Res Rustica

Nam ubi cognita est clades frequentis alvi, si quos habet favos, oportet considerare: tum deinde cerae eius quae semina pullorum continet, partem recidere, in qua regii generis proles animatur. Est autem facilis conspectu, quoniam fere in ipso fine cerarum velut papilla uberis apparet eminentior et laxioris fistulae [*]()quam sunt reliqua foramina,

quibus popularis notae pulli detinentur. Celsus quidem [*]()affirmat in extremis favis transversas fistulas esse, quae contineant regios pullos. Hyginus quoque auctoritatem Graecorum sequens negat. ex vermiculo,[*]()ut ceteras apes, fieri ducem, sed in circuitu favorum paulo maiora, quam sunt plebeii [*](spernendo SAa: -os c. ) [*](afficiuntur c: afficitur SA: afficiunt a. ) [*](iuveniori SA: iuniori ac. ) [*](apparet eminentior et laxioris ac: om. SA. ) [*](quidem ac: quae quidam SA. ) [*](vermiculo Gesner: vernaculo SAac. )

Est et illa vernaculi examinis cura, si forte praedicto tempore facta eruptione 1 patriam 2 fasti-diens3 sedem longiorem fugam denuntiavit. Id autem significat, eum sic apis evadit vestibulum, ut nulla intra revolet, sed se confestim levet sublimius.

Crepitaculis aeris[*]()aut testarum plerumque vulgo iacentium terreatur fugiens iuventus: eaque vel pavida cum repetierit alvum maternam, et in eius aditu glomerata pependerit, vel statim se ad proximam frondem contulerit, protinus custos novum loculamentum in hoc praeparatum perlinat intrinsecus praedictis herbis: deinde guttis mellis respersum admoveat: tum manibus, aut etiam trulla congregatas apes recondat:

atque, uti debet, adhibita cetera cura, diligenter compositum et illitum vas interim patiatur in eodem loco esse, dum advesperascat. Primo deinde crepusculo transferat, et reponat in ordinem reliquarum alvorum.

Oportet autem etiam vacua domicilia collocata in apiariis habere. Nam sunt nonnulla examina, quae cum processerat,[*]()statim sedem sibi quaerant in proximo, eamque [*]()occupent quam vacantem reperiunt. Haec fere acquirendarum, atque etiam retinendarum apium traditur cura. [*](eruptione ac: -em SA. ) [*](patriam ac: -ae SA. ) [*](post fastidiens add. sedens SA. ) [*](aeris c: eris SA: aereis a. ) [*](processerint A: -unt Sac. ) [*](eaque SA: eandemque a: eademque c. )

Sequitur ut morbo vel pestilentia latrantibus remedia desiderentur. Pestilentiae rara in apibus pernicies, nee tamen aliud, quam quod in cetero pecore praecepimus, quid fieri possit 1 reperio, nisi ut longius alvi transferantur. Morborum autem facilius et causae dispiciuntur, et inveniuntur medicinae.

Maximus autem annuus [*]()earum labor est initio veris, quo tithymali floret frutex, et quo [*]()amara ulmi semina sua promunt. Nam quasi novis pomis, ita his primitivis floribus illectae avide vescuntur post hibernam famem, alioqui [*]()citra satietatem [*]()tali non [*]()nocente cibo: quo [*]()cum se affatim repleverunt, profluvio alvi, nisi celeriter succurritur, intereunt. Nam et tithymalus maiorum quoque animalium ventrem solvit, et proprie ulmus apium. Eaque causa est, cur in regionibus Italiae,[*]()quae sunt eius generis [*]()arboribus consitae, raro frequentes durent apes.

Itaque veris principio si medicatos cibos praebeas, iisdem remediis et provideri[*]()potest, ne tali peste vexentur, et cum iam laborant, sanari. Nam illud quod Hyginus antiquos secutus auctores prodidit, ipse non expertus asseverare non audeo:[*]()

volentibus tamen licebit experiri. Siquidem prae- [*](possit Sac: potest A. ) [*](maximus autem annuus Schneider: maximumque vel minimum annuus S: maximusque vel minimus annuus Aa. ) [*](et quo (quos a) amara ulmi ac: quo samaras ulmis SA. ) [*](alioqui SA: alioquin ac. ) [*](sacietatem S: satietatem Aac. ) [*](non om. SAac. ) [*](quo om. SAac. ) [*](in regionibus Italiae ac: in geniobus; taliae SA. ) [*](generis SAac. ) [*](provideri ac: -ero SA. ) [*](audeo SA: audet ac. a Minor troubles, distinet from pestilentia, which is what is now called ' bee-pest' or ' foul brood.' b Now called ' dysentery.' )

Nos magis ne intereant, quae deinceps dicturi sumus, aegris examinibus exhibenda[*]()censemus. Nam vel grana mali Punici [*]()tunsa et vino Amineo conspersa,[*]()vel uvae passae cum rore Syriaco [*]()pari mensura [*]()pinsitae et austero vino insuccatae [*]()dari debent: vel si per se ista frustrata sunt, omnia eadem aequis ponderibus in unum levigata, et fictili vase cum Amineo vino infervefacta, mox etiam refrigerata,

ligneis canalibus apponi. Nonnulli rorem [*]()marinum aqua mulsa decoctum, cum gelavcrit, imbricibus infusum praebent libandum. Quidam bubulam vel hominis urinam, sicut Hyginus affirmat, alvis apponunt.

Nec non etiam ille morbus maxime est conspicuus, qui horridas contractasque carpit, cum frequenter aliae mortuarum corpora[*]()domiciliis offerunt, aliae intra tecta, ut in publico luctu, maesto silentio torpent. Id cum accidit, arundineis infusi canalibus [*](enectae Aac: -a S. ) [*](qui SA: quo ac. ) [*](ad exhibenda SAac. ) [*](Punici ac: -a SA. ) [*](consparsam SA: consparsa a; conspersa c. ) [*](sutorio SAac. ) [*](mensura SAac. ) [*](insucatae ac: insucae SA. ) [*](ros ac: robore SA. ) [*](corpora ac: -is SA. )

Optime tamen facit amelli radix, cuius est frutex luteus purpureus flos: ea cum vetere Amineo vino decocta exprimitur, et ita liquatus eius succus datur. Hyginus quidem in eo libro, quem de apibus scripsit, Aristomaehus, inquit, hoc modo succurrendum laborantibus existimat: primum, ut omnes vitiosi favi tollantur, et cibus ex [*]()integro recens ponatur; deinde ut fumigentur.