Res Rustica
Columella, Lucius Junius Moderatus
Columella. On agriculture, Volume 1-2. Ash, Harrison Boyd; Foster, Edward Seymour; Heffner, Edward H., editors. Cambridge, MA; London: Harvard University Press; William Heinemann, Ltd., 1941.
Si vero aliter formatas acceperimus,4 et iam 5 multorum annorum neglegentia supervenerit 6 iugum, considerandum erit cuius longitudinis sint duramina quae excedant 7 praedictam mensuram. Nam si duorum pedum aut paulo amplius fuerint, poterit adhuc universa vinea sub iugum mitti, si tamen palus trunco est applicitus;
is enim a vite summovetur et in medio spatio duorum ordinum ad lineam pangitur; transversa deinde vitis ad statumen perducitur, atque ita iugo subicitur. At si duramenta eius longius excesserunt,[*]()ut in quartum aut etiam in quintum statumen prorepserint, maiore sumptu restituitur;[*]()mergis namque, qui [*]()nobis maxime placent, propagata celerrime provenit.
Hoc tamen si vetus et exesa est superficies trunci; at si robusta et [*](revocari SAaM, vett. edd.: renovari c, et vulgo. ) [*](fructiferae cM, Ald., Gesn. ) [*](pullulascit vulgo: pullescit SAa, vett. edd.: pululescit c: om. M. ) [*](vineas post acceperimus suppl. Gesn., Schn.; deest codd., vett. edd., Ald. ) [*](et iam S, Sobel: et AacM, et vulgo. ) [*](supervenerit codd., vett. edd., Ald.: supervenerit Gesn., Schn. ) [*](excedant SAacM, vett. edd.: excedunt vulgo. Deinde supra dictum acM. ) [*](excesserunt SAc, vett. edd.: excesserint alii. ) [*]( restituitur SA, vett. edd.: restituentur acM, Ald., Gesn.: restituetur Schn. ) [*]( mergis. his namque, quod vulgo ante Schn. )