Pro M. Scauro

redimunt (castores) se ea parte corporis, propter quam maxime expetuntur.

sic, inquam, se, iudices, res habet; neque hoc a me novum disputatur, sed quaesitum ab aliis est.

illa[*](illa suppl. Manutius) audivimus[*](audivimus S: audimus P M), hoc vero meminimus ac paene vidimus, eiusdem stirpis et nominis P. Crassum ne in manus incideret inimicorum, se ipsum interemisse.

ac neque illius Crassi factum superioris[*](factum neque super. Σ: corr. Poggius) isdem honoribus usus, qui fortissimus in bellis fuisset, M'. Aquilius[*](M'. Manutius: M. Σ) potuit imitari---

-tis suae rerumque gestarum senectutis dedecore foedavit. quid vero? alterum Crassum temporibus isdem num[*](num T: nam Σ) aut[*](tis suae T: sed memoriam iuventu- post imitari suppl. Beier) clarissimi viri Iulii aut summo imperio[*](imperio T: ingenio Asconius) praeditus M. Antonius potuit imitari[*](Quid vero? ... potuit imitari hab. Asconius (p. 24. 21))?

quid? in omnibus monumentis Graeciae, quae sunt verbis ornatiora quam rebus, quis invenitur, cum ab Aiace fabulisque discesseris, qui tamen ipse

1. ignominiae dolore, ut ait poeta, victor insolens se
2. victum non potuit pati,

at Graeculi quidem multa fingunt, apud quos etiam Cleombrotum Ambraciotam[*](Theombrotum Ambrociotam T: corr. Peyron) ferunt se ex altissimo praecipitasse muro, non quo[*](quo T: quod Peyron) acerbitatis accepisset aliquid, sed, ut video scriptum apud Graecos, cum summi philosophi Platonis graviter et ornate scriptum librum de morte legisset, in quo, ut opinor, Socrates illo ipso die quo erat ei moriendum permulta disputat, hanc esse mortem quam nos vitam putaremus, cum corpore[*](corpori T: corr. Beier) animus tamquam carcere saeptus teneretur, vitam autem esse eam cum idem animus vinclis corporis liberatus in eum se locum unde esset ortus rettulisset.

num igitur ista tua Sarda Pythagoram aut Platonem norat aut legerat? qui tamen ipsi mortem ita laudant ut fugere vitam vetent atque id contra foedus fieri dicant legemque naturae. Aliam quidem causam mortis voluntariae nullam profecto iustam reperietis. atque hoc ille vidit; nam iecit[*](iecit Beier: legit T) quodam loco vita illam mulierem spoliari quam pudicitia maluisse.

sed refugit statim nec de pudicitia plura dixit veritus, credo, ne quem inridendi nobis daret et iocandi locum. constat enim illam cum[*](cum sup. lin. hab. T) deformitate summa fuisse, tum etiam senectute. qua re quae potest, quamvis salsa ista Sarda fuerit, ulla libidinis aut amoris esse suspicio?

ac ne existimes, Triari, quod adferam, in dicendo me fingere ipsum et non a reo causam cognoscere, explicabo tibi quae fuerint opiniones in Sardinia de istius mulieris morte—nam fuerunt duae—quo etiam facilius---

---te dixi, libidinosam atque improbam matrem infami ac noto adulterio iam diu diligebat. is cum hanc suam uxorem anum et locupletem et molestam timeret, neque eam habere in matrimonio propter foeditatem neque dimittere propter dotem volebat. itaque compecto cum matre Bostaris consilium cepit ut uterque Romam veniret; ibi se aliquam rationem inventurum quem ad modum illam uxorem duceret confirmavit[*](co ... mavit A: suppl. Peyron).

hic opinio fuit, ut dixi, duplex, una non abhorrens a statu naturaque[*](statunatunaturaquae A: corr. Peyron) rerum, Arinis uxorem paelicatus dolore concitatam, cum audisset Arinem cum illa sua[*](sua sua amica Müller (sea cf. Phil. ii. 69)) metus et fugae simulatione Romam se contulisse, ut, cum antea consuetudo inter eos fuisset, tum etiam nuptiis iungerentur, arsisse dolore muliebri et mori quam id perpeti maluisse.

altera non minus veri similis et, ut opinor, in Sardinia magis etiam credita, Arinem istum testem atque hospitem, Triari, tuum proficiscentem Romam negotium dedisse liberto ut illi aniculae non ille quidem vim adferret—neque enim erat rectum patronae—sed collum digitulis duobus oblideret, resticula cingeret, ut illa perisse suspendio putaretur.

quae quidem suspicio valuit etiam plus ob hanc causam quod, cum agerent parentalia Norenses omnesque[*](omnesqui A: corr. Heinrich) suo more ex oppido exissent, tum illa est a liberto suspendisse se dicta. discessus autem solitudo ei qui patronam suffocabat fuit quaerenda, illi quae volebat mori non fuit.

confirmata vero suspicio est, quod anu mortua libertus statim tamquam opere confecto Romam est profectus, Aris autem, simul ac libertus de morte uxoris nuntiavit, continuo Romae matrem illam Bostaris duxit uxorem.

en[*](en Schütz: em (ita mox) A: hem Mai) quibus familiis quam foedis, quam contaminatis, quam turpibus datis[*](dedatis Heinrich) hanc familiam, iudices. en quibus testibus commoti, de quo[*](commoti. De quo Müller) homine, de quo[*](de quo homine del. Francken) genere, de quo nomine[*](nomine homine Francken) sententias feratis, obliviscendum[*](feratis, obliv. Francken: feratis. Obliv. priores) vobis putatis? matrum in liberos, virorum in uxores scelera cernitis, crudelitate mixtas libidines videtis immanis; duorum maximorum criminum auctores, quibus criminibus haec tota apud ignaros aut invidos infamata[*](famata A: corr. Schüts) causa est, omni facinore et flagitio deformatos habetis.