Ab urbe condita

orare patres, ut et Lucanos in fidem accipiant et vim atque iniuriam ab se Samnitium arceant: se, quamquam bello cum Samnitibus suscepto necessaria iam facta adversus Romanos fides sit, tamen obsides dare paratos esse.

Brevis consultatio senatus fuit: ad unum omnes iungendum foedus cum Lucanis resque

benigne responsum Lucanis ictumque foedus; fetiales missi, qui Samnitem decedere agro sociorum ac deducere exercitum finibus Lucanis iuberent, quibus obviam missi ab Samnitibus, qui denuntiarent, si quod adissent in Samnio concilium, haud inviolatos abituros.

haec postquam audita sunt Romae, bellum Samnitibus et patres censuerunt et populus iussit. consules inter se provincias partiti sunt: Scipioni Etruria, Fulvio Samnites obvenerunt, diversique ad suum quisque bellum proficiscuntur. Scipioni segne bellum

et simile prioris anni militiae expectanti hostes ad Volaterras instructo agmine occurrerunt.

pugnatum maiore parte diei magna utrimque caede; nox incertis, qua data victoria esset, intervenit. lux insequens victorem victumque ostendit; nam Etrusci silentio noctis castra reliquerunt.

Romanus egressus in aciem ubi profectione hostium concessam victoriam vide*, progressus ad castra vacuis cum plurima praeda — nam et stativa et trepide deserta fuerant — potitur.