Opus Paschale

cumque talia cernerent euenire pericula qui Dominum ligno crucis affixerant, nequaquam expauere tot signa, tot praesentis metus inaudita prodigia. quin insuper cum potum sitiens postularet, unus de plebe nequissima spongiam calamo nexuit et acetumeius ori porrexit. o quam Iudaeorum menti nequissimae liquor fuit ille conueniens, qui deteriora secuti uel infima pro culpa scilicet infidelitatis manzeres sunt uocati! sicut enim uina suauia, cum fuerint in acetum triste conuersa, cunctis a mensarum poculis repulsa iactantur, ita gens ista feralis et impia, quae priscis temporibus Deo placuerat, nunc odibilis et nimis est execranda.

Vt ergo beatae Dominns omnia passionis impleuit, aaimam protinus suam sancto de corpore uolens ipse deposuit, eam uoluntarie rursus ipse sumpturus, ut fecit, quoniam mortuus quidem fuerat sed uiuebat, membris obeuntibus non diuinitate defunctus. audiamus ex eius persona Iohannes euangelista quid referat; ait enim Dominus ad discipulos suos: propter [*]( 23 ef. loh. 10, 17. 18 ) [*]( 2 summis H 4 commitatus B geffuera B, afflaeret υ 6 restituerat H non quo] B, quo eras. H, om. υ DE SPONGIA CVMACETO ORI XPIPORRECTA B, om. Hv 7 pericnlis quae H 8 expauerunt.o. signa H, ezpanernnt. 0 signa Bv, ob signa coni. Arev. 9 inanditn B qui B sciens H1 (sitiens corr. m. 2) . 10 saenissima HB υ 11 iudeoram B 12 infirma v 18 manzeres] e, corr. B, manzires I enim] eras. H, om. Bv 15 po- ulis H, populis Bv tangens ista I i.sta H 16 nuc (n a m. 2) Bet] cum B, ac υ 17 est} 8 m. 2 supra l. H 18 VBI EMISITSPMBH, Christns ezpirat, nelum templi acinditur, sancti resurgunt υ 20 ipse rursus v post sumpturus, ipse eras. H 21 quidam H 23 qui B ) [*]( 19 * )

tunc illud quoque templum mirabile, plenum religionis antiquae, maioris templi culmina cecidisse conspiciens, uelut alumnus tristis et ingemens proprium defleret auctorem, discisso protinus uelo nudum ounctis pectus ostendit, interiora scilicet euidenter arcana gentibus reseranda significans et populis fideliter adfuturis, quoniam lex, quae sub Moyse uelamine diu tecta permansit, Christo nobis adueniente perclaruit. dic age, mors tristis et impia, nunc ubi tua sit feralis illa uictoria, nunc ubi stimulus execranda tibi seruiens ad sepulchra, quae a primae generationis interitu nullis umquam saturata funeribus humanum genus inuadens miserae soles fragilitati poenali semper dicione dominari? ecce nunc ad Christum to pessima non uenisti, sed ad te Christus ultro descendit, cui sine morte licuit mori, qui cuncta gignens, cuncta constituens [*]( t et] ras. in H, om. v nemo—ponendi om. υ 5 dubitari H 6 non audiat υ libere∗ (t eras.) H 7 conplaceiet B 9 patent inferni—semite H uenie B 10 findi∗∗t̃ (m eras.) B 11 reniniadt Bv sanctorum om. BW 12 credulos H, credulis Bv 13 VBI VELVM TEMPLI SCISSVM EST R 14 maiores R calmina] ∗∗∗mina H, cum mina I 15 deflerat υ disscisso R 17 enident ( ̃ ex corr.) H archana libri popolas—adfuturus (i a m. 2) B 18 Moysi Arev. 19 adueniente∗(m eras.y H praeclaruit HB υ 22 a ex ea B primo v 2S mi- serere H, misere B 24 tu] om. Bv )

