Historiae Adversum Paganos

Orosius, Paulus

Orosius, Paulus. Historiarum adversum paganos libri VII (Corpus scriptorum ecclesiasticorum latinorum, Volume 5). Zangemeister, Karl, editor. Gerold: Vienna, 1882.

sed hanc [*]( EXPILATORES 7 expugnationem (obsedit β) ... 8 non solum—10 expngnanit compilauit Paulus 138 12 muros—17 narranit compilauit Paulus 138 ) [*]( 1 cylen L || phoenicem PB foenicem D || aggressus R3 adgresus D || itnreos D ityreos LPR 3 cępit a. r. B || ad om. sh || iudeos R || aristobolns B3 4 hircano L hycano D || ei] & R ex m. 1 add. ante uers. D || sacerdote] sacerdos et R2 || adque P1R1 5 hierasolymam B hyernsolimam D || ganinium L 6 urbS P (non B) || snsceptns] alt. s in ras. m. 1 B 7 expulsus PB || expugnationem] LDZI (-ci- D) oppugnationem PBZfsh 8 ingentibus muris D 9 maxima (m alt. in ras. m. 1) B || legionis R1 regionis D 10 succendere PaD || cogeret uix] cogeretur| L 11 tridecim D XIII PB || ibi millia h || narrantur (alt. n ex corr. add.) P || cętera a. r. B 12 muro D || enerti (ti in ras. ampliore) P e*uerti R || aequari D 18 secuti D 14 aristobolum BD 15 roma D || bello D || xx et duobus PR 16 sese geasisse] selregississe D || sese] L se PB || gersisse B* || ipse om. L 18 eosdem] eosdiem L 19 et L ac PRDv 20 extincta] LPBD || con***iurationis P )

369
historiam agente Cicerone et describente Sallustio satis omnibus notam nunc a nobis breuiter fuisse perstrictam sat est.

motus etiam in Paelignis ortus a Marcellis patre et filio per L. Vettium proditus patefacta Catilinae coniuratione quasi succisa radice compressus est, et de utroque per Bibulum in Paelignis, per Ciceronem in Bruttiis uindicatum est.

Anno ab Vrbe condita DCXCIII C. Caesare et L. Bibulo consulibus lege Vatinia Caesari tres prouinciae cum legionibus septem in quinquennium datae Gallia Transalpina et Cisalpina et Illyricus; Galliam Comatam postea senatus adiecit.

Hanc historiam\' Suetonius Tranquillus plenissime explicuit, cuius nos conpetentes portiunculas decerpsimus.

Heluetiorum animos, fortissimae Gallorum omnium gentis ea uel maxime causa quod perpetuo paene cum Germanis bello altercabantur a quibus Rheno tantum flumine dirimuntur, [*]( AVCTORES § 1 Anno—consulibus Eutrop. 6, 17 || lege—adiecit Liuius 103 ut viti. § 2 Suetonius Tranquillus cf. Reifferscheid, Suetoni rel. p. 471 § 3 et § 4 Caesar B. G. 1, 1-5 ) [*]( EXPILATORES 7 anno-8 consulibus adhibuit Beda Hist. eccl. 1, 2 ) [*]( 1 agente] am agente P agento e D; cf. 1, 1 § 6 || et om. D || discribente PBlD || salustio R3D 2 a om. D || perstrinotam D 3 etiam (m in ras. m. 1) D || pelignis LPD peliginis sed i alt. erasa B 4 luciom PD Iutium B || uectium B || catalinae P* 5 succesa P* || conpraessus P conpressus R1 suppraessus D || et] e D 6 pelignis LPBD || cicerons (c in ras.) B || bruttiis] PB prattiis D brutiis L 7 DC*XCIII R3 DCLXLIH PB1 ∙ sescentesimo nonagensimo - tertio - L sexcentissimo nonagesi mo (hoc i in ras. m. 1) tertio D || g- L gaio PR ga»io (er. c?) D || cesare D || lucio PD lutio B 8 conss- L colis R || caesari. B || puinciae (p ex corr. add.) P prouintiae B || legationibus L 9 septem] numerus ex corr. add. P sep.tem (p ilico in ras. scr.) D || gallea D || transalpia Ra transalbina D 10 galleam D || adiecit hanc historiam soetonius haec excepta a priore omnia in ras. paullo angustiore; pone soetonius circiter decem litterae erasae sunt D || suae tonius B 12 cuius nos — 18 animos] nil praeter cuius nos J2* quibus erasis in mg. superiore Cuius nos—animos eadem aut certe aequalia m. scripsit postquam eadem ut uid. paullo inferius in eod. mg. paullo inferius exarata erasit 13 heluitiorum LPRm n fortissime R || gestis (s pro in n corr. ead. m. q. supra) R 14 maxima LPR || p.ene (eras. a) R 15 reno D ) [*]( Y. ) [*]( 24 )

