Historiae Adversum Paganos

peragrata perdomitaque Alexander India cum [*]( AVCTORES § 11 Iustin. 12, 6 § 18 et 17; 7 § 1-3 exceptis indomitam gentem Orosianis cap. 19 § 1 et § 2 Iustin. 12, 7 § 4.6. 9.12.13 ) [*]( 1 eine omiss. add. fort. m. 2 P || parmenio et philotas] parminiotaa D || paramenio (a altera del.) PR || pbiliotas L fiUotas (er. i) PR 2 attalius B || eurylothus L || machedoniae P R1 || princeps D 3 extincti LPBD || nefariae RD 4 fiducia (fi ex fn) P 5 phillippo D 6 frus tra∗∗∗∗∗∗∗ [fort. er. nsfossus] B || tranafhmu D 7 alaxander P 8 inezsatnrabilis] LPBD insatnrabilis v 10 thorasmos L choramus D || dahas] LD dachos PB || indomi∗∗tam (er. na ut uid.) P indomitam (t statim ex n corr.) D 11 accepit (8 ex i m. 2) P || callisthenen] L challistenen PB calesthenen D || apnd] ad L 12 toaristotelen] LD aristolen P1 tiaristolen P* aristotilen B || cnr] LPBD quod e 13 non 8. l. add. m. 2 L || adoret B 14 petit] sic LPBD || fmeret (i m. 2) L fmeret P 15 nysam] LPB nisiam D || dedalos PB didalns D 16 cleophylis] L cleophilis PR cleofilis D Cleophidis Fabr. h || dedidisset] D dedisset PR2h didisset La disset Bl; se dedidisset ei Iust. 17 rea f demit (de ex di) P || peregrata P pera.grata (er. e) B ) [*]( 12* )

cum Poro fortissimo Indorum rege cruentissimum bellum gessit: in que Alexander cant ipso Poro singulariter congressus occisoque deiectus equo concursu satellitum praesentiam mortis enasit; Porus multis uulneribus confossus et captus est.

quo ob testimonium uirtutis in regnum restituto duas ibi condidit ciuitates Niciam et Bucefalen, quam de nomine equi sui ita uocari praecepit. inde Adrestas Catthenos Praesidas et Gangaridas caesis eorum exercitibus Macedones expugnauere.

cum ad Cofides uentum esset, ibi contra cc milia equitum hostium pugnam conseruerunt; et cum iam aetate detriti, animo aegri, uiribus lassi difficile uicissent, castra ob memoriam plus solito [*]( AVCТORES § 3 et § 4 Iustin. 12, 8 § 1.3—5.7—9 § 5 et § 6 Iustin. 12, 8 § 10-17 partim difficta ab Orosio ) [*]( 1 quod] L quo PRD 2 confagerant PR || peraenissent La || hirculem P hercolem D II expugnationem D 3 saxo D 4 hercolis D II pacta L || ac] a D 5 potitus R II haec Cum — cruen in P, haec cum-bellum in B maiusculis scripia sunt 6 poro] P e f pto (o m. 2) L porro D por∗o (er. h) R II rege ∗∗ (cc ut uid. er.) P || o h cru ntissimum R 7 pOro] D pro (o tn. 2) L poro (h in. 2) et sio o semper deinceps P por.o (er. h ?) R 8 derectis D II ∗equo R || satellitum (e ex i) R || praesentia D 9 eua∗sit (er. s) R || por∗us (er. h ?) R poros D II confossus om. D 10 restituito L* ∗∗restituto P 11 niciam] LPR nician D II buoefalen] PRD bucefalem L Bucephalam Fabr. k 12 uocare L II catthenos] LB catthenos (t 8. 8. m. 2) P cat|henos D Cathaeos Fabr. h II p sidas (p ex p) JB 13 machedones PR1 || cumque Fabr. h 14 cofidesj LP1 chofides P2R, Fabr. h cofidis D II docenta milia D 15 pugnar~̣ | pugnam L || iam in ras. m. 1 B II ęstate (sed in marg. aetate) P estaaetate R II detrito D II animo (an ex am) P 16 uihus D || plos P )

exim Alexander ad amnem Agesinem pergit; per huno in Oceanum deuehitur: ibi Gesonas Sibosque, quos Hercules condidit, oppressit. hinc in Adros et Subagras nauigat: quae gentes eum armatis LXXX milibus peditum et LX milibus equitum excipiunt.

commisso praelio diu anceps et cruenta pugna tandem tristem paene uictoriam Macedonibus dedit. nam fusis hostium copiis Alexander exercitum ad urbem duxit; et cum murum primus escendisset, uacuam ciuitatem ratus solus introrsum desiluit:

quem cum undique infesti hostes circumdedissent, incredibile dictu est ut eum non multitudo hostium, non uis magna telorum, non tantus lacessentium clamor terruerit, solus tot milia ceciderit ac fugarit.

at ubi se obrui a circumfusa multitudine persensit, muri obice posteriora tutatus, contrarios facilius eo usque sustinuit, donec ad periculum eius clamoremque hostium perfractis muris exercitus omnis inrumperet.