Interea Domini spiritus iam de corpore migrarat ad tempus, frigidaque crucis in robore Christi membra pendebant, et adhuc furor arma non deserens inimicae manui lanceam subministrat ictuque nefario latus Domini plaga uiolauit infixa, altum uulnus aperiens ac defossum, per quod sanguis pariter et aqua fluxerunt. o quam catholico dogmati sociatur haec causa! o quantum Trinitatis fidei conueniunt haec sacramenta! corpus namque sanguis et aqua tria uitae nostrae sunt munera. omnes enim, qui Christo duci nos tradimus, in aquarum fonte renascimur eiusque corpus et sanguinem sumentes edimus ac potamus, ut templum sancti Spiritus esse mereamur. nam et Paulus apostolus ita loquitur dicens: an nescitis, quia templum Dei estis et Spiritus Dei habitat in nobis? quod ut Dominus iubeat templum nos inmaculatum gerere supplicemus, quatenus angustos et tenues tantus mansor sibi faciat idoneos et capaces. [*]( 2 Sap. 1, 13 16 I Cor. 3, 16 ) [*]( 1 libidam BI 2 Dominus HBv fecit] (f, c in ras.) H igitur] t 8. l. B 3 materiam HB conciperis] i, tx e corr. B, conceperis Col. Par. culpã B 4 genitricę B indulgentiam B consum∗eris (m eras.) B 5 VBI LATVS XPI LANCEA. PERFORATVR BH, de lancea in latere Christi v (latus GaU.) migrat RH, migranit B, migrarat v cf. v. 285 7 manui ex munui B, manus υ 9 altum om. B apperiens B dQfossum B sanguis ez -nil B = 12 10 et] om. B aquae B v satiatur B 11 qua̅antum B fidel H sacramenta] in marg. af secrata B, sacrata HBv 12 uitae] nostrae om. B 13 doce υ nos tradimus] nostram H, nostr⌇ B, nostro v in—edimus| in mg. add. B 14 eiusque] que eras. H, om. v 15 s. spirituB templum Hv, templam om. (?) B 16 Apostolas Paulus r 17 quoniam Bv spiritus sanctus HBv 18 ioba B 19 quatinus B 20 sibi om. B )

Postquam igitur thesaurum corporis pretiosi depositum sacer locus ille suscepit, qui Domino ibi iacente nobilis claruit, resurgente nobilior triumphauit, generatio fallaciae iam deuota consuetum sub impio corde nefas excogitans Christum nocturno silentio discipulis iactitat rapientibus auferendum, ut sicut ipse praedixerat, diem uulgaretur surrexisse post tertium. hac itaque Iudaei furtiua suspicione perterriti plurimam petunt custodiam sollertius adhiberi tumulique fores et ianuam fida nimis obsidione uallari. si nondum post crucis acerba supplicia, post ferri plagas et uulnera, post mortalem corporis sepulturam, cruentum, carnifices, implestis officium nec odium post innocentis exitum saturastis iniustum Dominumque potentiae singularis, qui totiens animas eduxit ab inferis, suam reuocaturum potius non probatis: in peiorem partem consilia uobis apta peragite, fouete sensibus dolos perfidiae nutrimentis ia armatos, sepulchri claustra signate, uigilias militares adponite, monumentum saxo praecludite cunctaque malignis, ut facitis, dispositionibus instruentes dicite: quis Deum poterit custodire, cui cuncta reserantur, nihil obstruitur? regnat in caelis, imperat fretis, dominatur et inferis. quid itaque, tumultus in-20 [*]( 1 DE LOCO SEPVLTVRAE CORPORIS DNI RH, Corpus Domini conditum h sepulcro adhibita castodia militari v posqaam B teaaurum (h a m. 2) H 2 ante Domino, a eras. B ibi] om. Hv 3 iam] eras. H, om. Bv 4 consuetum] om. B 5 rapientibus] ..* eras. H, om. Bv 6 resurrexisse B postertiam (t a m. 2) H 7 ac H, haec v, hac coni. Arev. Iudei B suspicione ex susceptione H* 8 petant H 9 acerua HIB u tn b corr. 11 implesti* B exit*um H, exitum v 12 saturasti\' B, saturatis Col. Par. que] qui v d**m̄*** potentiae H 13 quotiens :RΗυ eduxerit B 14 potins reuocaturum v concilia Hv 15 apta] om. B 16 sepnl clanstra B, sepulchris cl. B 17 monimtu (o ex u) B 18 dominum v 20 et] om. ΗΒυ itaqae perfldis v )