370
Orgetorix quidam princeps gentis spe totas inuadendi Gallias in arma accenderat.

quo ceteri optimates correpto et ad mortem coacto cohibere tamen semel animatas in praedam plebes nequiuerunt. qui coniuratione facta ac die dicta, exustis uicis ac domibus suis, ne quod desiderium ex spe reuertendi foret, profecti sunt.

quos cum apud Rhodanum lumen obuios Caesar habuisset, magno difficilique bello bis uicit uictosque ad deditionem coegit. horum fuit, cum primum progressa est, omnis multitudo Heluetiorum Tulingorum Latobogiorum Rauracorum et Boiorum utriusque sexus ad centum quinquaginta et septem milia hominum. ex his quadraginta et septem milia in bello ceciderunt, cetera in terras proprias remissa sunt.

Postea Caesar contra Ariouistum regem excitantem inuehentemque secum incredibiles Germanorum copias, quibus nuper uniuersos Galliarum populos se subegisse iactabat, apud Sequanos uicit, cum diu exercitus Caesaris Germanorum multitudine et uirtute perterritus pugnam detrectasset.

statim [*]( AVCTORES § 5 Caesar B. G. 1,12.23-29 § 6 Caesar B. G. 1, 31.44.38.39 § 7 Caesar B. G. 1, 53 et 51 ) [*]( EXPILATORES 9 Heluetiorum—14 regem excerpsit Paulus 139 ) [*]( 1 Orghetoriz (0 in ras.) P Orghetorez (ex in iz al. ut. uid. m.) B urgeto ez (z in ras. m. 1, ex s ?) D 2 quod L || cęteri a. r. B ex quo e et ae ab eo solo eonfuaas in uulgaribus non amplius adnotabo 3 conhibere L 5 ez om. PB 6 quos] quod Pa om. L || rodanum PB (h add. ead. m. q. supra in R) || obuias PB obuius D 7 habuisset (ha 8. 8. et b ex f ut uid. corr.) L || bis] uix PR1 bis ante uix add. ead. m. q. 8. in B || uictusq: (q: m. 1 s. 8.) D 8 dedi**tionem (er. ca) B 9 heluitiorum LPBD || tolinguorum D || lato bogiorum D latobo?iorum P latubogiorum L latobrogiorum B 10 sauracorum (8 m. 1 ex r) D || bogiorum D || utriusque] et utriusque PB || cento quinquagenta et septem D CLVII PB 11 quadragenta et septem D XL et vn PR 12 caeciderunt LP et a. r. B || propias D 14 contra] ***** Q om. \'Y4Y7\' h male || ariobistum PBD || regem ex corr. add. in P || post regem interpolatum congressus in X2Z || exercitantem D || inuebementemque L inuehenten temque P in*uehentemque (er. 1 uel i) B 16 subiecisse PB || iactabant D 17 se quanus (quanus in ras. m. 1) D || multitudinem et uirtutem D 18 statim L solus exhibet )

371
Ariouistus in Germaniam, arrepta nauicula Rhenum transuectus, effugit, uxores eius duae totidemque filiae captae sunt. fuerunt autem in exercitu Ariouisti Arudes Marcomanes Triboci Vangiones Nemetes Eduses et Suebi.