Tusculanae Disputationes

haec etiam in eculeum coiciuntur,[*](coitiuntur GKR aspir. V) quo vita non adspirat beata.

Quid igitur? solane beata vita, quaeso, relinquitur extra ostium[*](hostium GK) limenque carceris, cum constantia gravitas fortitudo sapientia reliquaeque virtutes rapiantur ad tortorem nullumque recusent nec[*](prius nec add. G2 ) supplicium nec dolorem?

Tu, si quid es facturus,[*](facturas G1 ) nova aliqua conquiras oportet; ista me minime movent, non solum quia pervulgata sunt, sed multo magis, quia, tamquam levia quaedam vina nihil valent in aqua, sic Stoicorum[*](istoicorum V) ista magis gustata quam potata delectant. velut iste chorus[*](corus X (corr. V1?)) virtutum in eculeum impositus imagines constituit ante oculos cum amplissima dignitate, ut ad eas cursim perrectura[*](perrecturas G1 ) nec eas beata vita a se desertas passura videatur;

cum autem animum ab ista pictura imaginibusque virtutum ad rem veritatemque traduxeris, hoc nudum relinquitur, possitne quis beatus esse, quam diu torqueatur. quam ob rem hoc nunc quaeramus; virtutes autem noli vereri[*](verereri X) ne[*](ne nec K) expostulent et querantur[*](quaerantur GVKc ) se a[*](a add. G2 ) beata vita esse relictas. si enim nulla virtus prudentia vacat, prudentia ipsa hoc videt, non omnis bonos esse etiam beatos, multaque de M. Atilio[*](dematilio (ti in r. scr. et supra m add. Vc io ex corr. G2)) Q. Caepione M'. Aquilio[*](quinto caepionem (coep. K) aquilo (caepionemaquilo R) X aquilio e corr. V1 aut c M'. Aquilio Fabric. ) recordatur, beatamque vitam,

Facile patior te isto[*](ito G1 ) modo agere,[*](agere Vc s egere GRV1 aegere K) etsi iniquum est praescribere[*](pscribere V) mihi te, quem ad modum a me disputari velis. sed quaero, utrum aliquid actum superioribus diebus an nihil arbitremur.

Actum vero, et aliquantum quidem.

Atqui, si ita est, profligata iam haec et paene ad exitum adducta[*](deducta Non. ) quaestio[*](questio GKV) est.[*](profligata... 10 est Non. 160, 28 )

Quo tandem modo?

Quia motus turbulenti iactationesque animorum incitatae et impetu[*](impetu V1 ) inconsiderato elatae[*](aelatae G (exp. 2) aelate KRV) rationem omnem[*](omnem add. G2 ) repellentes vitae beatae nullam partem relinquunt. quis enim potest mortem aut dolorem metuens, quorum alterum saepe adest, alterum semper impendet, esse non miser? quid, si idem, quod[*](quod si K) plerumque fit, paupertatem ignominiam infamiam[*](infamia X (om. G1 add. 2) corr. Vc ) timet, si[*](si ex sed R1 ) debilitatem caecitatem, si denique, quod non singulis[*](non modo sing. V 2 Non. ) hominibus, sed potentibus[*](potentissimis Non. contingit G1 Non. B A D A ) populis saepe contigit,[*](quod... 20 contigit Non. 268, 10 ) servitutem?

potest ea timens esse quisquam beatus? quid, qui non modo ea futura timet, verum etiam fert sustinetque praesentia—adde[*](adde V atde GKR) eodem exilia luctus orbitates: qui rebus his fractus aegritudine eliditur, potest tandem esse non miserrimus?[*](qui ... 25 esse non miser? Non. 292, 36 ) quid vero? illum, quem libidinibus inflammatum et furentem videmus, omnia rabide adpetentem cum inexplebili cupiditate, quoque affluentius voluptates undique hauriat,[*](quo fluentius voluntates ... hauriret Non. ) eo gravius ardentiusque