De Rerum Natura
Lucretius
-
- ex alto primum quia vix emittitur ex re;
- nam penitus fluere atque recedere rebus odores
- significat quod fracta magis redolere videntur
- omnia, quod contrita, quod igni conlabefacta.
- deinde videre licet maioribus esse creatum
- principiis quam vox, quoniam per saxea saepta
- non penetrat, qua vox volgo sonitusque feruntur.
- quare etiam quod olet non tam facile esse videbis
- investigare in qua sit regione locatum;
- refrigescit enim cunctando plaga per auras
- nec calida ad sensum decurrunt nuntia rerum.
- errant saepe canes itaque et vestigia quaerunt.
- Nec tamen hoc solis in odoribus atque saporum
- in generest, sed item species rerum atque colores
- non ita conveniunt ad sensus omnibus omnes,
- ut non sint aliis quaedam magis acria visu.
- quin etiam gallum noctem explaudentibus alis
- auroram clara consuetum voce vocare,
- noenu queunt rapidi contra constare leones
- inque tueri: ita continuo meminere fugai.
- ni mirum quia sunt gallorum in corpore quaedam
- semina, quae cum sunt oculis inmissa leonum,
- pupillas interfodiunt acremque dolorem
- praebent, ut nequeant contra durare feroces,
- cum tamen haec nostras acies nil laedere possint,
- aut quia non penetrant aut quod penetrantibus illis
- exitus ex oculis liber datur, in remorando
- laedere ne possint ex ulla lumina parte.
- Nunc age, quae moveant animum res accipe, et unde
- quae veniunt veniant in mentem percipe paucis.
- principio hoc dico, rerum simulacra vagari
- multa modis multis in cunctas undique partis
- tenvia, quae facile inter se iunguntur in auris,
- obvia cum veniunt, ut aranea bratteaque auri.
- quippe etenim multo magis haec sunt tenvia textu
- quam quae percipiunt oculos visumque lacessunt,
- corporis haec quoniam penetrant per rara cientque
- tenvem animi naturam intus sensumque lacessunt.
- Centauros itaque et Scyllarum membra videmus
- Cerbereasque canum facies simulacraque eorum
- quorum morte obita tellus amplectitur ossa;
- omnigenus quoniam passim simulacra feruntur,
- partim sponte sua quae fiunt in ipso,
- partim quae variis ab rebus cumque recedunt
- et quae confiunt ex horum facta figuris.
- nam certe ex vivo Centauri non fit imago,
- nulla fuit quoniam talis natura animata;
- verum ubi equi atque hominis casu convenit imago,
- haerescit facile extemplo, quod diximus ante,
- propter subtilem naturam et tenvia texta.
- cetera de genere hoc eadem ratione creantur.
- quae cum mobiliter summa levitate feruntur,
- ut prius ostendi, facile uno commovet ictu
- quae libet una animum nobis subtilis imago;
- tenvis enim mens est et mire mobilis ipsa.
- haec fieri ut memoro, facile hinc cognoscere possis.
- quatinus hoc simile est illi, quod mente videmus
- atque oculis, simili fieri ratione necessest.
- Nunc igitur docui quoniam me forte leonum
- cernere per simulacra, oculos quae cumque lacessunt,
- scire licet mentem simili ratione moveri
- per simulacra leonum et cetera quae videt aeque
- nec minus atque oculi, nisi quod mage tenvia cernit.
- nec ratione alia, cum somnus membra profudit,
- mens animi vigilat, nisi quod simulacra lacessunt
- haec eadem nostros animos quae cum vigilamus,
- usque adeo, certe ut videamur cernere eum quem
- rellicta vita iam mors et terra potitast.
- hoc ideo fieri cogit natura, quod omnes
- corporis offecti sensus per membra quiescunt
- nec possunt falsum veris convincere rebus.
- praeterea meminisse iacet languetque sopore,
- nec dissentit eum mortis letique potitum
- iam pridem, quem mens vivom se cernere credit.
- quod super est, non est mirum simulacra moveri
- bracchiaque in numerum iactare et cetera membra;
- nam fit ut in somnis facere hoc videatur imago.
- quippe, ubi prima perit alioque est altera nata