Interea illud triste post sabbatum coeperat dies inradiare festiuus, qui Domino dominanti gratissimus nomen ab eius maiestate sortitur, dictus hoc honore Dominicus, quippe qui tantum consecutus est dignitatis, ut primus meruerit intueri mundi nascentis originem et resurgentis Christi uirtutem. sic enim liber Geneseos, rerum manifestus assertor, die septimo sabbatorum a suis requieuisse Deum dicit operibus. apparet ergo perspicue, quod caput orbis iste sit dies, a quo primario per ordinem definitum numeratur septimus sabbatorum, quem gloria regis aeterni tropaeo quoque suae resurrectionis inlustrans primatum cum religione concessum dierum censuit retinere cunctorum.

huius lucis ortu conspicuo mater uirgo cum ceteris mulieribus fideliter congregatis, quae munus pariter ferentes aromatum Domini uenerant ad sepulchrum, lacrimis ora sulcabant, pectus gemitibus commouebant. moxque locum conspiciunt sepulturae uacuum corpore iam patere, sed mira plenum redundare uirtute. de caelis angelus namque descenderat et [*]( 1 labore. (m eras.) H, laborS B finem v niteri.s H expoliare B 2 nobis etiam comprobaris ammittere B, nouis etiam c*nprobaris a.mittere (m eras.) H, quam noles etiam cum probare. am-\' mittere B, quam nobilis etiam comprobaris ammittere I, em. Iur., etsi iam comprobaris a. coni. Hartel 3 DE RESVRRECTIONE DXI BH, De resurreetione die dominico et angelo tumulis adstantibuB v Interea eoeperat i. t. Hv (ceperat H) 4 fest***is H, felix v iradiare festis quae 1 domino 8. J. B1 dominanti (i, corr. uid.) B 5 domi////nicus H 6 meruerit primus H 7 mumdi H reeurgenti H 8 hic enim v gene(gene in ras.) B manifestus] mundi\'| factus B 9 requieuisse (ie 8. L) H 10 caput om. R, capud B sit si B 11 definitus Bv 12 tropeo JB, tropleo (?) H, tropheo B 13 religione] li 8. I. B consuit H, consuit B 14 DE MVLIERIBVS QVAE VENERVNT AD MONV- MENTV ET DE VISIONE ANGELI R, om. H 15 fideliter] 8. Z. B qua HB, quia v 16 Domini] dum v uenerunt HBv sulcabant (t in ras. m. 2) B, sulcabat- comiuouebat Ηυ *ora (h eras.) H 19 namque angelus v )

milites autem tali uisione perterriti uitam nequeunt retinere in ancipiti discrimine constituti desertaque continuo statione praecipites urbem repetunt, miracula referentes gratisque manifesta renuntiant. postquam fidem pretio uendiderunt, in fallaciam permutantur ignauam, moxque Christi discipulos nocturnae quietis insidiis aucupatos eum diripuisse confingunt dic, nefande custos et improbe, fare, scelerata legio, quid mediteris adstruere, quae studio pecuniam conquirendi foueam tui casus non uides et periculi, quantum supplicii merearis ignoras, cum mauis neglegens uideri quam uerax. constat enim te fuisse peruigilem, sollicitum, perspicacem, numquam lumina somno flexisse, nisi labori uicibus perfouendo proximus rite collega succederet, ita locum excubiis communisse, ut nullis adiri posse fraudibus appareret. num Christus, ut audes falsa uoce componere, nocturni operis tempore te quieto suorum manibus raptus est a sepulchro, cuius ibi [*]( 1 a* (d eras.) H tumuli ex tumulo B resedebat H 5 iocunditate RH1B blanditus] b in ras. B 7 post B autem] eras. H, om. V DE FVGA MILITV ET MEKDACIO BORYM R, om. H perterri H 8 ancipiti ex ancipite B ne nequeant f coni. Ludw. 9 petunt JB; repetunt om. H 10 **ferentur (re eras.) H, (feren in ras. m. 2) B, perferentes 1 Gall. 11 ignauam v, ignauiam B, ignau*am H, ignauia B 12 inaidias R occupatos H 14 meditaris H asstruere RB, astruere H peccuni* 4(a eras.) H, pecuniae Βυ 15 conquirend* H, conquirendae v coi Hv non uidea] **n fides B pericli Βυ 17 uera B enim] tunc m. al. in ras. B 18 nise ex nisi B 19 prorimos B suaderi B 20 nullus H, nullis ex nullus B posse. (t eras.) R, posse ex -set B num] nam si HBv 21 au.dia (i eras.) H nocturnis R, nocturnos H 22 te] eras. H, s. I. B, om. υ e sepulchro Bv )

