Ab urbe condita

iam praesentior res erat. cunctantem tamen ac prolatantem ingens vis morbi adorta est debilitate subita.

enimvero deorum ira admonuit. fessus igitur malis praeteritis instantibusque consilio propinquorum adhibito cum visa atque audita et obversatum totiens somno Iovem, minas irasque caelestes repraesentatas casibus suis exposuisset, consensu inde dubio omnium, qui aderant, in forum ad consules lectica defertur.

inde in curiam iussu consulum delatus eadem illa cum patribus ingenti omnium admiratione enarrasset, ecce aliud miraculum:

qui captus omnibus membris delatus in curiam esset, eum functum officio pedibus suis domum redisse traditum memoriae est.

ludi quam amplissimi ut fierent, senatus decrevit. ad eos ludos auctore Attio Tullio vis magna Volscorum venit.

priusquam committerentur ludi, Tullius, ut domi compositum cum Marcio fuerat, ad consules venit; dicit esse, quae secreto agere de re publica velit. arbitris remotis “invitus” inquit,

“quod sequius sit, de meis civibus loquor, non tamen admissum quicquam ab iis criminatum venio, sed cautum, ne admittant.

nimio plus quam vellem nostrorum ingenia sunt mobilia.

multis id cladibus sensimus, quippe qui non nostro merito, sed vestra patientia incolumes simus. magna hic Volscorum est; ludi sunt; spectaculo intenta civitas erit.

memini, quid per eandem occasionem ab Sabinorum iuventute in hac urbe commissum sit; horret animus, ne quid inconsulte ac temere fiat. haec nostra vestraque causa prius dicenda vobis, consules, ratus sum.

quod ad me attinet, extemplo hinc domum abire in animo est, ne cuius facti dictive contagione praesens violer.” haec locutus abiit.

consules cum ad patres rem dubiam sub auctore certo detulissent, auctor magis, ut fit, quam res ad praecavendum vel ex supervacuo movit; factoque senatus consulto, ut urbe excederent Volsci, praecones