in eo proelio sagitta sub mamma traiectus, fixo genu eatenus pugnauit, donec eum a quo uulneratus esset [*]( AVCTOKES § 6-§ 10 Justin. 12, 9 § 1—6.8—12 exceptis § 7 diu anceps -tandem, § 9 clamoremque hostium Orosianis ) [*]( 1 magnificam L* magnifice D || exim] LP* exin PbRD || agesinem] LPRD Acesinem fh 2 ocianum D || geeonas] LD gessonas PRfh || sibosque (corr. m. 2) L siboque D 3 herculis L hiroolis D || in adros] scripsi, madros LPb mandros PaR ad mandros D ad Mallos fh || subagras] LPBD (item KMV,ENTGO subagros F) Oxydracas fh 4 gentis L genBis (is statim ex a) D || LXXX] LXXX L octoginta D 5 LX] LX- L aexaginta D || commisso] LD commissoque PRv || praelio P 6 et s. l. add. m. 2 L || p.ene (eras. a) R || machedonibus PR1 7 inter copiis et alexander dectm fere litterarum spatium uacat in P || exercitum] citam D 8 primug] sic prim. R H aseendiaset PBD, ef. 6, 16 extr. 9 introrsum (a m. 9) L introrsus PBD || diBiluit P desiliait D || cũ om. P1 H infestis (s del. 1 ut uid. m.) L 10 circumdedissa D || dictũ PB dietas (s eras.) D || est s.8. m. 1 D || non] ń s. 8. B 11 tantum L 12 terruit (er add. m. 2) P || caeciderit B 13 obi∗ce (er. e) P 14 sustenuit (e in i m. 2) P || done° R || ad om. D 16 irrumperet (prima r in ras.) B || ∗∗in (i in I mut. m, 2) P || praelio P 17 genuae attinus D )

inde conscensis nanibos cum Oceani litora peragraret, ad urbem quandam cui Ambira rex praeerat peruenit. sed in expugnatione ciuitatis magnam partem exercitus sagittis hostium ueneno inlitis amisit, ac post herba per somnium sibi ostensa et in potum sauciis data cum reliquis subueniretur, urbem expugnauit et cepit.

Post quasi circumacta meta de Oceano Indum flumen ingressus, Babylonam celeriter rediit.

ubi eum exterritarum totius Orbis prouinciarum legati opperiebantur, hoc est Carthaginiensium totiusque Africae ciuitatum, sed et Hispanorum Gallorum Siciliae Sardiniaeque, plurimae praeterea partis Italiae.

tantus timor in summo Oriente constituti ducis populos ultimi Occidentis inuaserat, ut inde peregrinam toto mundo cerneres legationem, quo uix crederes peruenisse rumorem.

[*]( AVCTORES § 11 Iustin. 12, 10 § 1-4 cap. 20 § 1 Iustin. 12, 10 § 5-7 § 2 et § 3 Iustin. 12, 13 §1.2; cf. Oros. 6, 21 §20 § 4 Iustinus 12, 13 § 6; 14-16 breuiter expressus )[*]( 1 concenais D || ocene (a s. s. m. ut uid. 1) D 2 ambira] sic » LPRD (itemque g nisi quod anbira N) 3 partem (a m. ut uid. 1) D 4 neueno R || niillitis ( prior 1 ex n corr.; ni s. 8. m. 2) R )[*]( 5 et in] PBD et in (et m. 1 aut 2) L || po∗tum (er. I, non r) D || sancis (i 8. s. m. 2) P || subueniretur (i tn ras.) P 6 coepit L coepit D cępit P caepit (a in ras.) R 7 circumactametadoceano (e 8. 8. m. 2) L circumacta m etadoceano D circumacta ..doceano Pl circumactã & de∗oceano P\' circumacta & de oceano R (ς uarie interpolati sunt) || ∗indum P 8 babyloniam R2 || caeleriter (a litteris ti simillima) P caeleriter R celiter D 9 prouinciarum (c in corr.) P || legati opperiebantur (i op in ras. ang.) P || opperibantnr h || karthaginiensid (iensiũ in ras.) P karthaginiennum R 10 totiusque (que add. m. 2) P tncius D || africae (af m ru.) P affricae D a.fricae (er. f) R || sed et in ras. angustiore P II gallorum] gaIlorumitalorumD 11 pretereaP1\\partes(cort\'.m.2)Pparlorum italorum D 11 preterea P || partes (corr. m. 2) P parthis D 12 sommo P summum D || orienti R 13 toto mundo cerneres] L cerneres (-ris D) toto mundo PRD )

O dura mens hominum et cor semper inhumanum! ego ipse, qui haec pro adserenda omnium temporum alternanti calamitate percenseo, in relatu tanti mali, quo uel morte ipsa uel formidine mortis accepta totus mundus intremuit, numquid inlacrimaui oculis? numquid corde condolui? numquid reuoluens haec propter communem uiuendi statum maiorum miserias meas feci?