haec honorem Mariae praesentat et gloriam, quae, Domini cum claritate perspicua semper mater esse cernatur, semper tamen uirgo conspicitur. huic sese Dominus ilico post triumphum [*]( 6 Psal. 26, 12 ) [*]( 2 ad excubias (ad 8. I. m. 2) R, eiuuias ex excubias H, exuu*ias (uu m. al. in ras.) B eiiuit PB, ex*uit H 3 aruitratus P 4 auterri] sequitur rasura duorum versuum, inceria litterarum uestigia adhuc exstant H maoebat auferri mentita v 5 cautis l P suisq; P 6 ini///qutas B 7 post iudois ras. in B 9 pectoris] corporis P portam P, portamus ex ras. H2 11 gaudebis] claugebus noa iuncta firmaneris P uncto ΗΒυ ante tuba ras, 1 hit. B, post tuba, tibi s. 1. B 12 namque] poenamque II 13 intemptum P 14 noctus iam ultra V uncti* B, unctis Por., uncti Gall. Arev. principatu. (I eras.) P 15 q̄**. H2 16 sinagoga libri 17 eclesiam P LAVS SCAE MARIAE MATRIS B, om. H 18 honere P Mariae* (s tras.) H praes**tat (en eras.) H praestat ad gloriam Bv Domici] om. PHBv 19 conipicuam P, proapicua Hv **semper (et? eras.) H oernitur H 20 seae] om. B hilico P postriumphum H )

Mox deinde conuiuio cum quibusdam nelnt praeteriens uiator interfuit, atque confractione panis eorum se sensibus et oculis publicauit, quia. cum uerus ipse sit panis, illis luminibus innotescit, quos fides interior reserans ac detegens ad agnitionem Domini gratiae claritate perducit.

frequenter etiam diuersis temporibus et momentis manifestum sese discipulis demonstrauit: nunc uescentibus inopinus apparens, nunc obusti piscis et faui cibos accipiens, quatenus euidentius edoceret res esse corporis dapes, quas edendo uidentibus approbauit illa se membra nunc gerere, quae nuper gesserat ante.

Rursus idem, cum metuentes apostoli plebis, quae Dominum saepe negauerat, uiolentam sustinere saeuitiam, clausis domus ianuis permanerent, obseratis adstans foribus inprouisus, pacem cunctis dedit salutatione sermonis, ut afflictis laetitiam tribuens repensam, quod prophetica uoce signauerat, approbaret, [*]( 1 genitrix P miraculis B 8 inferna ΗΒυ 4 OVOD or FRACTIONE PANIS BIT DNS AGNITVS R, de fractione panis ubi dns fuit agnitua H, Christus discipnlis apparet, fauum et piscem manducat v vel utpreteriene B 5 confractione] in fractione Bv, in ex cum (?) H se om. BB 6 quia] p B cum] quod ΗΒυ illis] eras. H, om. υ 7 innotescet P nterior (a eras.) H reBerans] reserant P, inserens v detegens] alit! detgel in marg. R, detergens PH, detegens v 8 DE FAVO MELLIS ET PARTE PISCIS ASSI R, om. H 9 manifesta P 10 demonstrauit om. P abnsti B, adusti υ post conbusti sequuntur in P tale genus-Dei cf. p. 300, 9 11 fani cibos] faucibus P quatinus PB edoceret euidentias Ηυ edocere P 12 res] om. B sedendo P 13 *illa H nun B ante] mortem Ηυ, mortel B nnnp gefernt ante XY P 14 VBI INGREDITVR AD DISCIPVLOS CLAVSIS PORIBVS BH (post eaeuitiam inscr.), Christns ostendit plagas suas discipulis Par. Col. Rursus—saeuitiam in ras. B* contumentes P dna P, dm B 15 saepe dominum B niolentia P, uiolentiam H Par. Gall., uiolentà (a corr.) B clausi* (s eras.) H 16 obtrusis H, obstrusis Bv 17 laeuitiam P 18 repen.am H, repentinam v prophetia B adprobare P )

