Explanatio Psalmorum XII

Ambrose, Saint, Bishop of Milan

Ambrose. Sanctii Ambrosii Opera, Pars Sexta (Corpus scriptorum ecclesiasticorum Latinorum, Volume 64). Petschenig, Michael, editor. Vienna; Leipzig: F. Tempsky; G. Freytag, 1919

ex te enim exiet princeps, qui regat populum meum. aduerte mysterium: ex utero uirginis idem et seruus exiuit et dominus, seruus ad operandum, dominus ad imperandum, ut regnum deo in hominum mentibus radicaret; uterque unus, non alter ex patre et alter ex uirgine, sed idem, qui ante saecula ex [*]( o *Esai. 49,5 12 *Esai. 49,1 14 *Matth. 1,23 19Matth. 1,21 20 *Matth. 2,6 ) [*]( 2 uidet B audit {J et mg. a dicit BC;3 4 proferemus v se om. ft ipso BOfl 5 in utroque est BCffv (non a) 6 ex utero semum v 9 audis fiav pr. et] qui C de] pro q, om. b feris Bml seris fJ refers av 11 et] add. tu Fml conuitiaris Ca seruum] add. se fJav 12 Ariane v inquid BmlC 15 accipiet] add. puerum F 16 hemmanuel A emmanuhel BC 18 quidam B gabrihel BC 19 de maria ad ioseph C et — 20 legum (JUl. BCfia uocabit Av 20 Iudaeae] iude fJ \' 23posl meum del. israel F misterium «D 25 utrumque BCmlft utrinque av 26 et om. a )

53
patre, ipse postea carnem suscepit ex uirgine. ideo ergo et seruus uocatur et dominus, propter nos seruus, sed unitate diuinae substantiae deus ex deo, princeps ex principe, aequalis ex aequali; neque enim degenerem genuit in quo se ipse conplacere memorauit.

Magnum, inquit, tibi est uocari puerum meum, ut statuas tribus Iacob. seruat ubique suae uocabula dignitatis: magnus deus et magnus puer, nec in carne magnitudinis suae nomen amittit cuius magnitudinisnullusest finis. meritoque securus, cum in forma dei esset, ut apostolo dicit, non rapinam arbitratus est esse se aequalem deo, sed semet ipsum exinaniuit formam serui accipiens, in similitudinem hominum factus; et specie inuentus ut homo humiliauit semet ipsum factus oboediens usque ad mortem, mortem autem crucis.

hic est ergo aequalis quasi dei filius, hic serui formam m carne suscepit, hic mortem gustauit, cuius magnitudo non habet finem, quia finis 1egis est Christus ad iustitiam omni credenti, ut in ipsum omnes credamus, hunc intimo adoremus affectu. bona seruitus quae omnes liberos fecit, bona seruitus quae nomen super omne nomen adquisiuit, bona humilitas quae fecit, ut in nomine eius omnes genu sinuent caelestium et terrestrium et infernorum et omnis lingua confiteatur, quoniam dominus Iesus in gloria est dei patris. in hunc ergo finem dirigitur hic psalmus, ut et nos serui simus ad iustitiam, non superbi ad arrogantiam; seruitus enim stipendium [*]( 4 cf. Matth. 3,17 5 *Esai. 49,6 8. 17 d. Ps. 144,3 9 *Phil. 2,6—S 16 cf. Hebr. 2,9 17 Kom. 10,4 20 cf. Phil. 2, 9 21 *Phil. 2,10-11 25 cf. Rom. 6, 18 ) [*]( 2 sed] add. in DF 3 teri. ex om. fJ 5 inquid C 6 statuas, s. scr. m2 uel suscites E suscites DF et mg. a ibique Cna1 7 uoeabulum BCml 13 specie] habitu fJa 19 effectu BCml 20 quae omnes-seruitus om. {J facit B 22 sinuent scripsi signent A flectatur B (in ras. m2) C figant fJav, add. et /9 et om. Aav 24 est om. B 25 igitur F 26 superbie BCml . ad arrogantiam] arrogantia « seruitutis-libertas a )

54
libertatis est, stipendium autem mortis arrogantia est. sed iam psalmi seriem adoriamur.