Expositio Psalmi CXVIII

Ambrose, Saint, Bishop of Milan

Ambrose. Sanctii Ambrosii Opera, Pars Quinta (Corpus scriptorum ecclesiasticorum Latinorum, Volume 62). Petschenig, Michael, editor. Vienna; Leipzig: F. Tempsky; G. Freytag, 1913.

pone ergo martyrem inter pericula constitutum, cum inde inmanitas bestiarum ad incutiendum terrorem infremat, aliunde stridor candentium laminarum et flamma fornacis ardentis exaestuet, ex parte alia personent tractus grauium catenarum, hinc carnifex cruentus adsistat: pone, inquam, circumspectantem omnia plena suppliciis. deinde cogitantem mandata diuina. illum ignem perpetuum, illud sine fine incendium perfidorum. [*]( 9 Ps. 119, 7 17∗Ps. 118, 161 19*Ps. 33,10 20 Ps. 111,1 21*Ps. 111.1 ) [*](def. A) [*]( 2 uires M iares Rtnl sibi iure v aendieant Ma iis Gv hiis R 4 qui iusteO 5 sustineant Ptnl 6 nullum iustorum 0 thorum Rm2a 7 supplicia sustinere cogatur O subplicia M 8 iuste MN Ra alt. qui om.0 12 beneficus PR quia] qui a 14 infidosj add. gratia a arcersitur 0 accersetur PmlRtnl areessitur v 16 uerumj add. is Mv his 0 debet esse Oav debit Gm1 20 dominuinj add. omnes a 23 incutientium GMP 24 flam- mas M 25 exaestuat Om1Pm1 26 assistat cruentus O 27 subpliciis M supplicii Ov )

478
illam poenae recrudescentis aerumnam, trepidare corde, ne, dum praesentibus cedit, perpetuis se dedat exitiis, perturbari animo, dum fu-

turi iudicii romphaeam illam terribilem quadam conspectus specie contuetur. nonne hanc trepidationem fiduciae uiri constantis aequabis? in eundem concurrit effectum confidentia cupientis aeterna et diuina trepidantis. sit tamen fortior ille qui sperat, sit fortior qui praesumit.

Utinam ego talis esse merear, ut, si forte persecutor ingruerit, non considerem suppliciorum meorum acerbitates, non metiar tormenta, non poenas, non cogitem ullius atrocitatem doloris, sed haec omnia leuia ducam, trepidem autem ne Christus me neget, ne Christus excludat, ne me repellat de concilio sacerdotum, si indignum eo collegio iudicauerit, uideat magis, licet permotum corporalium terrore poenarum, plus tamen trepidantem futura iudicia! etsi dixerit mihi: modicae fidei, quare dubitasti?, porriget tamen dexteram et insurgentis fluctus saecularis huius mole turbatum fida mentis statione firmabit.

Sequitur uersus secundus: e dxulto in uerbis tuis t uis, sicut qui inuenit s poli a multa. bona ergo trepidatio a uerbis dei, si exultationem generat; qui enim trepidat a uerbis dei, postea exultat in dei uerbis. ergo qui habet in aula sua, corde uide- Licet suo uerba dei, excludit sermones principum a corde suo, excludit timor timorem. si enim quis ingressus balneas solis deponit aestus et calor excludit calorem, quanto magis diuini iudicii terror hunc terrorem excludit iit humanum. feruorem gratiae saecularis gratiae feruor aeternae ! [*](3 cf. Gen. 3,24 15 Matth. 14, 31 ls*Ps. 118,162 )[*](def. A) [*](1 retradeseentis 0 retrudescentes Pml 2 cedat a dedat] debat Rml 3 rampheam GMN rhompheam Ra specie] sui acie v 4 nonne] add. ad a aequalis PRTa 5 eucarrit 0 condentia R 6 tamen] tu P 8 tales et se Gml talis et esse P 9 metiar] s. ser. uel metuam P mentiar 0 11 leui 0 auteml ante christum a 12 me excludat M consilio a 13 eo] meo MPm1Rml collegio meo (me a) NTa 16 porrigit MNPm1Rm1 insurgentibus haixis saeculi fiuctibus a huius saeenli fluctus v 17 firmauit GMN 18 Sequitur—secundus om. a n GP, om.O exulto] add. ego v 19 igitur GOv, om. N 21 in uerbis dei Nav 22 excludat bis Pm1 sermonem 0 23 ingressus quis av balnea 0 estas deponit 0 )

479