tempora, sol agnouit occasum suum. cum enim [*]( 4 Bas. 117 C (50 B) 8 Luc. 12, 48 13 Psalm. CIII 27 sq. 15 Psalm. CIII 30 17 Matth. 6, 26 23 Psalm. CXXXV 8 sq. 25 Psalm. CIII 19 ) [*]( 2 subito G 3 serenius C serenus VN\' 5 coronatum floribus MS 6 pudes CP uenerante M (corr. m2) uenerande S (corr. m2) 7 renidere MS 10 nuncopatum (corr. m2) CG nunccopatum P (nunccop. m2) 14 eis CPaL\'M\'MS et (ex illis) a illis G (illi del. m2 et 8. scr. ei, sed eras.) V (m2 eis) iUiş eis B 15 ubertate N\' 18 nec metnnt M 22 ipse C (e ex i m3) 24 nam] nam et N\' 25 luna C (ųf. m3) YM\' 26 tempora Cml tempore Cm3 GPY temp̃ U\' cognouit N\' )

Mouere autem potest quod ait: fiant luminaria ad [*]( EF ) inluminationem super terram, quae discernant inter [*]( 6 Ioh. 17, 1 15 Baa. 124 A (52 BC) 25 Gen. 1, 14 Bas. 124 B (52 D) ) [*]( 2 diei potestate N potestatem ... potestatem G (fort. m2! PB 3 obedire C et (corr. m2) G 4 fort. atque 〈nunc〉 5 agnouerit M, fort. recte 7 ocasu C 8 uitam donaret N\'MS 9 et om. II 11 quia 3VS 12 in om. N\' 15 non in ras. minoris spatii C 17 perspicuo C (i ex e m3) quando C (o in ras.) 18 eam VM eum cet. 22 uiduatus C (u alt. in ras.) 25 fiant M ut fiant cet. 26 discernent C ) [*]( 8* )