Res Rustica

Quod ubi factum est, mares sine rixa [*]()diducuntur [*]()in sua quisque saepta cum feminis, et aequaliter universus grex pascitur. Nam etiam in hoc genere pugnaces inveniuntur masculi, qui et a cibo et a coitu prohibent minus validos, nisi sint hac ratione separati. Fere autem locis apricis ineundi cupiditas exercet mares, cum Favonii spirare coeperunt, id est tempus ab idibus Februariis ante Martium mensem.

Signa sunt extimulatae libidinis, cum semetipsum veluti mirantem caudae gemmantibus pinnis protegit: idque cum facit, rotare dicitur. Post admissurae tempus confestim matrices custodiendae sunt, ne alibi quam in stabulo fetus edant: saepiusque digitis loca feminarum tentanda sunt. Nam in promptu gerunt ova, quibus iam partus appropinquat. Itaque includendae sunt incipientes,[*]()

ne extra clausum fetum edant: maximeque temporibus his, quibus parturiunt, pluribus stramentis [*](promiscue a: promisce SA: permixtae c. ) [*](proposueram portione ac: om. SA. ) [*](sine rixa ac: om. SA. ) [*](diducuntur S: deducuntur Aac. ) [*](incipientes SAac: incientes Ursinus, Schneider. )

Nam feminae pavones, quae non incubant, ter anno fere partus edunt: at quae fovent ova, totum tempus fecunditatis aut excludendis aut [*]()etiam educandis pullis consumunt. Primus est partus quinque fere ovorum; secundus quattuor;

tertius aut trium aut duorum. Neque est quod committatur, ut Rhodiae aves pavoninis incubent, quae ne suos quidem fetus commode nutriunt. Sed veteres maximae quaeque gallinae vernaculi generis eligantur: [*]()eaeque novem diebus a primo lunae incremento, novenis ovis incubent, sintque ex his quinque pavonina, cetera gallinacei generis.

Decimo deinceps die omnia gallinacea sub-trahantur, et totidem recentia eiusdem generis supponantur, ut trigesima luna, quae est fere nova, cum pavoninis excludantur. Sed custodis curam [*](excuduntur SAa: exeluduntur c. ) [*](excludendis aut edd.: excudendis aut ac: om. SA. ) [*](eligantur ac: religantur SA. )