Quoniam uero Thomas aeque nenerandus apostolus, quem Didymum uocabulo nuncupabant, ibi non aderat, et talia sociis referentibus non credebat: ecce Dominus eodem postmodum residente cum fratribus inmotis se denuo foribus repraesentat, qui numquam spiritaliter ab ipsis abscesserat, coramque cunctis uisus in medio non dedignatur morem gerere trepidanti discipulo: palmisque rursus et latere demonstratis tactu uulnerum patitur se probari, magis hinc agnitus, quod ipse sit Christus, quia dubitantis animum placida fouit lenitate susceptum. quisquis enim dolos artifices caeca sub imagine fraudis exercet uanasque nebulas et figuras ad decipiendas instruit mentes incautas, non uult inquiri, non uult sua facta cognosci, quo lateat sub nubis uelamento fallacis, oculosque compositis miseros simulacris inludens odit sollicitos, si deprehendi coeperit, et amicos. Dominus autem uerax in omnibus Christus etiam credere dubitanti mitissimus, non irascitur ambigenti, sed ut digitos quoque mergat in uulnera, leni [*]( 1 ef. Paal. 50, 19 ) [*]( 1 hnmiliatum Hv 2 relinqu**et (er eras.) H, relinquit B apperuit B perforatos P planga P 3 mundauit P fantasma libri 4 uiderent] sequitur ras. 2 fere uersuum in P 5 VEI THOMAE MONSTRAT LATVS PERFORATVM BT FIXVRAS CLATORVM B, om. H apostolus (o, ex u) B 6 nuncupa**nt (ba eras.) H, nuncupa*bant B, nuncupant v (except. Col.) 8 foribua] fratribus B repraesentat] re eras. H, praesentat v 10 usus H 11 tact C eras.) B 12 cognitus B 13 Christus sit HB qui Bv animam-susceptam Ηυ placita B 14 artificia Ηυ 16 post incautas, uult inquiri eras. H inquiri non uult om. Βυ 17 quo B, non R, ras. in H, quod v, num Ludw. 1 lateant coni. Ludw. in adft. 18 miseris H inludens (1 a m. 2) B fort. sollicitas cf. Carm. 19 amicos] amictos v, uox mihi t suspecta Gall. 20 dubitandi HI 21 ambigendi R (t a m. 2), ambigendi H uulnerali H leni om. υ )

Post paucos iterum Dominus dies Petro piscanti cum sociis ad marinum sese litus ostendit, totaeque noctis labore peruigili nullam cernens fessos habuisse capturam, dextrum retia dimitti iubet in pelagus, confestimque clauso gurgitis salo piscosae congregationis inmensa crepantes sinus eduxere cum praeda, quam ante Domini gaudentes proiecere uestigia. tale genus ergo miraculi non uulgari facto sentiri, sed typica debet intellegentia ponderari. retia siquidem credamus praecepta Dei lucida nimis atque perspicua, quibus omnes dextera sectantes a saeculi fluctibus eruendi clauduntur Christi uestigiis inclinati.

nam et piscis supra prunas adpositns, eodemque panis in loco simul ab ipsis inuentus catholica religione cernitur non carere. nam piscis aqua uidetur intellegi, qua nos ablui certum est ac renasci, panis Christum significat saluatorem, cuius eodem corpore uescimur ad salutem. ignis Spiritus sancti gerit imaginem, quo deuoti consecramur ad fidem. in eadem namque specie demonstratus effulsit, cum beatos apostolos, sicut liber eorum Actuum protestatur, clara [*]( h 1 facile Col. 2 tomae H, athomę B fuerit B tam beatus v 4 YBI DIX PETRO LAXA KBTIA A.D DEXTERAM RH (in dest.), Christus piscanti Petro in dextram iacere retia iubet v item Bv piacante H con B 5 maritinfl B totaq; (o d m. 2) B, totoq; H peruigili] perpili Iv, forte peroigili uel perpeti Iur., perpero coni. GaU. 6 capturas ex -rii B 7 pe///- It lagoa (ras. 1. I.) B 8 inmersa v crepantes (it a m. S) H, I crepitantes υ 9 procere H 10 tipica P, typyca H 11 credamusj a ex i B 12 dilucida v derlra ΗΒυ sectantes] fort. stantes 13 a] om. H, et v fluctibus ////////////// ruentis H (ras. 7—8 litt.) Christi addidi, post clauduntur ras. 3 litt. in H cf. v. 399 14 inclinati H1 corr. in inclinata VBI EXPONIT DB PAWE PISCB BT PREVNIS R, om. H 15 chatholica H religione] ratione mauult Mign. 19 quam H 21 beatos H apostolos (o, ex u) B, aposto*los B)

