Res Rustica

Hae eadem ratione palumbos columbosque cellares pinguissimos facere contingit: neque est tamen in columbis farciendis tantus reditus, quantus in educandis. Nam etiam horum possessio non abhorret a cura boni rustici. Sed id genus minore tutela pascitur longinquis regionibus, ubi liber egressus avibus permittitur: quoniam vel summis turribus, vel editissimis aedificiis assignatas sedes frequentant patentibus fenestris, per quas ad requirendos cibos evolitant.

Duobus tamen aut tribus mensibus acceptant conditiva cibaria, ceteris se ipsas pascunt seminibus agrestibus. Sed hoc suburbanis locis facere non possunt, quoniam intercipiuntur variis aucupum insidiis. Itaque clausae intra tectum pasci debent, nec in plano villae loco, nec in frigido: sed in edito fieri tabulatum oportet, quod aspiciat hibernum meridiem.

Eiusque parietes, ne iam dicta iteremus, ut in ornithone praecepimus, continuis cubilibus exeaventur: vel si non ita competit, paxillis adactis tabulae superponantur, quae vel loculamenta,[*]()quibus nidificcnt aves, vel fictilia columbaria recipiant, praepositis vestibulis, per quae ad cubilia [*](loculamenta c: locum lamenta SAa. a I.e. due south. )

Nec minus extrinsecus levigari parietes,[*]()maxime circa fenestram: et ea sit ita posita, ut maiore parte hiberni diei solem [*]()admittat, habeatque appositam satis amplam caveam retibus emunitam, quae excludat accipitres, et recipiat egredientes ad apricationem columbas, nec minus in agros emittat matrices, quae ovis vel pullis incubant, ne quasi gravi perpetuae custodiae servitio contristatae senescant.

Nam cum paulum circa aedificia volitaverint, exhilaratae re-creantur, et ad fetus suos vegetiores redeunt, propter quos ne longius quidem evagari aut fugere conantur. Vasa, quibus aqua praebetur, similia esse debent gallinariis, quae colla bibentium admittant, et cupientes lavari propter angustias non recipiant. Nam id facere eas nec ovis nec pullis, quibus plerumque incubant, expedit.

Ceterum cibos iuxta parietem conveniet spargi, quoniam fere partes[*]()eae columbarii carent stercore. Commodissima cibaria putantur vicia, vel ervum, tum etiam lenticula, miliumque et lolium, nec minus excreta tritici, et si qua sunt alia legumina, quibus etiam gallinae aluntur. Locus autem subinde convcrri et cmundari debet. Nam quanto est cultior, tanto laetior avis conspici- [*](parietes Ac: paries S: parientes a. ) [*](solem a: solis SA: om. c. ) [*](quiartesaeae S: qui artesae A: quoniam fere partes a: quam fere parietes c. )

Id ne fiat, vetus est Democriti praeceptum. Genus accipitris tinnunculum [*]()vocant rustici, qui [*]()fere in aedificiis nidos facit. Eius pulli singuli fictilibus ollis conduntur, spirantibusque opercula superponuntur, et gypso lita vasa in angulis columbariis suspenduntur:[*]()quae res avibus amorem loci sic conciliat, ne unquam deserant. Eligendae vero sunt ad educationem neque vetulae, nec nimium novellae,[*]()sed corporis maximi: curandumque, si fieri possit, ut pulli, quemadmodum exclusi sunt, nunquam separentur. Nam fere si sic maritatae [*]()

plures educant fetus. Sin aliter, certe nec alieni generis [*]()coniungantur, ut Alexandrinae et Campanae.[*]()Minus enim impares suas [*]()diligunt, et ideo nec multum ineunt, nec saepius fetant. Plumae color non semper, nec omnibus idem probatus est: atque ideo qui sit optimus, non facile dictu est.

Albus, qui ubique volgo conspicitur, a quibusdam non nimium laudatur; nec tamen vitari debet in his, quae clauso [*]()continentur. Nam in vagis maxime [*](relinquat ac: relinquant SA. ) [*](tinnunculum edd.: titiunculum codd. ) [*](qui add. edd. ) [*](suspenduntur c: superponuntur SAa. ) [*](nec nimium novellae om. SA. ) [*](sic maritate ac: si marite SA. ) [*](alieni generis Sa: aliendi generis A: alienigene c. ) [*](alexandrina campane SA: alexandrine nec campane ac. ) [*](impares suas Ursinus: pares suos codd. ) [*](clauso Aac: cluso S. )

Quamquam vel hos magis tolerabiles putem, qui oblectamenta deliciarum possidendi habendique causa gravi aere et argento pensent, quam illos qui Ponticum Phasim et Scythica stagna Maeotidis eluant.[*]()Iam nunc Gangeticas et Aegyptias aves temulenter eructant.

Potest[*]()tamen etiam in hoc aviario, sicut dictum est, sagina exerceri. Nam si quae steriles aut sordidi coloris interveniunt, similiter ut gallinae farciuntur. Pulli vero facilius sub matribus pinguescunt, si iam firmis, prius quam subvolent, paucas detrahas pinnas, et obteras crura, ut uno loco quiescant, praebeasquc copiosum cibum [*]()parentibus,[*]()quo et se et eos abundantius alant.

Quidam leviter obligant crura, [*](dominicam SAae: domini edd. ) [*](venire edd.: veniri codd. ) [*](eluant edd.: heluat codd. ) [*](potest ac: pontes SA. ) [*](copiosum cibum ac: copiosus cibum S: copiosus cibus A. ) [*](parentibus A: parientibus Sac. a R.R., 7. 10. b The Rion, flowing into the Black Sea from the east. )