Expositio Psalmi CXVIII

Ambrose, Saint, Bishop of Milan

Ambrose. Sanctii Ambrosii Opera, Pars Quinta (Corpus scriptorum ecclesiasticorum Latinorum, Volume 62). Petschenig, Michael, editor. Vienna; Leipzig: F. Tempsky; G. Freytag, 1913.

Quos igitur habet inimicos nisi haereticos? ipsi enim sunt inpugnatores fidei, ueritatis inimici. quos nisi Iudaeos? ipsi enim grauiores inimici qui ex amicis inimici facti sunt. super eos intellegit [*]( 4 cf. Ps. 118, 98 ll*Ps. 138,21—22 14 cf. Matth. 10, 37 17 cf. Ps. 65, 8 ) [*]( 2 conseruat] add. sequitur uersus secundus a 3 alio seripsi alii ARm1 alius GMORm2Tv IlNP,om.a uero om. cadd. praefer ARjtv uersu seripsi uersus AGJIORTv, om.NPa; add. super inimicos meos intellegere (pnidentem GM,om.O) me fecisti (edocuisti me O) mandata tua (mandato tuo Gm2M mandatum tuum O), quia tu es (quia in aeternum mihi est GM, om.O) GMNOPTav 5 et T ut ANPE aut GMOav caritate debet GJI 6 et] aut GMNOPmlav ut Pm2R euangelicaj add. narratione uel Ma 7 gratiam dei 0 uere N fernntur inserui diiigunt MNOTav 8 quando N dilectione AB conformesA respuerat a respueret v 9 aliquam causam iustam 0 quia 310 hii OR ii v significant O 11 ipse] iste GMNPRav et eras. M, om.a 12etiusto GNPav 13 esse dicit MO dei sunt N hisO 14 reliquitO nomen dei R nomen] uerbum 0 15 esse deo 0 16 eos] quos GMNOPRmlTmlv super eos iuteilexit quos Tm2a 17 benedicatur A benedicantur N PR domino A dominus (siR flP. M2) P domini R 20 inimicos om.M 21 nisi om-AR enim] add. sunt a - 22 facti sunt inimici GMNav hos O )

285
qui legem spiritalem esse intellegit. quid ergo prodest lex, sifinem legis ignores, si mysterium nescias, si sacramenta non noueris ? Iudaeis ex ouibus agnus occiditur pro celebritate paschali, nobis pro redemptione mundi unigenitus dei, partus uirginis immolatur. quid proficiunt Iudaei, quod sanguine agni domos et postes suos inliniunt ? nihil utique, quoniam ligna his aut saxa prodesse non possunt.

nobis proficit omne mysterium, qui abhorrere credimus a gratia spiritali, ut habitationes nostras sanguine pecudis cruentemus et ne ora nostra cruore tinguamus. sed corpora nostra sacramento crucis dominicae consecramus et confessione mortis domini nostri Iesu Christi sanctificamus oris adloquia; corde enim creditur ad iustitiam, ore confessio fit ad salutem.

quia prodest, quod Hebraei aurem seruuli pertundunt subula et praeputia sui circumcidunt corporis ? non intellegunt penitus, quid lex diuina discernat. signa sunt ista, non ueritas. sed ille intellegit, qui cor suum spiritali circumcisione castificat, ut conluuiem omnem corporeae labis emundet. ille intellegit, qui subulam et aurem mentis uigore transcendit et illam animam, quam pertransiuit gladius ad reuelanda cordis occulta, perpetuae praemio libertatis attollit uel examinandis sermonibus sollicite seruiens, quoscumque uirtutis suae aure susceperit, mysterio sanctificat spiritali.

azvma sibi Iudaeus quibusque annis facere consueuit et nescit se malitiae esse fermentum. sed qui intellegit quid sit uetus expurgare fermentum, ne totam massam corrumpat, ueterem hominem cum actibus suis expurgat, ut fiat noua consparsio ueritatis. Iudaeo ista dicta sunt et christianus audiuit, quia, dum aurem suam subula illa pertundit, [*]( 5 cf. Ex. 12, 7 8 cf. Ex. 12, 9. Gen. 9, 4. Leu. 17; 14 ll*Rom. 10, 10 13 ef. Ex. 21, 6. Gen. 17, 11 18 cf. Luc. 2,35 21 cf. Ex. 12, 8 23 cf. I Cor. 5, 7. 6 ) [*]( 1 spiritmalem GM intellegunt P 2 misterium OPR ministerium T 3 ex ouibus om.O pascali a 5 domus NOP inlinunt ARml (carr. ml) 8 et ne om-av 9 tingamus av dominicae erucis 0 10 eonseeremus AMm2NTa 11 sanctificemus ARtn2a 12 ore] add. autem AOav 13 sraro pertundit a 14 sui om.N quod AGMN 15 diuina les M decernat 0 snnt] sua AR 20 seruientes AOPR 21 aurem 0 suscepit NT sus- ciperit a spirituali GMN azima ANOP azzima GM 22 quibusque annis ARm2 quodannisM quotennis 0 quotannis eel. v esse malitiae 0 23 expurgafc GOPRa at snis] eius OPRT 25 conspersio ANOPm2Rm2av 26 ille (illa a) subula av iBeO.. )

286
audire non potuit uulneratam aurem gerens;

non legis, sed stultitiae suae subula cruentauit aurem suam. illa audiendo quae spiritaliter reuelantur perforauit aurem suam ferro; maluit enim in ferrum quam in uerbum credere. ideo seruit, ideo liber esse non meruit, ideo nec completi temporis ei gratia suffragatur, quia plenitudinem temporis non recepit, quo filius dei missus est ad salutem et uenit ad redemptionem, factus sub lege, natus ex uirgine, uictor mortis, largitor resurrectionis.

manet ergo uulnus illi cui Christus non resurrexit. o uulnus quod sarciri non possit, nisi forte relinquat subulam et sumat sibi gladium, quod pro Christi nomine non refutet uel quo corporalia a spiritalibus, umbram a ueritate distinguat, sumat dei uerbum, gladium bis acutum, et ex illo diuino ore doceatur mandatum domini, praescriptum legis agnoscere, quod non temporalis habeat obseruantiam celebritatis, sed salutaria et sempiterna remedia suco gratiae spiritalis infundat!