Cum uero modicis surrexissent dapibus competenter impleta, eam Dominus, an eum diligat, clementer interrogat. em protinus annuenti cupiens greges utpote bonus pastor augere, tamquam fidelissimo nimis operario uel probato suas oues agnosque commendat. et haec tertio repetit ac reuoluit, ut recentioris culpae trina negatio parili dilectionis purgaretur ex numero. quod autem Petro specialiter alendi gregis tribuit dignitatem, cum probetur omnes aeque diligere, non ad aliorum pertinet detrimentum, sed rationi uidetur esse coniunctum. hoc animal namque mitissimum pro simplicitate naturae iustis est comparatum, quos, cum uenerit in maiestate sua rex omnium, aliter a dexteris adstantes, sicut ipse docuit, alloquetur: uenite, benedicti Patris mei, possidete regnum paratum uobis a constitutione mundi, et cetera. ingressuros igitur iustos in regnum consequenter illi commendat, cui claues se daturum eiusdem regni promiserat.

Inde monitis ees beatis erudiens et pacifioae roborans traditione doctrinae per omnes imperat terras religiosae fidei [*]( 17 Matth. 25, 34 ) [*]( 1 perfundit H 2 plaoida] s. l. R2 poeptioue B 8 mox ras. in H, uoce υ unianimea H 4 ////plena* (m eras.) H S VRI TER IMTERROGATVE PETRVS A DOMINO II EVM DILIGAT BH (ter om.), Ouee et apos Petro alendos Dominus mandat v insurrexissent υ 6 llllcui H 7 utpute B, ut v pater (ex pote) B putor bonnfl v 9 reppetit H 10 recentiori HB Par. Arev. cupae B parili] li eras. H, pari Βυ 11 Petrns I greges υ 18 pertinet ad detrimentum v esse] om. B 15 est} eras. H, om. υ comperatum B 16 ad B dextris ΗΒυ alloquitur HBv 17 1possedete H 18 contitutione H 18 paratum nobis regnum HBv etc. υ 19 ingressurus H 21 VBI DIXITDNS ITE DOCETE GENTES BH, Pacem seruandam discipulis mandati d beatus H1 (corr. in os m. 2) pacifice H traditionS H 22 imperans Βυ religione H )

Cumque diuinitatis omnia mandasset impleri, mox in Bethaniam iisdem pariter eductis egressus coram beatis protinus uiris, qui tanti uisionem triumphi meruere sortiri, per oras euectus aetherias, arcem sidereae dominationis ascendit et ad dexteram patriae residet maiestatis, totumque proprio regit et gubernat arbitrio, qui cuncta iugiter excelsa possidens ac profunda post caelum descendit ad tartarum, post tartarum remeauit ad caelum. ob hoc igitur uoluit hisdem praesentibus ad astra migrare (quantum paruitatis meae dignatur sensibus aperire), ut iter eis qua sequerentur ostenderet, quibus ante passionem sibi dicentibus: Domine, nescimus quo uadis, quomodo possumus uiam nosse? respondit euidenter et dixit: ego sum uia et ueritas et uita. uia, quoniam per eum Patris peruenitur ad gratiam. ueritas, quia credentibus tribuit quae promittit. uita,. quoniam morti non [*]( 2 cf. Matth. 28, 18 seq. 18 Ioh. 14, 5 ) [*]( 2 prorogare Н1Βυ 4 eag R, eos HBv 6 obseruare Βυ, cOnseruare Ludw. omnia om. B 7 & car B, etc. υ 8 DB ASCENSIONE DΝΙ̃ BH, Ascendit Christus in caelum coram omnibus v diuinitas v, dominus suspicatus est Gall. 9 hiadem RB, isdem H 10 uiria] uersis H uisione B horas B, horas I, **ra* H, auras Ludw. cf. Lachm. ad Lucr. III 405 11, aethereas Hlv 12 dextram v reaidet H sidereae residet maiestatis B 13 arbitro (?) H pfunda B 14 ascendit B post profunda spatium ½ uers. H 15 in caelum r Bv ob ex ab B isdem H, hidem B 17 apperire HB eisdem v 20 uia ueritaa B uita Qm̄ B 21 peruenit H1 C add. m. 2) ueritatSque B 22 tribuet v que H Mmorti H, et morti v )